Weg met plastic tasjes en rietjes: duurzaam plastic is booming
Duurzaam plastic is hot. De afgelopen maanden besloot Kraft Heinz zijn verpakkingen te veranderen, stopten Starbucks en McDonalds met plastic rietjes en maakte Ikea bekend dat het stopt met alle plastic wegwerpproducten. Ook de Europese Commissie werkt aan een voorstel voor strenge regels om vervuiling door plastic terug te dringen.
Er is een hele industrie ontstaan die zich heeft gestort op de nieuwe generatie plastics. Die is grofweg te verdelen in twee soorten; de biobased plastics en de biologisch afbreekbare plastics. Het belangrijkste voordeel? Er wordt geen aardolie gebruikt om ze te maken.
Verschillen
En, wat ze ook gemeen hebben is dat ze allebei van plantaardig materiaal zijn gemaakt. Daar kleven ook nadelen aan, maar het is milieuvriendelijk. Het belangrijkste verschil tussen de twee is dat biobased plastics niet afbreekbaar zijn. De andere groep is dat wel, denk bijvoorbeeld aan afbreekbare vuilniszakjes voor in de biobak.
De komende jaren groeit de markt voor bioplastic naar verwachting naar ruim 1,5 miljard dollar in 2023, blijkt uit onderzoek van IHS Markit. Een stijging van vijftig procent in vijf jaar. Nederlandse bioplastic-bedrijven liften mee op die trend, zoals het Limburgse Avantium, dat al jaren werkt aan een frisdrankfles op basis van mais, waarin Coca Cola en Danone wel interesse hebben.
Zeeuwse glorie
Ondertussen werkt ondernemer Nico Osse in de Zeeuwse plaats Kruiningen aan een bioplastic dat snel afbreekbaar is in de natuur. Hij verovert inmiddels de wereld met grote deals in India en China.
“De vraag neemt inderdaad flink toe", zegt Osse tegen RTL Z. "Wij werken nu aan een enorme deal in China. En in veel andere landen leveren wij de grondstof voor koffiecapsules, wegwerp-plantenpotten en SIM-kaarten. Die kunnen met ons plastic zonder problemen na gebruik bij het groenafval."
Osse richt zich vooral op verpakkingen die eenmalig worden gebruikt. "Je moet van dit soort plastic geen autobumper maken, daarvoor is een andere vorm van bioplastic beter geschikt", zegt hij.
Keuzestress
Er zijn binnen de biobased plastics namelijk meerdere soorten, weet ook Karen van de Stadt van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). "Het ligt erg aan het product welke [biobased -red.] plastic erbij past. Je wilt het product goed beschermen."
Bovendien kan het voor consumenten nog wel verwarrend zijn. Sommige bioplastics zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen (geen aardolie dus) en kunnen wel bij het andere plastic worden weggegooid. Andere plastics zijn na gebruik afbreekbaar in een industriële composteerinstallatie. In de huidige praktijk composteren deze plastics niet altijd volledig.
Van de Stadt: "Op dit moment is recyclen beter dan composteren, zodat de grondstoffen behouden blijven."
Afvalbedrijven niet blij
De Vereniging Afvalbedrijven zit niet te springen om de nieuwe plastics. "Wij juichen verduurzaming toe, maar constateren daarbij ook dat goedbedoelde initiatieven niet altijd bijdragen aan de circulaire economie", zegt een woordvoerder.
De vereniging ziet twee problemen: bio-afbreekbaar plastic breekt onvoldoende af in het groenafval en wordt dan alsnog verbrand. Daarbij leveren biologisch afbreekbare kunststoffen geen bijdrage aan de compost. Het materiaal breekt af tot koolstof en water en voegt daarmee weinig toe aan de hoeveelheid en de kwaliteit van de compost. Daarnaast zou verwarring ontstaan bij consumenten over welk plastic nu bij het plastic afval moet, en welk in de GFT-bak.
Minderen
Ook Greenpeace herkent die verwarring. "Bioplastic is uiteindelijk nog steeds plastic", zegt Meike Rijksen, campagneleider van Greenpeace op gebied van plastic. "Voor een vis of op een strand is het nog steeds vervuilend. Wij moedigen bedrijven en consumenten aan om vooral minder plastic te gebruiken."