Four more years? Economische bloei cruciaal voor tweede termijn Trump
Terwijl de Democraten druk met zichzelf bezig zijn om een geschikte kandidaat te vinden voor de presidentsverkiezingen van 2020, klopt president Trump zichzelf nog maar eens op de borst om de florerende Amerikaanse economie. Gaat die hem aan een tweede termijn helpen?
Iets meer dan zestien maanden voordat de Amerikanen weer naar de stembus mogen, draait de grootste economie ter wereld bepaald niet slecht. Na de diepe ellende van de kredietcrisis kroop het langzaam uit een dal.
Tien jaar voorspoed
Ondertussen duurt de periode van economische expansie van de VS alweer 121 maanden, meer dan tien jaar. Daarbij is de werkloosheid historisch laag en regent het records op de Amerikaanse beurzen.
Te pas en te onpas claimt Trump het succes voor deze cijfers. Waar het economische herstel weliswaar werd ingezet onder zijn voorganger Barack Obama laat Trump, nu tweeënhalf jaar president, geen gelegenheid ongemoeid om te laten weten wie er verantwoordelijk is voor de groei: hijzelf.
En dat allemaal ondanks de bemoeienis van Jerome Powell, de baas van de Federal Reserve (Fed), de Amerikaanse centrale bank. Het beleid van Powell is volgens Trump een anker om de nek van de Amerikaanse economie.
Twee thema's
En dat is nu al een belangrijk thema voor de verkiezingen van 2020, zegt Koen Petersen, Amerikanist en auteur van meerdere boeken over de Amerikaanse politiek. "Er spelen nu twee thema's deze presidentsrace: de economie, en dan met name de werkgelegenheid, en zorg."
Volgens hem krijgt Trump in de politieke opinie ook steeds vaker de credits. Petersen: "Sinds een klein jaar wijzen meer Amerikanen naar Trump dan naar Obama op de vraag wie er verantwoordelijk is voor de economische voorspoed. Obama heeft het weliswaar ingezet, maar Trump heeft de turbo erop gezet."
Lastenverlaging
Dat gebeurde vooral op het vlak van belastingen en regelgeving. In december 2017 loodste Trump een enorme belastingverlaging door het toen nog overwegend Republikeinse congres. Het gevolg: bijna iedereen in Amerika betaalt minder belasting - al geldt dat vooral voor de hogere inkomens.
Een andere turbo is het verlagen van de milieu-eisen in de energiesector. "Hierdoor kan de sector zijn gang gaan", zegt beurscommentator Hans de Geus.
"Vooral op het vlak van schaliegas en de schalieolie zet het land momenteel grote stappen." Samen met de bloeiende wapenhandel is dat een stimulans voor de beurs, legt hij uit.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Rijken worden rijker
Toch is het niet allemaal hosanna op de beurs. "Ondanks deze enorme stimulans, groeit de economie niet zo heel hard", zegt De Geus. "Trumps beleid is op de lange termijn destructief en heeft vooral de rijken veel rijker gemaakt - en die kopen ook veel aandelen."
Dat blijkt ook wel uit de statistieken: de inkomensongelijkheid groeit ook onder Trump alleen maar verder.
Niet iedereen profiteert
Het is daarmee een van de thema's waarmee de Democraten zullen schermen in de presidentsrace, denkt Petersen. "Niet iedereen profiteert en dat is een klassiek thema voor de Democratische Partij. Zo profiteren er ook veel laagopgeleiden niet van de banengroei."
Maar ook op dat thema krijgen de Democraten het lastig, denkt hij. "Het wijzen op de verschillen tussen zogenoemde white collar en blue collar werknemers heeft niet overal zin, omdat er toch ook veel banen worden gecreëerd voor gewone arbeiders. Zo heeft Amazon een half miljoen mensen werken die pakketjes bezorgen."
Iets wat zomaar in Trumps voordeel kan vallen in november 2020. "Al die mensen die nu zo'n baan hebben gekregen, vragen zich bij de verkiezingen straks af: aan wie heb ik dat te danken?", zegt Petersen.
Ook de zogeheten 'Misery index' voorspelt veel goeds voor Trump:
'Cultuur is belangrijk'
De typisch Amerikaanse cultuur speelt daarbij een belangrijke rol. "Amerikanen kijken niet naar wie meer verdient dan een ander. Zij denken eerder: ik verdien meer dan een jaar geleden, hoe weinig dat soms ook is. En in armere gebieden: niet alleen ik heb nu een baan, maar ook mijn eerder werkloze broer."
Iets wat nog wel roet in het eten kan gooien is het handelsconflict met China. De door Trump begonnen tarievenoorlog zorgt voor veel onzekerheid en raakt sectoren in beide landen. In Amerika zijn dat bijvoorbeeld de staal- en landbouwsector.
Het gevolg: bedrijven en consumenten zijn duurder uit. Wat zo weer ten koste gaat van het effect van Trumps belastingverlaging en tegelijkertijd een groot aantal banen op het spel zet. Iets wat doorslaggevend kan zijn op 3 november 2020, als de Amerikanen definitief hun oordeel mogen vellen over hun president.
Trump wil wel
Een ding is zeker: Trump zelf wil niets liever dan een tweede termijn. Zo meldde hij zich op de dag van zijn inauguratie op 20 januari 2017 al aan voor de verkiezingen en verscheen zijn eerste campagneadvertentie voor 2020 nog geen vier maanden later, 1282 dagen voor de verkiezingen.
Een maand geleden trapt hij zijn verkiezingscampagne in Orlando voor 20.000 bezoekers. Zijn credo: 'Keep America great', die hij in januari 2017 ook al uit de doeken had gedaan.
'Goede kans'
Of Trump een tweede termijn krijgt? Zowel Petersen als de Geus geven hem economisch gezien een goede kans.
Al wijst die laatste alvast op twee serieuze tegenstanders: Democraten Elizabeth Warren en Bernie Sanders. "Zij kunnen Trump verslaan door te wijzen op de grote ongelijkheid en armoede waarvan nog steeds niets is opgelost."
Ook verwacht hij veel van het Democratische plan voor een 'New Green Deal', die de Amerikaanse economie moet vergroenen met miljardensteun van de overheid. De Geus: "Ik denk dat Warren of Sanders nog veel beter zijn voor de Amerikaanse economie."
