Europese rechter zet streep door goedkeuring voor staatssteun aan KLM
Het Gerecht van de Europese Unie, de een na hoogste rechter in de EU, vindt dat de Europese Commissie de noodsteun van Nederland aan vliegtuigmaatschappij KLM niet had mogen goedkeuren.
Volgens het Gerecht heeft de Commissie niet goed genoeg onderbouwd waarom het steunpakket van in totaal 3,4 miljard euro door de beugel kan. De Commissie moest de steun goedkeuren, omdat door deze steun de concurrentie in de Europese luchtvaart verstoord zou worden.
Het vonnis betekent niet dat KLM het geld dat het tot nu toe heeft gebruikt van het steunpakket, nu moet terugbetalen. Vanwege de 'bijzonder schadelijke gevolgen van de pandemie voor de Nederlandse economie' krijgt de Commissie eerst de kans om het besluit beter te motiveren, voordat er overgegaan wordt tot actie.
Eén bedrijf of niet?
De Europese Commissie heeft zich er bij het goedkeuren van de steun veel te makkelijk vanaf gemaakt. Brussel vond dat de 7 miljard euro aan steun die de Franse staat aan zusterbedrijf Air France toezegde, geen rol speelde bij het oordeel over het steunplan van de Nederlandse staat aan KLM.
Volgens de Europese rechters had die steun wel meegewogen moeten worden in de beoordeling of KLM nog gesteund mocht worden. KLM en Air France vallen immers onder hetzelfde moederbedrijf, Air France-KLM.
Rol moederbedrijf
De Commissie heeft onvoldoende bewijs aangeleverd dat steun aan KLM niet via de holding bij Air France terecht zou komen of omgekeerd. Dat is nog eens extra van belang volgens de rechters omdat het moederbedrijf wel een rol had bij het binnenhalen van de steun.
Dat de Commissie genoegen heeft genomen met de belofte dat de steun alleen voor KLM was en dat Nederland hier afspraken over heeft gemaakt, is niet genoeg, vinden de rechters.
Ryanair wint eens
De zaak was aangespannen door prijsvechter Ryanair, die vindt dat er sprake is van oneerlijke concurrentie door de steun die landen geven aan hun nationale vliegtuigmaatschappijen. De Ierse vliegtuigmaatschappij heeft meer dan twintig zaken aangespannen, die het tot nu toe allemaal verloor.
Het bedrijf is dan ook zeer blij met de uitspraken van vandaag, die volgens Ryanair een belangrijke overwinning zijn voor consumenten en de vrije markt economie. Niet alleen de staatssteun voor KLM werd nietig verklaard, ook die van Portugal aan hun nationale luchtvaartmaatschappij TAP Air Portugal.
Reactie Hoekstra
"We bestuderen de uitspraak en zullen de Kamer informeren", laat minister van Financiën Wopke Hoekstra weten.
