Jan-Willem Roodbeen en Jeroen Kijk in de Vegte vieren 104 jaar radio met speciale uitzending
'Jan-Willem Start Op', de ochtendshow van NPO Radio 2, staat maandag stil bij de 104e verjaardag van de allereerste radio-uitzending ter wereld. Op 6 november 1919 verzorgde ingenieur Hanso Steringa Idzerda deze uitzending vanuit een Haagse huiskamer met zijn zelfgemaakte radio. Presentator Jeroen Kijk in de Vegte (49) zal maandag aan het einde van de uitzending het 10-voor-9-journaal uitspreken door een replica van de radio die Idzerda toen gebruikte.
De replica is gemaakt door Ed Plevier van de Nederlandse Vereniging voor de Historie van de Radio. Dat heeft hij gedaan voor het nieuwe seizoen van het wetenschappelijk programma Jekels Jacht, van wetenschapper Diederik Jekel. De replicazender is aan de hand van de instructies van Idzerda opnieuw gebouwd, waarbij zoveel mogelijk gebruik is gemaakt van originele onderdelen.
Luisteraars zullen dus maandagochtend kunnen horen hoe de stem van Jeroen Kijk in de Vegte had geklonken als hij 104 jaar geleden door de microfoon van Idzerda had gepraat. Diederik zal ook in de uitzending aanwezig zijn.
Vier jaar geleden was er veel aandacht voor de mijlpaal in de radiogeschiedenis. In Beeld en Geluid in Hilversum was een 'Dag van de Radio' en het programma De Wereld Draait Door stond één uitzending in het teken van het eeuwfeest. Mediahistoricus Huub Wijfers presenteerde een boek en dj Astrid de Jong verzorgde een speciale uitzending vanuit de huiskamer van Idzerda aan de Beuklaan in Den Haag.
De Friese ingenieur Hanso Idzerda (1885-1944) experimenteerde tijdens de Eerste Wereldoorlog met zelfgebouwde radiozenders. Hier kwam zijn testuitzending in 1919 uit voort. In de jaren daarna verzorgde de radiopionier honderden radio-uitzendingen die tot over de landsgrenzen werden beluisterd. Toch ging hij eind jaren twintig failliet en moest hij zijn zendvergunning inleveren.
De Nederlandsche Seintoestellen Fabriek in Hilversum nam zijn taak om publieke uitzendingen te verzorgen toen over. Hier kwamen later de AVRO, NCRV, KRO, VARA en VPRO uit voort.