De opkomst en ondergang van de iconische muziekketen Key Music
Toen de Amsterdamse investeerder Standard drie jaar geleden nieuw geld in Key Music stopte, leek er weer een mooie toekomst voor de legendarische muziekketen weggelegd. Maar deze week ging het bedrijf failliet. Een reconstructie.
Key Music, dat uitgroeide tot de grootste verkoper van muziekinstrumenten en -apparatuur in de Benelux, kende een bescheiden begin. Het bedrijf werd in 1992 opgericht door ondernemer Franky Dedeyne. De voormalige toetsenist begon in een winkeltje van 65 vierkante meter in het Belgische Sint-Niklaas.
Rock Palace
Eind jaren negentig verkocht Dedeyne zijn onderneming aan de Nederlandse groothandel en importeur van muziekinstrumenten BMI. Dat bedrijf was al eigenaar van Rock Palace, de legendarische Haagse muziekwinkel die in 1985 was opgericht door bandleden van de Golden Earring.
Hoewel Dedeyne geen eigenaar meer was, bleef hij de winkelketen wel leiden. Onder de paraplu van BMI bouwde hij de keten uit tot keten met zeven muziekwinkels.
Begrip in muziekwereld
In 2013 nam de muziekketen opnieuw een grote stap, toen BMI de drie Nederlandse megastores van Feedback Muziek in Utrecht, Eindhoven en Rotterdam kocht. Alle winkels, behalve het Haagse Rock Palace, gingen Key Music heten.
Zo groeide Key Music uit tot een begrip in de Belgische en Nederlandse muziekwereld. En de keten had meer grote plannen. In 2015 zei oprichter Dedeyne tegen vakwebsite RetailNews dat hij het aantal winkels in de Benelux (destijds elf) wilde laten verdubbelen. De omzet moest naar 75 miljoen euro. Het jaar erop openden inderdaad enkele nieuwe vestigingen hun deuren.
Financiële problemen
In 2016 kwam Key Music echter in de financiële problemen, en moest de winkelketen op zoek naar een nieuwe geldschieter. Uiteindelijk werd het bedrijf overgenomen door de Amsterdamse investeringsmaatschappij Standard Investment. Dedeyne bleef het bedrijf leiden.
Met de zak geld die Standard meebracht, leek een periode van nieuwe bloei aangebroken. In 2018 nam Key Music nog een muziekwinkel in Eindhoven over, en opende het zijn eerste vestiging in Frankrijk.
Nieuwe bloei
In totaal telde de keten daarmee 21 vestigingen. Vier van de acht Nederlandse vestigingen waren eigen winkels; Utrecht, Den Haag, Rotterdam en Eindhoven. De overige vier, in Apeldoorn, Groningen, Leeuwarden en Amsterdam, waren in handen van zelfstandige ondernemers.
Het vertrouwen in de toekomst was groot. "Standard heeft een duidelijk buy and build plan, dat is een groot voordeel. Het stopt niet zomaar met geld", zei oprichter Franky Dedeyne begin vorig jaar nog optimistisch.
Faillissement
Toch ging het mis. Onlangs werd het Nederlandse deel van het bedrijf omgedoopt van Key Music Nederland tot Zingerzangers Nederland. "Zoiets wordt meestal gedaan om te voorkomen dat een faillissement meteen vol in de media komt", aldus curator Sjoerd Warringa.
Vorige week kreeg het bedrijf uitstel van betaling, begin deze week gevolgd door een faillissement. "Er was niemand die genoeg geld op tafel wilde leggen om vanuit surseance te kunnen doorgaan. Omdat het personeel moest worden betaald, kozen wij voor een faillissement. Dan geldt de loongarantieregeling van het UWV."
In totaal telt Key Music Nederland iets meer dan 50 werknemers, exclusief het personeel van de vier winkels die in handen zijn van zelfstandige ondernemers.
Verloren van internet
Curator Warringa kan nog niet zeggen wat Key Music heeft genekt. "Het is verleidelijk te zeggen dat het bedrijf het verloren heeft van de internetwinkels. Iedereen lijkt daar nu op te wijzen. Maar ik heb nog geen onderzoek gedaan naar de oorzaken."
Hij probeert eerst of er nog een doorstart mogelijk is voor het Nederlandse deel van Key Music. "Het zijn interessante winkels, met een grote naamsbekendheid."
Doorstart
De curator tekent aan dat weinig branchegenoten in aanmerking komen voor een doorstart van alle winkels. "Het is een bijzondere markt. In Nederland is Bax marktleider, gevolgd door Key Music. Daarna heb je heel lang niets, en dan de categorie papa-en-mama-winkels met een of twee vestigingen. Misschien kunnen die losse winkels overnemen."
Mogelijk kan een doorstarter buiten Nederland worden gevonden. "Maar in België zijn er geen grote spelers, Key Music is daar de enige. In Duitsland is Thomann heel groot, maar alleen actief met een megavestiging en een internetwinkel. Daarnaast zijn er nog wat kleinere spelers. Daar praten we nu mee."
Afnemende verkopen
Warringa erkent dat de tijd niet in zijn voordeel werkt. "Nu het nieuws over het faillissement op straat ligt, raakt de loop eruit in de winkels. Kopers van muziekinstrumenten kijken de kat uit de boom, en wachten of er een faillissementsuitverkoop met kortingen komt."
Ook krimpen de kansen op een doorstart als personeel door het bankroet wegloopt. "Dit is geen Albert Heijn, waar iedereen achter de kassa kan. Je verkoopt instrumenten aan kenners, en moet dus zelf méér weten. Deze werknemers hebben een enorme passie en kennis. Je kan niet zomaar een zestienjarige in de winkel zetten, die ooit eens blokfluit heeft gespeeld."
België niet failliet
Het faillissement van het Nederlandse deel van Key Music heeft voorlopig geen gevolgen voor het Belgische deel. Dat, en de houdstermaatschappij boven de Nederlandse en Belgische delen, is niet failliet. "Van wat ik hoor, staat België er beter voor", aldus Warringa.
Het failliete Nederlandse bedrijf heeft nog 23 procent van de aandelen in het Belgische deel. Dat belang zal de curator verkopen. "Ik heb geen ambitie om een belang in een Belgische muziekketen te hebben. De opbrengst van de verkoop moet naar de bank, omdat die de aandelen in onderpand had voor de leningen."
Voor Standard Investment is Key Music niet het eerste faillissement in de retailmarkt. Onlangs ging ook kledingwinkelketen Sissy-Boy van de investeerder op de fles. In 2015 ging haar schoenengroothandel Intermedium Shoes bankroet.