Energieagentschap: gascrisis is de schuld van Rusland
Rusland heeft de energiecrisis en daarmee torenhoge gasprijzen in Europa veroorzaakt. En dat heeft het land gedaan om politieke redenen. Dat zegt het hoofd van het Internationaal Energieagentschap (IEA). Rusland is zo volgens de club van dertig westerse landen die veel energie verbruiken verantwoordelijk voor schade aan de economie in Europa.
Want de gasprijzen in Europa zijn sterk gestegen en daarmee de energiekosten voor huishoudens en bedrijven. In Nederland is de gasprijs meer dan verdubbeld.
Rusland zou de gasleveringen aan het Europese continent met minstens een derde kunnen verhogen ten opzichte van het huidige niveau, zegt IEA -directeur Fatih Birol.
Maar het land houdt de verkoop ondanks de hoge prijzen beperkt. "Er zijn sterke aanwijzingen dat het gastekort in Europa komt door het gedrag van Rusland", aldus Birol. "Het tekort is de schuld van Gazprom."
Gazprom is het Russische energiebedrijf dat gas exporteert naar Europa en wordt gecontroleerd door de Russische overheid. Het gaat volgens Birol om 3 miljard kubieke meter per maand dat met gemak extra naar Europa zou kunnen vloeien.
Honderden euro's
Europa worstelt met een energiecrisis die ertoe heeft geleid dat de gas- en stroomprijzen de afgelopen maanden meerdere records hebben gebroken.
De gasvoorraden van het continent zijn al het laagst in meer dan tien jaar en de traditioneel twee koudste maanden van het jaar zijn nog maar net begonnen.
Huishoudens zonder een vast energiecontract moeten honderden euro's meer per maand gaan betalen en ook voor energieslurpende bedrijven als in de glastuinbouw betekent het hogere prijzen.
Gedrag van de Russen
Andere gasexporteurs zoals Noorwegen en Algerije hebben de export naar Europa opgevoerd. Maar dat heeft niet voor rust gezorgd.
Vanwege Oekraïne
Het agentschap denkt dat het gedeeltelijk dichtdraaien van de Russische gaskraan niet toevallig samenvalt met de hoogopgelopen spanning in Oekraïne. Rusland bouwt al maanden een troepenmacht op langs de grens met Oekraïne en er is de dreiging dat Rusland het land binnenvalt.
De Russische president Vladimir Poetin is er fel op tegen dat Oekraïne samenwerkt met het westerse militaire samenwerkingsverband NAVO en wil ook dat de NAVO alle troepen terugtrekt uit de landen die aan zijn land grenzen. Daaronder ook Nederlandse militairen in Litouwen. Dit jaar gaat het daar om 300 manschappen.
Opslag leeg
Gazprom controleert naast de gastoevoer naar Europa ook acht Europese locaties voor de opslag van gas. Die zouden afgelopen jaar met opzet niet meer bij zijn gevuld om zo de crisis in Europa te versterken.
Poetin heeft afgelopen november Gazprom echter de opdracht gegeven die Europese gasopslag weer bij te vullen. Volgens Gazprom gebeurt dat ook maar eind december waren die tanks voor iets meer dan de helft vol. Normaliter is dat 70 procent. De opslag in Rusland zelf ligt echter op recordhoogte, zo zegt Gazprom.
De Russische opslagcapaciteit in Europa is goed voor 10 procent van het totaal aan opslagcapaciteit hier. Ook onder meer Gasunie slaat in de zomer gas op om het in de winter het gasnet in te pompen.