Deze twaalf kandidaten doen mee aan Briljante Breinen met Linda de Mol

Aranka (29)

Maak kennis met Aranka, één van de twaalf kandidaten van Briljante Breinen. Ze omschrijft zichzelf als een 'hoogbegaafd autist': open, eerlijk en direct, maar wel met een vleugje humor. Mensen zijn niet altijd haar favoriete gezelschap, vooral wanneer non-verbale signalen niet kloppen met wat er gezegd wordt. Toch is ze allesbehalve mensenschuw: in haar werk begeleidt en coacht ze dagelijks anderen. Pas in 2024 ontdekte Aranka dat ze zowel hoogbegaafd (met een IQ van 132) als licht autistisch is. "Ik voelde me vroeger vaak dom, omdat de vragen die ik stelde en de antwoorden die ik gaf nooit werden toegejuicht of goed bevonden. De ontdekking dat ik hoogbegaafd was, zorgde voor de start van een nieuwe kijk op mezelf."

In Briljante Breinen ziet Aranka haar deelname als een sociaal experiment. Ze wil haar neurodivergente brein op de proef stellen, zichzelf uitdagen door triggers aan te gaan en anderen laten zien hoe zij de wereld ervaart.

Awi (31) 

Zonder veel te hoeven leren rondde Awi zijn middelbare school af. Met een IQ van 132 denkt hij snel, legt hij gemakkelijk verbanden en onthoudt hij informatie op een beeldende manier. Maar stilzitten en verveling? Dat is niets voor hem. Daarom ziet hij Briljante Breinen als dé kans om zijn slimheid te testen. Fanatiek is hij zeker: "Ik kan er niet tegen als iemand bij spelletjes beter of scherper is dan ik."

Het hoge niveau van de competitie maakt het voor Awi extra spannend. Toch vertrouwt hij niet alleen op zijn intellectuele kennis, maar vooral op zijn sociale slimheid. En zijn ADHD? Dat ziet hij niet als belemmering, maar juist als een troefkaart: "Ik leer het beste met afleiding en mensen afleiden kan ik als de beste."

Claudia (23)

Met haar zachte Brabantse tongval wordt Claudia vaak onderschat. "Mensen denken al snel: dat is een dom grietje dat maar wat babbelt," vertelt ze. Die indruk verandert al snel wanneer ze laat vallen dat ze twee masters tegelijk volgt. Op de middelbare school kostte leren haar nauwelijks moeite. Spijbelen deed ze vaak, maar een onvoldoende haalde ze nooit. Haar geheim? Een extreem goed geheugen: één keer horen is vaak al genoeg, zelfs voor de meest willekeurige feitjes.

Toch noemt Claudia zichzelf vooral book smart en totaal niet street smart. Een IQ-test gaf haar een score van 136, met een werkgeheugen van maar liefst 141. Briljante Breinen ziet ze daarom als een unieke uitdaging én een bucketlistmoment. Daarnaast wil ze iets bewijzen: "Mijn vrienden weten hoe slim ik ben, maar buiten mijn kring word ik vaak onderschat. Ik wil laten zien, aan anderen én aan mezelf, dat ik dit kan."

Eline (24) 

Eline is nieuwsgierig, sociaal en altijd enthousiast. Al in groep 1 kon ze lezen en hoopte ze op goede gesprekken met haar klasgenoten. Een IQ-test gaf een score van 145+, het hoogste wat de test kon meten. Ze doorliep de basisschool in recordtempo: op zevenjarige leeftijd zat ze in groep 6, op haar tiende begon ze aan het vwo en op haar zestiende startte ze met studeren. Moeite doen hoefde ze eigenlijk nooit, het ging haar vanzelf af. "Ik wachtte op het moment dat ik er niet meer mee weg zou komen, maar dat is nooit gebeurd", aldus Eline.

Fanatiek is ze zeker, maar niet per se competitief. Als ze iets doet, gaat ze voor de volle 100%, tot zij vindt dat het goed is. Winnen is dan niet belangrijk meer. "Ik wil ver komen, maar ik hoef niet te winnen. Al zou het wel zuur zijn om als eerste naar huis te moeten. Daarna is het respectabel."

