Is HEMA gered, of is dit het begin van het einde?
Vandaag bereikte HEMA een akkoord met haar schuldeisers. De schuldeisers strepen een fors deel van de schuld weg. In ruil daarvoor worden zij volledig eigenaar van de wankelende winkelketen. Is het icoon van de Nederlandse winkelstraat hiermee gered, of is dit het begin van het einde?
Is HEMA gered?
Dat is vandaag wel de belangrijkste vraag. Het antwoord is 'ja', in de zin dat de schuldeisers geen faillissement voor het wankelende warenhuis hebben aangevraagd. Ook positief is, dat als gevolg van een deal met de belangrijkste schuldeisers, een flink deel van de schuld van HEMA wordt weggestreept.
HEMA-topman Tjeerd Jegen zei vanochtend tijdens een online persconferentie blij te zijn met de verlaging van de schuldenlast. "Hierdoor wordt voor het eerst in jaren een passend schuldniveau bereikt, waardoor het sterke merk HEMA ook financieel gezond wordt."
Goed nieuws dus voor HEMA?
Er zitten zeker goede elementen in de deal voor HEMA. Maar of het warenhuis nu werkelijk in betere handen is bij de schuldeisers dan bij miljardair Boekhoorn, valt te betwijfelen. Die schuldeisers zijn niet geïnteresseerd in de bedrijfsvoering van een warenhuisketen, maar willen geld zien. Zij zullen het bedrijf zo snel mogelijk te gelde willen maken, bijvoorbeeld door doorverkoop.
"De nieuwe eigenaren van HEMA zijn geen 'natuurlijke eigenaren' van een winkelbedrijf, maar schuldhandelaren", erkende topman Jegen vanochtend tijdens de presentatie van de deal. "Wij gaan nu met hen praten over hoe lang ze willen blijven." De eigenaar van Blokker, Michiel Witteveen, heeft al laten weten geïnteresseerd te zijn in een overname.
Aan wie kunnen zij HEMA verder kwijt?
Dat is de allerbelangrijkste vraag voor de komende maanden. De toekomst van HEMA hangt namelijk af van de partij die het bedrijf uiteindelijk in handen krijgt. Is dat een serieuze speler met diepe zakken, die kan en wil investeren in het daadwerkelijk gezond maken van HEMA?
Of is dat een zogenoemde asset stripper; een aasgier die de waardevolle delen van het bedrijf afsloopt, en de rest zieltogend (of nog zieltogender) achterlaat?
Wat voor waardevolle onderdelen zijn er dan?
Dan moet je bijvoorbeeld denken aan de bakkerijen van het bedrijf, maar ook aan waardevolle winkellocaties. HEMA bezit geen eigen vastgoed meer, maar de huurcontracten op gewilde locaties kunnen tientallen miljoenen waard zijn. Dat bleek onlangs toen Jumbo een trits locaties van HEMA overnam. Ook tijdens de strijd rond de duurzame supermarkt Marqt vorig jaar bleek dat locaties goud geld kunnen opbrengen.
Maar je kan ook denken aan de merknaam HEMA, die gebruikt kan worden door partners van HEMA, bijvoorbeeld voor de verkoop van producten in hun eigen winkels. Dat zijn allemaal onderdelen die los kunnen worden verkocht.
Maar dan blijft er van HEMA toch niet veel meer over?
Nee, dat klopt. Daarom is het zo belangrijk wie uiteindelijk de nieuwe eigenaren van HEMA worden. Die zullen zich overigens altijd presenteren als solide partijen met de beste bedoelingen. Zo benadrukte HEMA-topman Jegen vanochtend dat de schuldeisers die HEMA nu in handen krijgen, 'geloven in de onderneming en haar toekomstplannen'.
Opmerkelijk is wel dat hij in zijn lijstje plannen wel HEMA Benelux, de webwinkel en de buitenlandse expansie via partners noemde, maar niet de eigen buitenlandse winkels. HEMA heeft daarin de laatste tien jaar grote investeringen gedaan, maar het lijkt erop dat die als eerste ter discussie komen te staan.
Is eigenaar Boekhoorn HEMA nu definitief kwijt?
Omdat hij geen zin had om de schulden van HEMA uit eigen zak te betalen, raakt Boekhoorn de winkelketen nu inderdaad volledig kwijt. De schuldeisers worden eerst economisch eigenaar van HEMA, en in een later stadium ook juridisch eigenaar. Boekhoorn blijft, zolang hij juridisch nog eigenaar is, nog wel commissaris bij de onderneming."Maar het is voor hem niet meer zinnig om er veel energie in te steken", aldus Jegen.
Overigens kan Boekhoorn nog steeds door de achterdeur terugkeren. De schuldeisers die de winkelketen nu in handen krijgen, kunnen HEMA uiteindelijk aan hem terugverkopen. Dan zou Boekhoorn nog een tweede kans met het nationale icoon krijgen.
Tegen website Follow the Money zegt de Nederlandse investeerder vandaag echter dat dat uitgesloten is. "Ik ben klaar met Hema."