Koud? Er wordt buiten gewoon doorgewerkt. 'We kunnen hier wel tegen'

De gevoelstemperatuur in grote delen van het land lag vanochtend meer dan 6 graden onder nul. Als het aan vakbond FNV ligt zouden bouwvakkers, steigerbouwers, schilders en dakdekkers binnen moeten blijven. "Min 6 is het kritieke punt. Dan moet je niet meer doorwerken", vindt FNV-woordvoerder Ron Sinnige.

Groepsdruk

Maar zo werkt het niet. In de huidige cao staat dat een werknemer bij deze gevoelstemperatuur betaald vrij mag nemen. Met nadruk op 'mag'. Er zit volgens Sinnige een zekere vrijblijvendheid in. "En niet iedere werkgever is even mondig. Heb je er eentje die stoer doorgaat, dan krijg je groepsdruk."

Er wordt gekeken naar de gevoelstemperatuur van het KNMI en niet naar de echte temperatuur, omdat het met veel wind bijvoorbeeld een stuk kouder kan voelen dan het daadwerkelijk is.

'Het is eigenlijk geweldig weer'

In de praktijk wordt vaak gewoon doorgewerkt met deze kou. De vakbond probeert die vrijblijvendheid uit de nieuwe cao te halen. De onderhandelingen daarover zijn nog maar net begonnen. Doel: om 7.00 uur de temperatuur meten. Ligt de gevoelstemperatuur onder de min 6, dan moet het personeel de bouwkeet in. Als het twee uur later nog steeds zo koud is, moet de werkgever zijn personeel naar huis sturen of alternatief werk aanbieden.

"Het is eigenlijk geweldig weer", reageert woordvoerder Arno Pronk van bouwbedrijf BAM. Pas als het een week lang flink heeft gevroren, wordt er gekeken naar ijsvrij. Al is het ene bouwproject het andere niet. "Sommige projecten zijn wind- en waterdicht. Dan kun je binnen sowieso doorgaan. Of we zetten een tent neer."

Warme kleding

In de steigerbouw gelden iets andere regels. Daar mag nu worden doorgewerkt bij een gevoelstemperatuur onder de 6 graden onder nul. De baas moet dan wel om het anderhalf uur zijn personeel een kwartier opwarmpauze geven. Ook is hij verplicht om thermokleding uit te delen.

"Op kou kun je je kleden", vindt ook marktkoopman Henk Groenewoud. Hij staat dagelijks op de Amsterdamse Albert Cuypmarkt met zijn stoffenhandel. "De kou overvalt je de eerste dag, maar daarna wen je er wel aan."

De Albert Cuypmarkt in Amsterdam is gewoon open met dit soort temperaturen. (Foto: ANP)

Zijn oplossing: laagjes. Een maillot en een winteronderbroek met lange pijpen onder zijn normale kleding. "We zijn van Hollandse komaf. We kunnen hier wel tegen. Allochtone collega’s zie je minder met dit soort temperaturen. Die zijn dit niet gewend en houden de kraam lekker gesloten."

Voor Groenewoud is dat geen optie, want er moet toch brood op de plank komen. De enige keren dat hij zijn kraam eerder dichtgooide of gesloten hield, was bij zware stormen. Het werd dan te gevaarlijk om in de kraam te staan.

Postbodes

Weer of geen weer, de post moet bezorgd worden. PostNL laat weten dat de bezorgers kleding krijgen waarmee de kou kan worden getrotseerd. "Postbezorgers ontvangen een eigen kledingpakket, met daarin een all-seasons-jas, wanten en vingerloze handschoenen", legt woordvoerder Tessa de Jong uit. Speciale maatregelen tegen de vorst zijn er niet genomen. "Ze zijn allerlei weersomstandigheden wel gewend."

'Ze bepalen het zelf'

Na een paar nachten vorst is de grond te hard om in te werken. Maar dat betekent niet dat hoveniers niets te doen hebben. "Er is altijd werk. Nu doen we de snoeiwerkzaamheden", vertelt Michel Ligterink van Green Star Hoveniers uit Hilversum. Toch verplicht hij zijn vier personeelsleden niet om vandaag te werken.

"Dat bepalen ze zelf. Ze hebben jaarlijks tien dagen die ze mogen gebruiken voor onwerkbaar weer." Die vrije dagen mogen ingezet worden tussen oktober en maart. Dat gebeurt vooral als het de hele dag regent. "Dan kun je niet veel." Dit winterweer is volgens Ligterink prima. Pas als het een graad of tien vriest, wordt het te koud om in de tuin te werken.