Frank (55) 

Leren ging hem vroeger moeiteloos af: één keer een boek lezen en hij slaagde direct voor een tentamen. Tegenwoordig pakt hij het anders aan, bijvoorbeeld door Wikipediapagina’s te laten voorlezen terwijl hij de afwas doet. Leergierig is hij altijd geweest. "Ik wil álle informatie tot me nemen, van de hoofdlijnen tot de details. Het gaat niet altijd om het resultaat, maar om de verrijking van de geest", aldus Frank. 

Frank scoorde bij meerdere IQ-tests uitzonderlijk hoog, maar vindt het niet nodig om met een exact getal te schermen. Zijn deelname aan Briljante Breinen ziet hij vooral als een persoonlijke uitdaging. Toch maakt de geldprijs het extra spannend: natuurlijk gaat hij ook voor de winst. "Ik speel graag volgens de spelregels, maar als anderen gaan buigen dan buig ik mee. Als je zo wilt winnen, kan ik dat ook."

Irina (46)

Irina is slimmer dan veel mensen vaak verwachten. Op haar vierde kon zij al lezen, rekenen en klokkijken. Leren en onthouden gaat haar gemakkelijk af. Op het voortgezet onderwijs was dat zowel haar kracht als haar valkuil. "Ik leerde voor repetities vaak pas in de trein naar school, maar als het ineens vier hoofdstukken bleken te zijn, was dat toch wel echt te veel. Dat lukt niet in vijftien minuten", vertelt Irina. Als iemand zegt dat ze iets niet kan, dan wil Irina juist bewijzen dat ze het wel kan. 

Irina begon op het atheneum, maar verliet in haar laatste vwo-jaar twee maanden voor het eindexamen de schoolbanken om te gaan werken, haar doelen lagen ergens anders. In dit programma wil ze laten zien dat ze nog steeds snel kan leren. Competitief is ze zeker: winnen staat hoog op haar lijst. Haar ervaring met mensen ziet ze als haar troef. "Ik ken de andere kandidaten nog niet, maar ik denk dat ik mensen goed kan inschatten."

Jim (26)

Jim is perfectionistisch en secuur, eigenschappen die hem als tandarts uitstekend van pas komen. Hij rondde zowel zijn gymnasium als zijn studie tandheelkunde cum laude af, al was dat nooit zijn doel. "Ik wilde gewoon slagen en doe altijd mijn best. Als je je best doet, kun je jezelf niks verwijten", laat Jim weten. 

Zelf vindt Jim zich niet uitzonderlijk slim, maar zijn vrienden zien dat anders. Voor Briljante Breinen gaven zij hem zelfs op. Wat eerst spannend leek, ziet hij nu als een kans om uit zijn comfortzone te stappen en nieuwe ervaringen op te doen. Structuur geeft hem houvast, maar hij kijkt vooral uit naar de gezamenlijke opdrachten. Winnen wil hij doen door simpelweg alles te geven: "Als ik weet dat ik alles heb gegeven, voelt dat voor mij al als winst", aldus Jim. 

Justus (24)

Justus staat bekend als een onuitputtelijke bron van feitjes. "Als ik iets eenmaal begrijp, dan zit het in mijn hoofd en krijg je het er niet meer uit", laat hij weten. Hij is breed geïnteresseerd, maar door zijn nieuwsgierigheid en impulsiviteit ook snel afgeleid. Onderwerpen die hij onbelangrijk vindt, motiveren hem nauwelijks, maar hoe trivialer iets lijkt, hoe groter zijn focus en hoe dieper hij zich erin vastbijt. Hij noemt zichzelf liever niet ‘slim’. "Slimheid werd vroeger gezien als beter zijn dan anderen, en dat voelde niet goed", vertelt hij. Op zijn achtste scoorde Justus 131 op een IQ-test, op zijn tiende 142. Toch identificeert hij zich niet als hoogbegaafd; het label heeft voor hem weinig waarde. Op school zorgde het er juist voor dat hij apart werd gezet met speciale opdrachten, wat hem meer als een buitenstaander liet voelen.

