Megasancties tegen Rusland in de maak: 'Moeten economie stilleggen'
Nu de oorlog in Oekraïne is begonnen is de grote vraag: wat kan het Westen doen? Militaire steun gaat er niet komen en dus zullen er weer meer sancties ingesteld worden tegen Rusland. De EU heeft aangekondigd een met een ‘gigantisch’ pakket aan strafmaatregelen te komen.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, liet vanochtend vroeg weten dat de EU de 'barbaarse aanval en de cynische argumenten om die te verantwoorden' veroordeelt en met een 'gigantisch' nieuw pakket aan sancties komt.
Sancties voor banken
Die sancties moeten onder meer strategische sectoren in Rusland raken en verhinderen dat Russische banken toegang hebben tot de financiële markten in de EU. Dat zou het in ieder geval onmogelijk maken om geld op te halen in de Europese Unie.
Gisteren werden ook al nieuwe strafmaatregelen opgelegd aan Rusland. Inmiddels staan er 555 mensen op de lijst. Zij mogen de EU niet in en hun bezittingen in de EU worden bevroren.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Voor het grootste deel zijn dat Russische parlementariërs die voor het erkennen van de afvallige regio's in Oost-Oekraïne hebben gestemd. Ook staan er zakenmensen en een aantal regeringsfunctionarissen op de lijst.
Verder mogen bedrijven en burgers uit de EU geen geld uitlenen aan een aantal banken en is het sinds gisteren ook verboden om de Russische staat te financieren.
Poetin ongevoelig voor kleine straffen
Maar het bleek allemaal onvoldoende om een oorlog af te wenden. "Dit zijn sancties die we eigenlijk al jaren in allerlei varianten hebben gelden", zegt Yvo Amar van BenninkAmar Advocaten, gespecialiseerd in sanctiewetgeving.
Het straffen van oligarchen en een paar banken, 'daar is Poetin niet gevoelig voor', vertelt Amar. Dat soort sancties zijn er namelijk al sinds Rusland in 2014 De Krim annexeerde. "Die sancties doen onvoldoende pijn. Het is voor individuen vervelend, maar het niet de economie."
Economie stilleggen
"De enige sancties die efficiënt zijn, zijn sancties die de economie stilleggen, dan ontstaat de mogelijkheid om rond de tafel te gaan zitten", vervolgt Amar.
De Russen uit betalingssysteem Swift zetten kan een doeltreffende maatregel zijn. Daardoor wordt internationaal bankverkeer vrijwel onmogelijk. Ook wordt er gedacht over het beperken van export van bijvoorbeeld chips naar Rusland of andere grondstoffen en materialen, om de industrie te raken.
Meest effectief: geen gas meer afnemen
En wat Amar betreft zou de EU moeten besluiten om helemaal te verbieden om zaken te doen met Russische banken. "Zolang we die sancties niet bereid zijn op te leggen, gaat er niets veranderen."
Veruit het meest effectief zou zijn om de olie- en gassector aan te pakken, de kurk waarop de Russische economie drijft. Maar het is maar zeer de vraag of Europa zelf bereid is om die pijn te dragen.
De sancties kunnen zich ook tegen Europa keren, vertelt Rob de Wijk, van het The Hague Centre for Strategic Studies. "Poetin hoeft maar twee weken de gaskraan dicht te draaien en je hebt een geweldig probleem. Een verschrikkelijke economische uitdaging."
En zelfs keiharde sancties zullen waarschijnlijk de Russen niet snel op de knieën dwingen. "Rusland heeft een pot van 600 miljard dollar aan reserves, dus je zult zien dat ze het ook met hele harde sancties nog wel even uit kunnen zingen", zegt De Wijk. "De grote vraag is: wie wordt het hardst geraakt, Rusland of de Europese Unie?"
Enorme schade
RTL Z-beurscommentator Jacob Schoenmaker sluit zich daarbij aan. "De Russen hebben dit wel even voorbereid, ze hebben hun schulden afgebouwd en de overheidsfinanciën op orde. Dus wat dat betreft spelen ze dit wel klaar, ook al zijn ze economisch gezien een Klein Duimpje."
Ook Schoenmaker denkt dat een verbod op het kopen van Russisch gas en olie een groot risico is. "Dat is dan toch ook een kwestie van wie dat het langste volhoudt. Beide partijen lopen enorme schade op."
Rutte: 'maximale sancties'
Vanavond komen de regeringsleiders van de EU-landen samen in Brussel om de oorlog in Oekraïne en een nieuw pakket aan strafmaatregelen te bespreken.
Minister-president Rutte zegt dat Nederland 'maximale sancties' wil en noemde de Russische invasie een 'daad van ongekende agressie'.
Hoe die sancties er dan uit moeten gaan zien, wilde de premier nog niet zeggen om het bereiken van een consensus tussen alle 27 EU-landen niet moeilijker te maken.