Kantoren nog lang niet duurzaam: 'Zo halen we eisen Parijs niet'
Bijna twee derde van de kantoren voldoet nog niet aan de duurzaamheidseisen die vanaf 2023 verplicht zijn. Wie dan niet minimaal energielabel C of hoger heeft, moet de deuren sluiten. En de verwachting is dat de regels na 2023 nóg strenger worden.
Van de 67.500 kantoren in Nederland hebben nu 25.000 een energielabel C of hoger, blijkt uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, waar BNR vanochtend over berichtte. Daarmee voldoet slechts 37 procent van de kantoren aan de regels die vanaf 2023 gelden. Alle hens aan dek voor de pandeigenaren, zou je denken. Toch zien deskundigen vooralsnog geen reden tot paniek.
De labels lopen van G naar A++++. Label C is dus verre van het duurzaamste niveau. Taco van Hoek, voorzitter van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB), heeft daarom goede hoop dat ook andere kantoren voor 2023 aan de regels zullen voldoen. "Voor de meeste gebouwen zijn niet zulke ingrijpende wijzigingen nodig", zegt hij. "Dat vergt niet zo veel tijd."
Strengere regels
Het EIB berekende dat pandeigenaren eenmalig 5 tot 37 euro per vierkante meter moeten investeren als gevolg van de verplichtstelling, mits zij nu al minimaal een F-label hebben. Dat is voor de meeste bedrijven te overzien.
Belangrijker is wat er na 2023 gebeurt, want het verplichte C-label is waarschijnlijk pas een eerste stap. In de sector houdt men rekening met een verplicht A-label per 2030, en daarna volgen wellicht nog strengere regels.
'Jammer dat we nu achterlopen'
"Als we aan de afspraken van het klimaatakkoord van Parijs willen voldoen, is zelfs een energielabel A nog niet goed genoeg", zegt Martin Mooij. Hij is manager certificering bij de Dutch Green Building Council, een van de initiatiefnemers van het Deltaplan Duurzame Renovatie.
"Het is jammer dat we nu achterlopen, maar ik zie liever dat alle kantoren op lange termijn aan de klimaateisen van Parijs voldoen, dan dat ze in 2023 aan het C-label voldoen", zegt hij.
Mooij wijst erop dat in het klimaatakkoord is afgesproken dat er een concrete doelstelling komt voor 2050. Zodat pandeigenaren op de lange termijn weten waar ze rekening mee moeten houden wat betreft duurzaamheidseisen. De concrete normen moeten nog uitgewerkt worden.
Banken roepen klanten op tot verduurzamen
Die zijn ook van belang voor banken, die leningen hebben uitstaan aan kantooreigenaren. Zij lopen immers een risico als deze kantoren niet aan de duurzaamheidsregels voldoen. Peter Göbel van ING Real Estate Finance stuurde daarom in 2016 al een persoonlijke brief naar al zijn klanten met de oproep om te verduurzamen.
Hij maakte duidelijk dat ING vanaf 2018 alleen nog maar kantoren zou financieren met een groen energielabel en dat bestaande financieringen niet worden verlengd als klanten geen duurzaamheidsplan zouden aanleveren bij de bank. Als gevolg voldoet nu de helft van de door ING gefinancierde kantoren aan de regels die vanaf 2023 gelden. Dat is dus boven het gemiddelde in Nederland.
ABN Amro is al een stapje verder. Daar ontbreekt bij minder dan 1 procent van de klanten een energielabel van C of hoger. En met die groep zijn al afspraken gemaakt voor verbetering.
Hogere huur
Beide banken financieren 100 procent van eventuele verduurzamingsplannen van hun klanten. Duurzamere kantoren leveren ook simpelweg meer geld op, weet Bas Jochims, verantwoordelijk voor de Nederlandse kantorenmarkt bij investeerder Bouwinvest. Bij hem hebben alle kantoren minimaal een C-label, behalve de monumentale gebouwen, waarvoor een uitzondering geldt.
"Wij verduurzamen niet zozeer vanuit wetgeving. We zien een toenemende vraag naar duurzame kantoren", zegt Jochims. Zulke panden worden sneller verhuurd en je kan er een hogere huur voor vragen, weet hij. Zeker nu duurzame kantoorpanden nog niet de norm zijn. "Een renovatie is vaak een logisch moment voor nieuwe contractbesprekingen met huurders. Ook als zij nog een contract van bijvoorbeeld drie of vier jaar hebben."
Werkelijk energieverbruik
Jochims kijkt daarbij verder dan alleen de labels, die vooral een idee geven van het energieverbruik. Hij werkt met een systeem genaamd BREAAM, waar ook wordt gekeken naar bijvoorbeeld het waterverbruik, de afvalscheiding en de manier waarop een gebouw wordt gebruikt.
Mooij, van de Dutch Green Building Council, juicht dit toe. "Een label zegt niet alles. Die geeft een inschatting van het verbruik, op basis van de eigenschappen van het pand. We moeten toe naar het sturen op werkelijk energieverbruik. Een gebouw met D-label kan wat dat betreft beter presteren dan een gebouw met een C-label."
Toch is hij blij met het verplichte C-label in 2023. "Vrijheid leidt tot vrijblijvendheid. Voor het eerst is er een manier om verduurzaming af te dwingen van bestaande kantoorgebouwen. Dat is een stap in de goede richting."