In Briljante Breinen wil Justus ontdekken hoe zijn brein zich verhoudt tot dat van anderen. Hij kijkt ernaar uit om tegen mensen te spelen die anders denken. "Een mens is altijd minder berekenend en moeilijker te doorgronden dan een computer. Dat maakt dit een mooie uitdaging."

Lidewij (35)

Op vierjarige leeftijd ging Lidewij net als ieder kind naar groep 1, maar na de kerstvakantie stroomde ze, naar aanleiding van een torenhoge IQ test, meteen door naar groep 3. Het wekte hoge verwachtingen bij anderen, maar bracht haarzelf vooral onzekerheid. "Ik zou toch geniale dingen moeten doen? Maar dat doe ik helemaal niet", zegt Lidewij daar zelf over. Omdat haar school niet wist wat ze met haar aan moest, kwam ze op haar zesde in het speciaal onderwijs terecht – helaas niet gericht op hoogbegaafden. "Ik zat tussen rokende en zwangere pubers."

Later leerde Lidewij om met haar hoogbegaafdheid om te gaan en werd ze zelf coach voor hoogbegaafde leerlingen. Toch voelt ze zich vaak anders, waardoor aansluiting vinden soms lastig is. In dit programma hoopt ze juist gelijkgestemden te ontmoeten. Met haar deelname wil Lidewij laten zien dat mensen met een hoog IQ geen stoffige nerds hoeven te zijn, maar juist sociaal, creatief en samenwerkingsgericht kunnen zijn, mét een leuk leven naast hun intelligentie.

Liz (27)

Achter haar soms verlegen voorkomen schuilt een zachte en vriendelijke persoonlijkheid. Ze heeft een internationale blik, wilt het liefst de wereld rond reizen, en is het meest op haar gemak met mensen uit verschillende culturen. Haar fascinatie voor mysterie en puzzels leidde ertoe dat ze zichzelf een 'Sherlock Holmes'-manier van leren aanleerde: in haar hoofd bouwt ze een huis met kamers vol theorieën en categorieën, elk op een eigen verdieping. Een methode die haar goed van pas kan komen.

Liz ziet het programma als een leuke ervaring en een kans om interessante mensen te ontmoeten. Toch is ze stiekem erg competitief. "Als ik meedoe, wil ik winnen. Dan krijg ik opeens een ego en een enorme drive", aldus Liz. 

Ramses (25)

Competitief is hij zeker, en geen bescheiden winnaar. Hij heeft een eigen stijl, gaat zijn eigen weg en kan fel zijn over onderwerpen die hem raken. Door zijn ADHD vindt Ramses het lastig om met een taak te starten en stelt hij dingen snel uit. Maar zodra een onderwerp hem boeit of hij een doel ziet, onthoudt hij het moeiteloos. 

Op school gaf hij prioriteit aan plezier boven prestaties. "Een 8 halen betekent dat je te lang in de boeken hebt gezeten. Je had ook een 6 kunnen halen en langer basgitaar kunnen spelen", laat hij weten. In Briljante Breinen wil Ramses zich volledig inzetten om te winnen, misschien zelfs door hier en daar wat misleidende informatie te delen.

Rashid (22)

Op de basisschool sloeg hij groep 3 over, omdat hij al kon lezen en schrijven voordat hij naar school ging. Op zijn elfde begon hij aan de middelbare school en rondde in zes jaar het gymnasium af. Een IQ-test gaf hem 145+, het hoogste wat de test kon meten. Rashid begrijpt nieuwe informatie vaak direct, maar kan zijn concentratie verliezen als het hem te langzaam gaat.

Reality-tv vindt hij leuk, al zou hij zich bij de meeste formats niet op zijn plek voelen. Briljante Breinen past hem wel. Hij is benieuwd naar de andere kandidaten en hoopt dat de 'ik-ben-zo-slim'-types hem niet te veel zullen irriteren. Competitief is hij zeker: Rashid speelt om te winnen. Zijn sociale vaardigheden ziet hij daarbij als voordeel. "Een beetje mensen beïnvloeden en op inpraten lijkt mij wel grappig", aldus Rashid.

Briljante Breinen, naar het idee van Linda de Mol, is vanaf zaterdag 30 augustus, 21.30 uur, te zien bij RTL 4 en een week vooruit te streamen bij Videoland.