Energiesteun helpt vrijwel geen enkele ondernemer: 'Net genoeg voor 2 weken'
Het kabinet komt mkb-bedrijven met een torenhoge energierekening tegemoet, maar bijna niemand komt in aanmerking voor de steun die in Den Haag is bedacht. Daarmee dreigen financiële problemen voor veel ondernemers.
Dat blijkt uit een rondgang van RTL Nieuws langs 27 brancheverenigingen, zoals Metaalunie en Glastuinbouw Nederland en verschillende ondernemers die veel energie verbruiken.
Volgens alle brancheverenigingen is de zogenoemde Tegemoetkoming Energiekostenregeling (TEK) ontoereikend. Die moet vanaf november gaan gelden voor bedrijven met maximaal 250 medewerkers en een jaaromzet tot 50 miljoen euro.
Het grootste struikelblok van de regeling is volgens de ondernemers dat minimaal 12,5 procent van de omzet op moet worden geslokt door de energierekening. Dat minimum wordt door velen niet gehaald. Maar die energierekening, die explodeert wel, zeggen ze.
Zo maakt de energierekening voor het schadeherstelbedrijf van Joost den Elzen 'maar' 10 procent uit van de omzet en dus heeft hij geen recht op compensatie. Ook al steeg die rekening van 300.000 euro naar ruim één miljoen euro per jaar. Vooral bij het spuiten van lak op auto's wordt veel energie verbruikt.
"In de spuitcabine heb je de ideale temperatuur nodig van 21 graden, zodat de lak mooi vloeit. Vervolgens moet de lak uitharden bij 40 graden", zegt hij. Dat kost veel gas, aldus de ondernemer.
Interen op reserves
Ook Wietse Wissema grijpt naast de TEK-regeling. Zijn bedrijf Alligator Plastics maakt en onderdelen voor onder meer zonnepanelen en verbruikt veel energie. Zijn energierekening ging van 400.000 euro naar zo'n 1,2 miljoen per jaar, maar daarmee komt hij nog niet aan 12,5 procent van zijn omzet.
Daarom moet de ondernemer flink interen op zijn reserves. Als deze torenhoge prijzen blijven en hij krijgt geen compensatie, loopt hij het risico zijn fabriek op termijn te moeten sluiten, vreest de ondernemer. "Doodzone, want het is een gezond bedrijf."
'Bakkers houden dit niet lang vol'
Ook ambachtelijke bakkers komen niet aan de benodigde 12,5 procent, zegt de Nederlandse Brood- en banketbakkers Ondernemersvereniging (NBOV). Ook al hebben veel van hen een energierekening van 10.000 euro per maand en moeten zij interen op hun loon of spaargeld. Dat kunnen ze niet lang volhouden, vult de branchevereniging aan.
Branchevereniging Ambachtelijke Versdetailhandel Nederland (AVN) stuurde vorige week een noodkreet aan de Tweede Kamer: niemand van de 350 leden komt aan die 12,5 procent.
De AVN hoopt, samen met MKB-Nederland, op een gesprek met het kabinet en vooral aanpassing van de regels. De omzetgrens van 12,5 procent moet omlaag en er moet iets gebeuren voor ondernemers met meerdere vestigingen.
Wat houdt de TEK-regeling in?
TEK staat voor Tegemoetkoming Energiekosten, een compensatieregeling van de overheid voor energie-intensieve mkb-bedrijven. De voorwaarden:
- Het bedrijf verbruikt jaarlijks minimaal 5000 kubieke meter gas of 50.000 kWh aan elektriciteit
- Minimaal 12,5 procent van de omzet bestaat uit energiekosten
- Het bedrijf heeft minder dan 250 werknemers
- De jaaromzet is lager dan 50 miljoen euro
- Er geldt een maximumvergoeding van 160.000 euro.
- Ondernemers krijgen hun compensatievergoeding naar verwachting in april gestort.
Moederbedrijf te groot
Een ander pijnpunt: veel bedrijven werken met een holdingconstructie. Er zijn dan meerdere bedrijven die vallen onder één moedermaatschappij. Het aantal werknemers ligt dan al snel boven de gestelde grens van 250 en de jaaromzet van 50 miljoen euro is vaak te hoog voor compensatie.
Volgens de Nederlandse Vereniging voor Koel- en Vrieshuizen (NEKROVI) komt zelfs geen enkel koel- of vrieshuis in aanmerking voor de regeling. De bedrijven zijn te groot in aantal werknemers of omzet om compensatie te krijgen. Volgens directeur Davey Gerlings steeg de gemiddelde energierekening echter wel tot zo'n 6 tot 11 miljoen euro per jaar. "Een verzevenvoudiging", zegt hij. Het slokt inmiddels al gauw 50 procent van de omzet op.
Voor andere bedrijven is het maximumbedrag van 160.000 euro compensatie veel te lang. Zo zitten grote bakkerijen met één vestiging al snel aan een gasrekening van 300.000 euro per maand. "Dan is 160.000 euro genoeg voor zo'n twee weken gas", zegt Wim Kannegieter, directeur van de Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij (NVB).
Helemaal niets aan de regeling
"90 procent van de bedrijven heeft helemaal niets aan de TEK-regeling", zegt Harold de Graaf, directeur van de federatie Nederlandse rubber- en kunststofindustrie (NRK).
Volgens de branche worden in het buitenland betere steunmaatregelen opgetuigd en zorgt dat voor oneerlijke concurrentie voor Nederlandse bedrijven. "Leden van onze branchevereniging raken handel kwijt aan Duitsland en Frankrijk."
Afgelopen week lieten zes ondernemers weten de deuren al te moeten sluiten. "Ze houden ze geen inkomen meer over", zegt Marco Maasse, directeur van de Vereniging Bloemist Winkeliers.
Ministerie: geen aanpassing percentage
RTL Nieuws vroeg het ministerie van Economische Zaken en Klimaat om een reactie. "Het kabinet ziet op dit moment geen aanleiding om het percentage te verlagen. In november gaat de Tweede Kamer nog in debat over het prijsplafond en de TEK", zegt een woordvoerder.
De ondernemers zeggen: de overheid stelt zo'n 3 miljard compensatie in het verschiet, maar niemand komt ervoor in aanmerking. Waarop heeft de overheid hun uitgangspunten gebaseerd? En waarom schrijft minister Micky Adriaansens (Economische Zaken) in haar brief dat 'enkele tienduizenden energie-intensieve mkb'ers in aanmerking kunnen komen voor deze regeling'. Alleen zien deze brancheverenigingen dit niet terug in de praktijk.
RTL Nieuws sprak met deze brancheverenigingen:
