Het geheim achter het succes van veilinghuis Catawiki

Een langere versie van dit artikel verscheen eerder in Bright Ideas, het tweewekelijkse webmagazine van Bright met verdieping over vernieuwing. Een jaar lang toegang tot alle artikelen kost 24 euro.

Jaarlijks worden bij veilinghuis Catawiki meer dan honderdduizend bijzondere kunstwerken geveild, in een prijsrange van 75 tot 100.000 euro. Over Catawiki zijn verder veel indrukwekkende cijfers te vinden. Zo bezoeken maandelijks circa twaalf miljoen mensen de site en worden er wekelijks dertigduizend kavels geveild in tientallen categorieën: van munten, kunst en sieraden tot flessen Whisky en oldtimers.

Imponerend zijn daarnaast ook de groeicijfers van het bedrijf. Van 2011, het jaar waarin Catawiki zijn veilingmodel introduceerde, tot 2015 boekte het bedrijf een omzetgroei van maar liefst 45.080 procent. In de Deloitte Technology Fast 500 werd Catawiki op basis van zijn omzetcijfers uitgeroepen tot winnaar in drie klassementen voor continentale gebieden en daarmee in één klap gebombardeerd tot het snelst groeiende technologiebedrijf ter wereld. 

Strips

Hoe snel kan het gaan met een bedrijf? In 2008, het jaar waarin Catawiki op een zolderkamertje in Assen werd opgericht, was het starten van veilingsite nog maar een plan van de twee oprichters René Schoenmakers (45) en Marco Jansen (45). Tot eind 2011 was Catawiki hoofdzakelijk nog een platform voor enthousiaste verzamelaars.

"Zelf verzamel ik al heel lang stripboeken", zegt mede-oprichter Schoenmakers terugkijkend. "Ik wilde heel graag een productbedrijf beginnen dat iets zou ontwikkelen dat voor een groot publiek interessant was. Toen kwam ik al vrij snel uit bij mijn verzameling strips." 

Gedateerde papieren catalogi

Volgens Schoenmakers liepen verzamelaars in de praktijk tegen meerdere problemen aan. Vooral het feit dat ze voor het bijhouden van hun verzameling sterk aangewezen waren op papieren lijstjes en catalogi maakte het verzamelen er niet makkelijker op. Veel lijstjes verschenen onregelmatig, waren verre van compleet en vaak zeer gedateerd. Ook up-to-date marktprijzen ontbraken daardoor vaak.

"Ik zocht ook altijd naar goede tools om mijn verzameling bij te houden", zegt Schoenmakers. Ik heb veel gedaan met behulp van Excel, maar dat was niet ideaal. Toen dacht ik: het zou mooi zijn als er op internet een catalogus zou bestaan waarin je met zijn allen kunt bijhouden welke strips je al hebt en welke je nog zoekt. Een soort centrale database dus, waarin je simpel kon aanvinken wat je nog zocht, wat dan weer gematcht kon worden met wat anderen kwijt wilden. Dat leek mij meteen ook een interessant businessmodel." 

Om de boel te financieren verkocht Schoenmakers zijn aandeel in twee internetbedrijven waarvan hij oprichter en mede-eigenaar was. Het oorspronkelijke plan om een veilingsite te starten, zou echter niet meteen worden verwezenlijkt. Het veilingmodel bleek nog te lastig om te realiseren. Daarvoor was een grote groep aanbieders en bieders nodig. "Als je die nog niet hebt omdat je nog maar net met je site bent begonnen, is het moeilijk om zoiets 'out of the blue' te starten. Daarom kozen we ervoor om eerst alleen verzamelaars als doelgroep te nemen", aldus de Catawiki-oprichter. 

