Twentse droom in duigen: investeerders zien locatie batterij-hub niet zitten
De droom om van Twente een wereldwijde batterij-hub te maken is in duigen gevallen. Buitenlandse investeerders waren toch niet zo enthousiast over de locatie. Aanjager van het idee, ondernemer Kees Koolen, is terug bij af, maar geeft niet op. "We wilden snel wereldwijd koploper worden, maar gaan nu lokaal beginnen."
Het was vier maanden geleden nieuws dat te mooi leek om waar te zijn. Op de voormalige vliegbasis Twente zou een campus komen voor batterijonderzoek waar 2000 ingenieurs konden werken aan de batterijen van de toekomst.
Verschillende internationale partijen zouden 100 miljoen euro investeren in het project van het bedrijf Lithium Werks. De afgedankte vliegbasis Twente moest in hoog tempo een centrum worden van kennis over lithiumbatterijen, die zo belangrijk zijn voor de energietransitie.
'Elon Musk van de polder'
De presentatie van het plan viel samen met de ondertekening van een miljardeninvestering door Lithium Werks in een batterijfabriek in China. Zelfs premier Rutte en de Chinese premier Li Keqiang waren bij dit feestje.
De Nederlandse topman van Lithium Werks Kees Koolen (oprichter van hotelplatform Booking.com) werd 'de Elon Musk van de polder' genoemd. Chinezen blij, Nederlanders blij. Maar wat Lithium Werks er niet bij vertelde, was dat de financiering nog helemaal niet rond was.
Nationalistische investeerders
"Investeerders vinden, viel erg tegen", zegt Koolen nu aan de telefoon. "Ik heb verkeerd ingeschat hoeveel Nederlandse investeerders wilden meedoen." Koolen vond wel investeerders in andere landen als de Verenigde Staten, Noorwegen en China.
"Maar zij vroegen telkens waarom ze zouden investeren in een project in Nederland. Ze bleken nogal nationalistisch en wilden alleen meedoen als het project in hun eigen land zou komen. Ik ben trouwens ook zo, want ik wil niet weg hier."
Hij kwam er niet uit. Uiteindelijk moest Koolen, die een klein aandeel had in Lithium Werks, van de rest opstappen als topman.
Terug bij af
Koolen vermoedt dat het hoofdkantoor in Hengelo nu ook uit Twente zal verdwijnen. Niet alleen omdat de nieuwe topman T. Joseph Fischer in ieder geval niet in Hengelo komt werken, maar ook omdat er alleen financiële administratie plaatsvindt. De grote fabrieken, marketing en research zitten in China en de Verenigde Staten. De deal met de Chinezen voor de bouw van een fabriek gaat dan ook door.
Koolen gaat in Hengelo alleen verder met zijn investeringsbedrijf 'Koolen Smart Industries'. Zijn bedrijf Super-B, producent van lithium-startaccu's voor auto's, wordt in Hengelo ondergebracht.
De ondernemer was al eigenaar van dat bedrijf met 60 medewerkers. Hij bracht Super-B in juni in bij de fusie met Lithium Werks en haalt het er nu dus weer uit. Koolen is dus terug bij af.
'De wereld heeft batterijen nodig'
Het was een koude douche, erkent hij, maar Koolen houdt hoop. "Ik zie nog steeds een campus met meer dan tweeduizend mensen voor me. Als het aan mij ligt ook op vliegbasis Twente, want de wereld heeft batterijen nodig en dus ook onderzoek ernaar."
Volgens Koolen loopt het project alleen maar vertraging op. Hij heeft meer tijd nodig om investeerders in Nederland te vinden. "Ik denk een jaar of twee. De schaal en snelheid van het project zullen anders zijn. We beginnen lokaal en kleiner."
Schetsen
Dat biedt volgens hem ook mogelijkheden. Tot nu toe hield Koolen Nederlandse bedrijven die ruimte wilden huren in de nieuwe campus op afstand omdat alle ruimte voor Lithium Werks was bedoeld. Nu is er ruimte voor andere bedrijven.
Maar hij heeft nog geen concreet plan. Ook de regionale ontwikkelingsmaatschappij Oost NL weet nog niet hoe zo'n nieuw consortium van bedrijven eruit zal zien.
Geld terughalen
Oost NL stak vorig jaar 7,5 miljoen euro in het campusproject van Lithium Werks. "Het is een grote domper dat het niet doorgaat", zegt directeur Marius Prins. Hij moet nu proberen het geld terug te halen, voordat Lithium Werks het in een fabriek in China of de VS steekt.
Heeft zijn organisatie het geld te makkelijk uitgeleend? Prins vindt van niet. "Soms wordt je geconfronteerd met problemen die je niet had voorzien."
Hij hoopt het teruggehaalde geld straks gewoon in een batterijcampus in Twente te steken. "We hebben hier de ruimte, de ondernemers en de kennis op de universiteit. En we blijven geloven in de visie van Koolen."