Rechter: geen extra klimaatvoorwaarden nodig bij staatssteun KLM
De overheid hoeft geen extra duurzaamheideisen te stellen aan KLM als voorwaarde voor staatssteun. Dat heeft de rechter verklaard in een zaak die door Greenpeace was aangespannen tegen de noodlijdende luchtvaartmaatschappij. KLM zou anders te veel benadeeld worden ten opzichte van de internationale concurrentie.
KLM ontvangt van de Nederlandse overheid 3,4 miljard steun in de vorm van leningen en garanties. Die heeft KLM hard nodig om te kunnen overleven in de coronacrisis waarbij reizen grotendeels onmogelijk is gemaakt.
Greenpeace eiste dat de overheid duurzaamheidseisen stelt aan KLM als voorwaarde voor die steun en wil dat het bedrijf meer werk maakt van minder uitstoot.
'Overheid moet burgers beschermen'
Volgens Greenpeace is KLM één van de grootste CO2-uitstoters van Nederland en was de maatschappij vorig jaar verantwoordelijk voor 7 procent van de totale CO2-uitstoot van Nederland.
In de zitting vorige maand zei Greenpeace zich op het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) te baseren waarin staat dat de overheid een zorgplicht heeft om het leven van burgers te beschermen. Volgens Greenpeace betekent dit dat overheid moet helpen de gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen.
Ook verwees Greenpeace naar de Urgenda-zaak, waarin de staat door de rechter werd verplicht ervoor te zorgen de uitstoot van broeikasgassen dit jaar met 25 procent terug te dringen.
De staat benadrukte op zijn beurt in dat er een uitzonderingspositie is voor de internationale luchtvaart in bijvoorbeeld het Klimaatakkoord van Parijs.
Concurrentiepositie
De rechter beslist in het voordeel van de overheid. KLM hoeft op grond van de klimaatverdragen en de Urgenda-uitspraak niet verplicht te worden om extra duurzaamheidsdoelstellingen te krijgen. Omdat KLM uitsluitend internationaal vliegt tellen de emissies zoals broeikasgassen niet mee bij milieudoelstellingen, stelt de rechter.
Als KLM nu wel extra milieueisen opgelegd zou krijgen door de Nederlandse overheid dan zou dat de internationale concurrentiepositie schaden en KLM extra in de problemen brengen.
Wel wat eisen gesteld
Het kabinet stelde wel een paar milieuvoorwaarden aan KLM bij het pakket van 3,4 miljard euro aan leningen en garanties. Zo moet de CO2-uitstoot in 2030 terug tot het niveau van 2005 en er moet dan voor 14 procent duurzame brandstof worden gebruikt.
De rechter is het dan ook eens met het verweer van de overheid dat er wel degelijk milieueisen zijn gekoppeld aan de staatssteun en dat die op sommige punten verder gaan dan de klimaatdoelstellingen die in internationaal verband voor de grensoverschrijdende luchtvaart zijn afgesproken. Daarom ziet de rechter geen grond om verder in te grijpen.
Reactie Greenpeace
Greenpeace zegt in een reactie teleurgesteld te zijn. "Want dit is een verlies voor het klimaat", aldus Demi Zloch, de expert Klimaat en Energie van de organisatie.
"Als de overheid nu geen verantwoordelijkheid neemt om met de miljardensteun zowel de corona- als de klimaatcrisis aan te pakken, wanneer dan wel?"
Greenpeace zegt zich te beraden op vervolgstappen in deze zaak.