Deze agrireuzen volgen de boerenprotesten op de voet
De boeren staan centraal in het massale protest tegen het nieuwe stikstofregels voor de agrarische sector, maar er zijn veel meer bedrijven die belang hebben bij de demonstraties. RTL Z zet de belangrijkste spelers in de agrarische sector op een rij.
We zien vooral boeren die met vlaggen en borden op hun tractoren naar Den Haag rijden. Logisch, want hun bedrijven worden mogelijk hard getroffen door de Haagse besluiten.
Maar de agrarische sector is veel breder dan alleen de boeren. Van voederbedrijven en vlees- en zuivelverwerkers tot banken en supermarkten. Honderden bedrijven verdienen samen vele miljarden in de agrarische sector. Ook zij hebben dus belang bij de demonstraties van de boeren.
Grote agrarische spelers
Dat blijkt wel uit het bericht van De Gelderlander dat vleesverwerker Vion duizenden euro's heeft bijgedragen aan het boerenprotest van gisteren. Ook veevoederbedrijven ForFarmers en De Heus betaalden mee.
RTL Z zet een aantal grote agrarische bedrijven op een rij.
Rabobank, financier
Rabobank is de grootste geldverstrekker in de agrarische sector. De bank had vorig jaar 26,1 miljard euro uitgeleend aan boeren. In totaal gaat het om 47.000 agrariërs, van wie 29.000 in de veeteelt zitten.
Eerder deze maand riep GroenLinks Rabobank op, om als grootste schuldeiser van de Nederlandse veehouderij mee te betalen aan een oplossing voor het stikstofprobleem. De partij betoogde dat het uitkopen van boeren niet alleen voor rekening van de belastingbetaler mag komen.
ForFarmers, voerfabrikant
Met een omzet van 2,4 miljard euro in 2018 is ForFarmers in Lochem het grootste veevoerbedrijf van Europa. Het bedrijf produceert en levert voeding voor landbouwdieren zoals runderen, varkens en pluimvee. De klanten van ForFarmers zijn dus boeren. Daarnaast is het bedrijf opgericht door coöperaties van boeren. Sinds mei 2016 heeft ForFarmers een beursnotering.
ForFarmers heeft het communicatiebureau betaald dat betrokken is geweest bij de boerendemonstratie. "Wij willen naast onze klanten staan", zegt Carolien Vogelzang van ForFarmers tegen De Gelderlander.
FrieslandCampina, zuivelcoöperatie
Zuivelreus FrieslandCampina is een coöperatie. Het bedrijf wordt gevormd door zo'n 20.000 melkveehouders, van wie verreweg de meesten actief zijn in Nederland. FrieslandCampina produceert onder andere melk, yoghurts, boter, melkpoeder en babyvoeding. In 2018 draaide de zuivelcoöperatie een omzet van 11,6 miljard euro.
Eind september plaatste FrieslandCampina een paginagrote advertentie in (landelijke) dagbladen waarin de coöperatie de boeren een hart onder de riem stak. "Als FrieslandCampina zijn we elke dag al trots op het mooie werk dat de boeren verzetten. Maar we zeggen dit nu ook hardop, naar de buitenwereld, omdat we vinden dat ze in Nederland wat meer steun mogen krijgen."
Vion, vleesverwerker
Vion is met een omzet van 4,7 miljard euro in 2018 en bijna 12.000 werknemers met recht een vleesgigant te noemen, één van de grootste vleesproducenten van Europa. Het internationale bedrijf produceert vooral varkens- en rundvlees.
Volgens de krant droeg Vion 'duizenden euro's' bij aan het boerenprotest. Een paar dagen geleden introduceerde het Brabantse bedrijf vijf eigen vleesvervangers. Daarmee lijkt Vion voor te sorteren op een verschuiving onder consumenten van dierlijke naar plantaardige producten.
Lely Industries
Familiebedrijf Lely levert producten voor zo'n beetje alle werkzaamheden in de koeienstal. Denk aan melkrobots, verzorgingsproducten en geautomatiseerde voersystemen. De onderneming is volgens de eigen website 'marktleider in geautomatiseerde systemen voor melkveehouders wereldwijd'. De omzet vorig jaar kwam uit op 416 miljoen euro.
Lely steunt de boeren in een verklaring: "In plaats van het reduceren van de veestapel en melkveehouders hiervoor te compenseren, en in plaats van nog meer regels te verzinnen die de complexiteit nog groter maakt voor de melkveehouders, stellen wij voor om te investeren in onderzoek en technische innovaties om de circulaire veehouderij te waarborgen."
Volgend jaar lanceert Lely een nieuwe innovatie die 'een significante stikstof reductie per koe zal waarborgen'.
Winkels
Supermarkten als Albert Heijn en Jumbo, maar ook slagerijen, poeliers en kaaswinkels zitten helemaal aan het einde van de keten. Ze verkopen de eindproducten van de boeren. Van gerookte kipreepjes en biefstuk tot vruchtenyoghurts en geitenkaas.
In 2018 verkochten supermarkten 975 miljoen liter melk, zo blijkt uit gegevens van onderzoeksbureau IRI. Dit cijfer is inclusief melkdranken als Optimel en Fristi.
Hoeveel vlees supermarkten hebben verkocht, is niet bekend. Wel weten we dat de Nederlandse consument afgelopen jaar gemiddeld 77 kilo vlees (op basis van karkasgewicht) heeft gegeten. Bijna de helft daarvan bestaat uit varkensvlees.