'Acht miljard minder in de schatkist door belastingdeal met Shell'
Er zitten miljarden minder in de Nederlandse schatkist door de deal tussen Shell en de Belastingdienst. Alleen al in 2018 liep de Nederlandse overheid zo 893 miljoen euro mis aan dividendbelasting. Tussen 2005 en 2018 ging het in totaal om 8 miljard euro.
Dat berekende de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (Somo) op basis van het dividend op B-aandelen dat het olie- en gasbedrijf vorig jaar uitkeerde. De onderzoekers baseerden zich op informatie uit jaarverslagen en op brieven van Shell aan de aandeelhouders, vertelt onderzoeker Vincent Kiezebrink.
Het hoofdkantoor van het Brits-Nederlandse bedrijf staat in Nederland. Shell is daarmee voor de belastingen een ingezetene van Nederland. Dat betekent echter niet dat de fiscus hiervan profiteert.
Deal met fiscus
In 2004 maakte Shell, toen het besloot het Britse en Nederlandse deel van het bedrijf samen te voegen en het hoofdkantoor in ons land te vestigen, een afspraak met de Belastingdienst. Om te voorkomen dat de Britse aandeelhouders ineens in Nederland dividendbelasting zouden moeten gaan betalen, werd een constructie opgezet waarbij aandelen verdeeld werden in A-aandelen en B-aandelen.
Bij A-aandelen wordt dividend gewoon in Nederland uitbetaald, die zijn dus onderhevig aan dividendbelasting. Bij B-aandelen wordt het dividend echter uitgekeerd vanuit twee Britse dochterondernemingen: BG Group Limited en The Shell Transport and Trading Company Limited.
Geheimhouding
Dividend hoort uitgekeerd te worden in het land waar het hoofdkantoor gevestigd is. De constructie zou dus in strijd met de wet kunnen zijn, stelt Somo. Probleem is dat zowel het kabinet als Shell geen details willen geven over de afspraken. De partijen beroepen zicht op de fiscale geheimhoudingsplicht.
Het komt vaker voor dat de Belastingdienst afspraken maakt met bedrijven, zoals Shell in 2004 deed. Normaal zit op de afspraken - ook wel rulings genoemd - een einddatum. In dit geval is er echter geen einddatum afgesproken, bleek eerder al uit onderzoek van RTL.
Morgen debatteert de Tweede Kamer met de staatssecretaris van Financiën over het Nederlandse rulingbeleid.
Reactie Shell
In een geschreven reactie op het onderzoek van Somo laat Shell weten dat het afstand neemt van het rapport. "De Nederlandse schatkist heeft juist baat bij Shell", schrijft het bedrijf. Op dividenden op B-aandelen wordt geen dividendbelasting geheven, mits zij worden betaald via het zogenoemde dividend access mechanism, stelt het olieconcern.
Dit loste het probleem op voor de aandeelhouders van de Britse moedermaatschappij en maakte de weg vrij voor een hoofdkantoor in Den Haag. "Als Shell had gekozen voor een hoofdkantoor elders, zou de Nederlandse schatkist nul euro dividendbelasting van onze buitenlandse aandeelhouders hebben ontvangen."