Het kantoor van Catawiki in Amsterdam

Geen inkomsten, maar ook geen kosten

Catawiki bleek al snel een succesvol bedrijf. De pilotsite, waarop naast de Wikipedia-achtige catalogus een forum voor verzamelaars werd ingericht, trok na een paar maanden al tweeduizend bezoekers per dag. De gratis stripcatalogus, die gelanceerd werd op de Verzamelaarsjaarbeurs in Utrecht, zou in korte tijd uitgroeien tot circa 115.000 titels. Voor Schoenmakers en Jansen was het reden genoeg om deze uit te breiden met andere producten, waaronder postzegels, munten, Dinky Toys en zelfs theezakjes.

Schoenmakers: "We hadden nog geen verdienmodel. Dat kwam er pas na de omschakeling van verzamelaarssite naar online veilinghuis. De eerste jaren hadden we ook geen inkomsten. Maar we hadden ook nauwelijks kosten. We waren verder vooral bezig om de boel in goede banen te leiden. In het begin hebben we dat veel zelf gedaan. Later zijn we echter zoveel mogelijk vragen en opmerkingen naar ons forum toe gaan leiden. Daar konden gebruikers elkaar helpen en dat werkte goed." Inmiddels verdient het bedrijf zijn geld door commissies.

Eerste grote investering

De eerste grote investering ontving Catawiki eind 2010. Volgens Schoenmakers ging het om een bedrag van circa één miljoen euro, afkomstig van een groep investeerders, waaronder Peak Capital en de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij. In totaal ontving de veilingsite in vijf jaar tijd ruim 85 miljoen euro aan investeringen. 

Dat Catawiki zo aantrekkelijk kon worden voor grote investeerders, heeft volgens Schoenmakers meerdere redenen. "Voor investeerders is groei het allerbelangrijkst. We zijn volgens Deloitte het snelst groeiende technologiebedrijf ter wereld. Dat is berekend op basis van onze jaarrekeningen en omzet. We hebben verder een interessant verdienmodel met de commissie die we rekenen voor de veilingen. En we zitten in een hele grote markt. Via ons veilinghuis veilen we nu artikelen in zeventig verschillende categorieën."

Op de rails houden

Een kolossaal bedrijf als Catawiki op de rails houden, is volgens Schoenmakers verder alleen mogelijk door goede vakmensen om zich heen te verzamelen. "Dat moeten mensen zijn die op veel gebieden beter zijn dan jijzelf. In het begin doe je alles zelf. Voor de toekomst van een bedrijf is dat niet goed. Je moet daarom leren om dingen los te laten."

Catawiki is volgens hem nu elk jaar een compleet ander bedrijf. Anderhalf jaar geleden hadden we zestig mensen in dienst. Inmiddels zijn dat er ruim vierhonderd. Als bedrijf verander je daardoor doorlopend. Dat betekent ook dat je je niet moet laten afleiden door randzaken en je permanent moet focussen op het product en het bedrijf."

Geen gevaar voor concurrenten

Om wereldwijd op te vallen, is Catawiki tegenwoordig in een groot aantal verschillende talen beschikbaar. Landen waarin de dienst momenteel actief is, zijn onder meer de Benelux, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje en Groot-Brittannië. Een deel van de site is bovendien vertaald in twee soorten Chinees: het traditionele Chinees en het standaardmandarijn. Ook de kavels die wekelijks worden geveild zijn in steeds meer talen vertaald.

Bepaalde bijzondere kavels leveren ook écht veel geld op, zegt hij. "Een gesigneerde Fender Stratocaster van Kurt Cobain bracht in een veiling ruim vijftienduizend euro op. En een zeldzaam exemplaar van de strip Erik de Noorman haalde een opbrengst van zesduizend euro. Een echt gevaar voor de concurrentie zijn we overigens nog niet. We zitten nu ergens tussen de Marktplaatsen en de Christie's en Sotheby's in. En daar blijven we graag."

Een langere versie van dit artikel verscheen eerder in Bright Ideas, het tweewekelijkse webmagazine van Bright met verdieping over vernieuwing. Een jaar lang toegang tot alle artikelen kost 24 euro.