'Slachtvrije' hamburger nadert: weer miljoenen voor Hollands kweekvlees
Het wordt in de wandelgangen al een 'baanbrekende Hollandse technologie' genoemd: kweekvlees. Binnen een paar jaar moet er een hamburger op je bord liggen waar geen levende koe aan te pas is gekomen. Na Mosa Meat haalt ook het Leidse Meatable hier een flinke som geld voor op. "Dit gaat de wereld niet redden, maar wel beter maken."
Meatable haalt deze week 3,5 miljoen euro op bij het Duitse BlueYard Capital en enkele andere investeerders. Daarmee wil de startup, die pas dit jaar werd opgericht, het team van drie fulltimers en een aantal adviseurs uitbreiden. En ervoor zorgen dat het product snel op de markt komt.
Het duurt namelijk nog wel een paar jaar voordat we gekweekte hamburgers daadwerkelijk kunnen eten; nu is het nog labwerk. "Onze technologie komt uit de medische wereld. Wij passen het voor het eerst toe op koeienvlees", vertellen Krijn de Nood en Daan Luining, ceo en cto van Meatable, aan RTL Z.
Met de investering kunnen de mannen zo'n drie jaar vooruit. Die tijd is nodig om te testen en productie op grotere schaal mogelijk te maken. In het vierde jaar zou de eerste consument kunnen kennismaken met kweekvlees en moet het bedrijf zijn eerste omzet draaien.
Massaproductie duurt nog even
"Massaproductie duurt nog langer", aldus De Nood. Het bedrijf denkt aan het bouwen van een fabriek, maar ook productie door derden via een licentie lijkt een vruchtbare optie.
Investeerders, vleesproducenten en bedrijven lijken al enthousiast over de potentie van het vlees. De Duitse farmaceut Merck, de Zwitserse vleesverwerker Bell Food waren eerder 'de gelukkigen' die mochten investeren in Mosa Meat uit Maastricht. Ook in het buitenland duiken verschillende ondernemers op de technologie.
Niet zo gek als je bedenkt dat de vleesconsumptie nog altijd groeit. Volgens de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) wordt er in 2050 70 procent meer vlees gegeten in opkomende economieën zoals China en India. Hoe rijker de mens, hoe meer vlees er wordt gegeten. "Ze kopen eerder een stukje vlees dan een nieuwe auto", weet De Nood.
Meatable zegt uniek te zijn. Met een patent op een technologie ontwikkeld aan de University of Cambridge en Stanford University is het bedrijf in staat om met één cel vlees met zowel vet- als spiercellen te maken. Rund als eerste, maar kip, varken en andere dieren behoren ook tot het toekomstige palet. Die cellen worden gekweekt in een bioreactor, een soort tank.
Cel uit navelstreng
"Het duurt drie weken om van een cel een hamburger te kweken", zeggen de ondernemers. En waar andere bedrijven steeds nieuwe cellen van levende dieren moeten wegnemen om een bepaald deel te kweken, gebruikt Meatable één bepaalde stamcel uit de navelstreng.
"Die kan zich delen tot elke cel die je maar wilt", zegt De Nood. "In de ene tank maken we spiercellen en in de andere vet. Samen geven ze de smaak die nodig is voor lekker vlees."
Geen kalfsbloed nodig
Er werd meer dan tien jaar aan de technologie gewerkt, onder leiding van Cambridge-docent Mark Kotter. Volgens de onderzoeker kan dit type cellen zich ongelimiteerd vermenigvuldigen, zonder dat daar bloed van een kalf aan te pas komt - een reguliere voedingsbodem voor de cellen om te kunnen groeien.
"We zijn erin geslaagd dit bestanddeel weg te laten uit ons productieproces, iets waar veel kweekvleesbedrijven naar streven", zegt De Nood.
Biefstukken, entrecote en worst
Het moet de weg vrijmaken voor de productie van 'slachtvrij' vlees op grote schaal voor eenzelfde prijs als de consument nu gewend is. De stip op de horizon? Biefstukken, entrecôte, worst. Maar vooral: duurzamer en schoon vlees", weten De Nood en Luining.
"Er worden veel aannames gedaan over kweekvlees die nog niet voldoende zijn onderzocht, maar zeker is dat het leidt tot een significante vermindering van uitstoot en verbruik van energie en water. Daarbij is er bij kweken weinig kans op infecties en wordt er veel minder antibiotica gebruikt."
Stoppen met vlees
Het kost enorm veel grond en water om dat stukje vlees op je bord te krijgen, en de veeteelt is verantwoordelijk voor een groot deel van onze co2-uitstoot. In meer welvarende landen gaat vlees velen juist tegenstaan door de veelheid aan dieronvriendelijke schandalen.
Moeten we dan niet gewoon helemaal stoppen met vlees? Volgens De Nood zal de behoefte aan een stukje vlees blijven en is een cultuurverandering niet haalbaar. "Dan is onze versie een betere optie dan de natuurlijke variant", zegt hij.
"Kweekvlees gaat de wereld niet redden, we zullen ook echt meer groenten en plantaardige eiwitten moeten eten. Maar we kunnen wel een alternatief bieden voor de massale vleesindustrie. Weg van de megastallen, maar met plek voor kleinschalige veeteelt."