Slaapapneu-kwestie blijft Philips achtervolgen, maar ceo twijfelt niet aan eigen positie

Philips heeft veel last van problemen in de toeleveringsketen: het kan moeilijk aan grondstoffen en ander materiaal komen. Maar ook de Dreamstation houdt Philips wakker, een machine die patiënten met slaapapneu gebruiken.

Gezondheidsschade

Die machine veroorzaakt mogelijk gezondheidsschade bij gebruikers. Het schuim waarmee de machine bekleed is kan afbrokkelen en het inademen van die deeltjes kan mogelijk kanker veroorzaken, al zegt Philips dat uit de eerste testresultaten blijkt dat het apparaat veilig kan worden gebruikt. . 

Toch maken patiënten zich zorgen en starten juridische procedures. En ook beleggers raken nerveus. 

Wat mogelijke rechtszaken Philips gaan kosten is niet duidelijk, zegt topman Frans van Houten in gesprek met RTL Z. Wel zette Philips al drie keer geld opzij voor de terugroepactie van de machines. In april 2021 250 miljoen euro. In juli nog eens 250 miljoen euro. En anderhalve week geleden nog eens 225 miljoen euro. 

Vond u dat de beste manier om dit probleem aan te vliegen, telkens geld bijleggen?

"Wij zijn druk bezig geweest met een programma om zoveel mogelijk patiënten te bereiken in de wereld. Daar hebben inmiddels vijf miljoen patiënten op gereageerd. We willen al deze patiënten helpen met een gerepareerd apparaat. En daar is meer geld voor nodig."

"Je kunt niet meer geld reserveren dan dat je op dat moment weet, dus dat daar een aantal stappen in zijn geweest is eigenlijk onvermijdelijk. Naarmate we meer patiënten bereikten, moesten we dat bedrag aanpassen. Inmiddels maken we goede voortgang in het leveren van gerepareerde en nieuwe apparaten."

Hoe komt het dat Philips dit probleem onderschat heeft?

"Als je over zoveel jaren heen producten hebt geproduceerd kun je niet met zekerheid stellen hoeveel producten er nog actief in gebruik zijn bij patiënten en hoeveel er zijn vervangen. We produceren sinds 2008, dus er zit een lange geschiedenis achter."

"Sommige patiënten krijgen na vijf jaar een nieuw product. andere patiënten gebruiken het product misschien wel tien jaar. Het was voor ons niet helemaal bekend hoeveel patiënten er nog dagelijks met die machines bezig zijn. inmiddels weten we dat."

Sinds wanneer weet u persoonlijk van de problemen?

"Vlak voor de aankondiging. Dus eigenlijk hebben we onmiddellijk actie ondernomen toen dit intern bekend werd."

Dat betekent het eerste kwartaal van 2021?

"Precies, in het eerste kwartaal van 2021 ben ik hiermee geconfronteerd."

Ik stel deze vraag ook omdat de FDA in een recent verschenen rapport concludeert dat 'management with executive responsibility' al in januari 2020 van de problemen op de hoogte was. U hoort daar dus niet bij? 

"De waakhond in Amerika bedoelt daarmee het management van het bedrijfsonderdeel Philips Respironics in Pittsburgh."

Wat is er met hen gebeurd?

"Die mensen zijn er niet meer."

Dat is een direct gevolg van deze problemen? 

"Laat ik zo zeggen dat daar inmiddels ander management zit."

Het is een slepende kwestie, ook vanwege de rechtszaken die lopen van patiënten. U zegt: uit de eerste onderzoeken blijkt dat het apparaat veilig gebruikt kan worden, maar er is een groep patiënten die zich zorgen blijft maken en juridische stappen neemt. Hoe ziet u die rechtszaken tegemoet? 

"Laat ik vooropstellen dat ik heel goed begrijp dat patiënten zich zorgen maken. Zeker ook omdat in eerste instantie nog niet alle informatie beschikbaar was en mensen heel erg afhankelijk zijn van dit apparaat. We doen er alles aan om zo snel mogelijk oplossingen te leveren, maar ik ben blij dat de eerste testresultaten gunstig zijn voor die patiënten."

"De juridische aspecten gaan tijd kosten. Natuurlijk is er een aantal advocaten opgedoken, met name in Amerika. Dat is niet ongebruikelijk. Ik verwacht pas in 2023 daar iets meer over te kunnen zeggen. Vooralsnog zijn we eerst gericht op het helpen van alle patiënten."

Kunt u een inschatting geven van de kosten van die rechtszaken?

"Nee, dat kan ik niet. Daar doen we nu geen uitspraken over."

De kritiek van beleggers neemt toe, ook op uw eigen persoon. Bent u nog steeds de juiste man op de juiste plaats?

"Absoluut, ik houd me ook niet bezig met dat soort speculatie. We zijn bij Philips allemaal, alle 80.000 medewerkers, gespitst op onze klanten te helpen en zo goed mogelijk resultaat neer te zetten."

Minder winst voor Philips in vierde kwartaal 2021

De problemen die Philips heeft met zijn slaapapneuapparaten hebben een stevige hap uit de winst van het zorgtechnologieconcern genomen. Philips sloot het jaar af met een winst uit voortgezette activiteiten van 612 miljoen euro. Dat was een jaar eerder nog 999 miljoen euro. De problemen met de slaapapneuapparaten zadelden het bedrijf op met een kostenpost van 719 miljoen euro, los nog van eventuele juridische kosten. Over dat laatste kon het bedrijf nog geen duidelijkheid verschaffen.