Een jaar corona, 30 miljard belastinggeld aan steun: hier ging het heen

Toen Nederland in maart vorig jaar in lockdown ging, was duidelijk dat de gevolgen van het coronavirus de staat enorm veel geld zouden kosten. Een van de eerste steunmaatregelen – en nog steeds de allerduurste – was de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid, beter bekend als de NOW. Via deze regeling krijgen bedrijven die omzetverlies lijden een groot deel van hun loonkosten vergoed.

De drie NOW-regelingen kostten het rijk volgens de laatste schatting in 2020 meer dan 13 miljard euro. Ook de Tijdelijke Ondersteuning Zelfstandig Ondernemers (TOZO) was een flinke kostenpost voor het ministerie van Sociale Zaken. Uit die pot kregen gedupeerde zzp'ers een aanvulling op hun inkomsten tot bijstandsniveau. Kosten: ruim 3,2 miljard euro.

En ook bij het ministerie van Economische Zaken vloog het geld eruit, hoewel de bedragen verbleken bij grote regelingen zoals de NOW.

De grootste kostenposten waren de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) en de voorloper daarvan, de TOGS (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren). Via de TVL krijgen ondernemers een deel van hun vaste lasten gecompenseerd. Hoeveel compensatie ze krijgen is afhankelijk van hun omzetverlies.

De TOGS is beter bekend als 'het noodloket'. Ondernemers die dicht moesten tijdens de eerste lockdown konden 4000 euro uit die pot krijgen.

6 miljard extra naar Volksgezondheid

Ook op het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport werd afgelopen jaar – niet verrassend – heel veel geld uitgegeven aan coronabestrijding. De grootste kostenpost voor dat departement was de zorgbonus. Die kostte de staat meer dan 2 miljard euro.

Aan de aanschaf en distributie van medische beschermingsmiddelen zoals mondkapjes en beschermende pakken kleeft een prijskaartje van 1,8 miljard euro. Daarnaast is er 477 miljoen uitgetrokken voor de GGD’s en de veiligheidsregio’s. Met dat geld deden zij onder meer bron- en contactonderzoek, verzorgden ze crisiscommunicatie en regelden ze distributie van beschermingsmiddelen.

Voor het opschalen van de testcapaciteit en de aanschaf van sneltests werd vorig jaar 929 miljoen euro uitgetrokken.

'Kleine potjes'

Maar de Nederlandse staat heeft nog veel meer kosten gemaakt tijdens het eerste jaar corona. Denk bijvoorbeeld aan de steunpakketten voor de cultuursector en het onderwijs, beide goed voor meer dan 300 miljoen euro.

Lokale overheden kregen allerlei vergoedingen, bijvoorbeeld om de gederfde parkeer- en toeristenbelasting te compenseren: nog eens 225 miljoen euro.

Ouders met kinderen op de opvang kregen hun eigen bijdrage terug toen de opvang dicht was: 311 miljoen euro.

Zo zijn er nog tientallen grotere en kleinere kostenposten. Samen tellen ze op tot een astronomisch bedrag.

Wil je precies weten waar alle miljoenen en miljarden heen zijn gegaan? In onderstaande tabel zijn alle uitgaven van de overheid opgenomen. De blauwe balken geven een begrotingsonderdeel aan. De rijen daaronder zijn uitgesplitste uitgaven die daarbij horen.