Deliveroo geeft bezorgers afscheidspremie bij vertrek uit Nederland
Maaltijdbezorger Deliveroo stopt op 30 november in Nederland. De 9.000 bezorgers die hierdoor hun werk verliezen, krijgen een vergoeding. Een unicum, want de bezorgers worden als zzp'ers ingehuurd. Het compensatiebedrag bestaat uit twee delen: een bedrag ter hoogte van 38 procent van hun inkomen in het afgelopen jaar én een bedrag gebaseerd op hun inkomen en arbeidsverleden.
"Het is uniek dat we afspraken hebben kunnen maken voor de bezorgers nu het platform uit Nederland vertrekt. De FNV wil dat recht gedaan wordt aan de maaltijdbezorgers; dit is een redelijke compensatie", zegt FNV-bestuurder Platformwerk Anja Dijkman.
Vergoeding
Hoeveel het 'sociaal plan' de bezorgers oplevert, wisselt sterk. "Sommigen werken maar een paar uur per week voor Deliveroo, anderen meer. En sommigen doen het wekelijks en anderen nauwelijks.
Bij iemand die 2,5 jaar voor Deliveroo heeft gewerkt en in die periode 3000 euro heeft verdiend, gaat het om 1427 euro aan compensatie, rekent de vakbond voor. "Deliveroo gaat bij alle bezorgers de overeenkomst opzeggen, iedereen krijgt dat automatisch deze deal aangeboden."
Minstens 50 euro
Het is onduidelijk hoeveel geld het bedrijf voor de regeling heeft uitgetrokken. Een woordvoerder van Deliveroo zegt tegen RTL Z dat het bedrijf die vraag niet 'kan beantwoorden'. Wel wil Deliveroo kwijt dat zelfs bezorgers die tussen 10 augustus 2021 en 12 augustus 2022 maar één bestelling hebben vervoerd, de vergoeding krijgen en dat iedere bezorger 'minstens 50 euro krijgt'.
Het bedrijf dat jaren op de centen zat geeft ook geen antwoord op de vraag waarom het een vergoeding aan de zzp'ers aanbiedt terwijl dat niet verplicht is. Dijkman: "Indirect geven ze hiermee natuurlijk toe dat het geen zelfstandigen zijn."
Dijkman denkt dat het bedrijf de portemonnee trekt om rechtszaken te voorkomen. "Deliveroo wil niet nog meer juridische procedures." Dijkman verwijst naar de diverse rechtszaken die nog lopen over de vraag of de bezorgers nu wel of niet als zelfstandige ingehuurd mogen worden.
Minder dan minimumloon
Momenteel worden de bezorgers, door het bedrijf Riders genoemd, betaald als zzp'er. De bezorgers nemen opdrachten aan via een app. Ze krijgen per opdracht betaald. Vaak gaat het om minder dan het minimumloon en zijn scooterrijders niet volledig verzekerd bij ongelukken.
Maar volgens de vakbond en de rechter is er helemaal geen sprake van zelfstandigheid en hoort Deliveroo de mensen in dienst te nemen. Er is een gezagsverhouding, de bezorgers moeten bedrijfskleding dragen en het bedrijf bepaalt de werktijden, zo meent FNV. Ook bepaalt het bedrijf steeds eenzijdig de hoogte van de vergoeding.
De juridische strijd gaat tot op het hoogste niveau. Zowel de kantonrechter als het gerechtshof hebben geoordeeld dat de Deliveroo-bezorgers werkzaam zijn op basis van een arbeidsovereenkomst. De maaltijdbezorger ging in cassatie tegen een uitspraak van het hof.
Rechtszaken
"De rechtszaken voor individuele vakbondsleden en de twee hoger beroepszaken (cassatie) gaan ondanks het vertrek van Deliveroo uit Nederland ook door. In december wordt de uitspraak van de Hoge Raad verwacht over de dienstverbanden, en in het voorjaar van 2023 over de toepasselijkheid van de cao beroepsgoederenvervoer", aldus Dijkman.
Ze hoopt dat de bezorgers met terugwerkende kracht alsnog extra geld krijgen als er een definitieve uitspraak is. "Bovendien heeft zo'n uitspraak ook gevolgen voor andere sectoren waar sprake van schijnzelfstandigheid is. Politiek Den Haag komt maar niet tot duidelijke criteria, laat de rechters het dan maar bepalen."
Vertrek uit Nederland
Deliveroo vertrekt uit Nederland omdat er te weinig verdiend wordt door het bedrijf. De maaltijdbezorger is in elf landen actief, en het bedrijf wil in alle landen waar het bezorgt, de nummer een of twee op de plaatselijke markt zijn. In Nederland is dit niet het geval, ons land is volgens Deliveroo goed voor slechts 1 procent van de geschatte waarde van het Britse bedrijf.
Een plekje veroveren in de top van de Nederlandse maaltijdbezorgmarkt ziet het bedrijf niet meer gebeuren. Om dit te halen zou er 'onevenredig' veel geld in gepompt moeten worden en dan nog is het bedrijf niet zeker van z'n zaak.
Het plan om te stoppen komt voort uit 'de gedisciplineerde focus' op zoveel mogelijk winst halen op iedere euro die wordt geïnvesteerd, meldt het bedrijf.
Aandeelhouders
"Er is in de markt maar ruimte voor één of twee bezorgers en bij Deliveroo spelen ook de rechtszaken rondom de status van de bezorgers", zo verklaart platformexpert Martijn Arets het vertrek. "Die uitspraken zullen ook gevolgen hebben voor de vraag hoe andere platformen zoals Uber Eats met de bezorgers omgaan."
De platformmarkt is in beweging, weet hij. "De vraag om winstgevendheid bij aandeelhouders wordt steeds hoger. Als ze verlies blijven maken, zullen meer platformbedrijven ons land verlaten."