Kredietverzekeraar vreest dit jaar explosie van faillissementen

Dat komt vooral doordat de coronasteun van de overheid vorig jaar is beëindigd, waardoor een deel van de bedrijven die hierdoor overeind bleven alsnog omvallen. Ook in 2024 zullen meer bedrijven failliet gaan in Nederland, denkt de kredietverzekeraar. Het zou dan gaan om een toename met 21 procent.

Concreet verwacht Atradius dit jaar 4300 faillissementen en 5300 in 2024. Vorig jaar ging een historisch laag aantal bedrijven failliet: 2.144, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Normaal niveau

In een vandaag verschenen rapport wijst Atradius erop dat Nederland eigenlijk terugkeert naar een normaal faillissementsniveau. Net als bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland, Zuid-Korea en de Verenigde Staten gingen in ons land heel weinig bedrijven failliet tijdens de coronacrisis, dankzij ruimhartige steunmaatregelen.

Zo daalde het aantal faillissementen in Nederland in 2020 en 2021 met respectievelijk 17 en 41 procent. In 2022 was er weer een lichte stijging en dit jaar gaat het waarschijnlijk hard met de bedrijven die op de fles gaan.

Uitdagingen

"In combinatie met de sterk gestegen energieprijzen, de hoge rente en de economische teruggang als gevolg van de oorlog in Oekraïne levert dit voor bedrijven grote financiële uitdagingen op", zegt econoom Theo Smid van Atradius.

Hij wijst er tegelijkertijd op dat dit en volgend jaar nog lang niet zoveel bedrijven failliet gaan als in 2013, toen er een piek was in het aantal bedrijven dat noodgedwongen moest sluiten. In dat jaar stond de teller op 12.500 faillissementen.

Ook wereldwijd stijgt het aantal faillissementen dit jaar, verwacht Atradius. Het gaat dan om een toename met bijna 50 procent.

Verdrievoudiging

Beurscommentator Jacob Schoenmaker van RTL Z vindt de voorspellingen van Atradius 'niet zo heel dapper', en zegt er niet gek van te zullen opkijken als het aantal faillissementen verdrievoudigt.

"Ik mis in hun voorspelling de factor rente. Afgelopen jaren was de rente negatief, en werden bedrijven dus ook in leven gehouden door gratis geld." Door de snel gestegen rente is daar ook een einde gekomen, benadrukt hij. "Dat gaat een extra klap opleveren."

Daarbij tekent Schoenmaker aan dat zo'n stijging niet per se een probleem is. "Het is gezond dat we teruggaan naar het aantal faillissementen van vóór corona. Dat hoort nu eenmaal bij de economie; het kaf moet van het koren worden gescheiden."

Hoe komt Atradius tot zijn verwachting?

Dit jaar 79 procent meer faillissementen in Nederland dan het jaar ervoor, dat klinkt akelig precies. Hoe komt Atradius tot die verwachting? Uit het achterliggende rapport blijkt dat de kredietverzekeraar uitgaat van het normale niveau van faillissementen in Nederland en daarbuiten, dat wil zeggen het niveau van vóór de coronapandemie en de daarmee gepaard gaande financiële steunmaatregelen.

Volgens de kredietverzekeraar kan het tot twee jaar duren voordat het aantal faillissementen weer het normale niveau bereiken.

Zombie-bedrijven

Maar de onderzoekers gaan nog wel iets verder, blijkt uit de rapportage. Ook rekenen zij namelijk op achterstallige faillissementen.

Dat zijn bedrijven die tijdens de coronaperiode onder normale omstandigheden eigenlijk failliet hadden moeten gaan, maar door de overheidssteun toch hun hoofd boven water konden houden. Altradius zegt te verwachten dat deze 'zombie-bedrijven alsnog failliet zullen gaan nadat de overheidssteun is ingetrokken'.

Nederland in top

Met 79 procent behoort Nederland tot de landen met de hoogste verwachte stijging van het aantal faillissementen. Die kopgroep bestaat verder uit Zuid-Korea, Italië, Hongkong, Nieuw-Zeeland en de VS.

Volgens de kredietverzekeraar komt dat vooral omdat juist die landen tijdens de coronaperiode in 2022 extreem weinig faillissementen kenden in vergelijking met de periode daarvoor. Ook verwacht Atradius dat het grootste deel van de normalisering in deze landen zich al voltrekt in 2023, waar die in andere landen meer wordt uitgesmeerd over twee jaar.