Ziekteverzuim zorg bereikt record: 'Dit is niet houdbaar'
Het ziekteverzuim in de zorg heeft met 5,9 procent een 'all time high' bereikt. De afgelopen vijf jaar blijft het verzuim continu stijgen. "Dit moet omgebogen worden, want deze situatie is niet houdbaar."
Dat zegt Rob Leensen, zorgexpert bij accountants- en adviesbureau EY. Het adviesbureau publiceerde vanmorgen de Zorgbarometer. Daaruit blijkt dat het verzuim afgelopen jaar van 5,7 naar 5,9 procent is gestegen.
Het gemiddelde over alle sectoren is in Nederland 4,7 procent. In de zorg is het verzuim het hoogst. Dat lijkt voorlopig ook niet af te nemen. "Dat is zorgelijk", zegt Leensen. "Als dit zo door blijft gaan, krijgen we de zorg uiteindelijk financieel niet meer rond", concludeert hij.
Inzet extern personeel kost handenvol geld
Ook het verloop groeit, van 14,2 procent naar 15,7 procent. Door het verloop en verzuim is de inzet van zzp'ers toegenomen van 6,6 naar 7,1 procent, wat het hoogste niveau ooit is. In totaal gaven zorginstellingen bijna 2,6 miljard euro uit aan personeel dat niet in loondienst is.
Dat drukt weer op de winst van de zorgsector, die daalde. Volgens EY kunnen de instellingen het oplopende verzuim nu nog wel het hoofd bieden, maar komt dat voornamelijk door eenmalige meevallers zoals de verkoop van vastgoed.
'Buffers zijn eindig'
"Dat is eindig", zegt Leensen. "Er zijn nog wel buffers, maar die zijn een keer op. Je kan niet eindeloos vastgoed gebruiken of van je buffer op de bank gebruik blijven maken. We moeten dat doorbreken", stelt hij.
De personeelsinzet is het hoogst in de gehandicaptenzorg, de ouderenzorg en de geestelijke gezondheidszorg, meldt EY. Die subsectoren hebben ook het meest te maken met oplopend verzuim en verloop. Bij de GGZ piekte het verloop boven de 18 procent.
Volgens Leensen kan het goed zijn dat de instellingen het de komende paar jaar nog kunnen redden, maar hij stelt dat er nu actie ondernomen moet worden. "Het is een vicieuze cirkel. Voor veel werkenden gaat de lol eraf. De werkdruk is te hoog en mensen vertrekken. De rest krijgt het dan drukker, waardoor die ook minder tevreden worden", zegt hij.
Meer aandacht voor preventie en leuk werk
EY noemt twee oplossingsrichtingen. Aan de ene kant moet er volgens EY meer gekeken worden naar hoe je medewerkers tevreden houdt. Dat gaat verder dan het salaris alleen, stelt Leensen. "Wij denken dat dat pas relevant wordt als mensen het sowieso al niet meer leuk vinden. Natuurlijk moet je in de zorg gewoon een acceptabel salaris verdienen, maar er moet ook meer aandacht komen voor loopbaanbegeleiding, kansen en werkdruk."
Daarnaast meent de zorgexpert dat het beleid in Nederland zich meer moet gaan richten op preventie. "We geven nu veel geld uit aan het beter maken van mensen, terwijl we juist ook zouden moeten zorgen dat mensen niet ziek worden."