ECB stopt met opkopen obligaties, einde stimulering economie niet in zicht
Het is officieel: de Europese Centrale Bank (ECB) zet in januari een streep onder het opkopen van obligaties. Dat is een historisch besluit, maar volgens beurscommentator Jacob Schoenmaker blijft de ECB ondertussen de economie nog stimuleren. "De ECB gaf zelfs nog nooit zo plankgas", zegt hij.
In navolging van de Federal Reserve (Fed), de Amerikaanse centrale bank, begon de ECB in 2015 met het kopen van staatsobligaties van landen in de eurozone. De gedachte was dat door obligaties te kopen van banken, die banken het geld dat zij daarmee binnenkregen weer konden uitlenen. Dat zou de economie moeten aanzwengelen.
De economie had na de financiële crisis van 2009 namelijk een steuntje in de rug nodig. Daarom werd verder ook de rente flink verlaagd.
Geleidelijk afgebouwd
Inmiddels draait de economie een stuk beter en de bedragen waarvoor de ECB obligaties opkoopt zijn sinds het voorjaar van 2016 geleidelijk verlaagd. Ging het eerder nog om 80 miljard euro per maand, in de maanden oktober tot en met december van dit jaar is daar nog maar 15 miljard euro van over.
In juni zei de ECB al dat het waarschijnlijk het opkoopbeleid in 2019 helemaal zou stopzetten. Dat is nu bevestigd.
4,7 biljoen
De Fed stopte al eerder met het opkoopbeleid. "De ECB is een beetje laat", zegt beurscommentator Jacob Schoenmaker. Inmiddels heeft de ECB zoveel obligaties opgekocht, dat het balanstotaal is gestegen tot bijna 4,7 biljoen euro.
De Fed is al begonnen met het afbouwen van de hoeveelheid obligaties die het op de balans had staan, maar bij de ECB is dat nog niet het geval. Want er worden dan wel geen nieuwe obligaties opgekocht, maar er worden ook obligaties afgelost.
Aflossingen en rente
Het geld dat vanaf januari op die manier binnenkomt wordt weer in obligaties van eurolanden gestoken. Het totale bedrag aan obligaties van eurolanden die de ECB heeft daalt dus nog helemaal niet.
De ECB heeft nog niet gezegd wanneer het ook daarmee stopt. Pas dan zal het balanstotaal afnemen.
Reële rente
Sterker nog, de stimulering van de economie door de ECB neemt nog altijd toe, aldus Schoenmaker. Daarbij kijkt hij niet naar de officiële rente, maar hij trekt daar de inflatie van af. Dan houd je de reële rente over en doordat de inflatie is gestegen, was de reële rente bijna nog nooit zo laag.
De officiële rente heeft de ECB nog steeds niet opgetrokken en volgens Hendrik Jan Tuch van Aegon Asset Management denken analisten dat dat ook volgend jaar niet zal gebeuren, maar pas in 2020.
