Nederlanders zitten veel te veel, en dat is best gevaarlijk

Deze week werd in Groot-Brittannië een studie gepubliceerd waaruit bleek dat in 2016 bijna 70.000 doden hadden kunnen worden voorkomen als ze minder hadden gezeten. Bovendien bedroegen de kosten door langdurig zittend gedrag bijna 800 miljoen pond: kosten die zijn gemaakt doordat zitters een grotere kans op hart- en vaatziekten, diabetes en kanker hebben.

Negen uur per dag

Een soortgelijk onderzoek in Nederland is er niet. Wel denken deskundigen dat ook hier enige duizenden doden vallen als gevolg van veel zitten. Uit Europees onderzoek bleek eerder dat Nederland met afstand zit-koploper is van Europa: Nederlanders zitten gemiddeld ongeveer negen uur per dag. Veel meer dan in bijvoorbeeld Portugal, waar de meeste mensen niet meer dan 5,5 uur per dag op hun billen doorbrengen. 

Hoe het komt dat we zoveel zitten, staat niet vast. Epidemioloog Hidde van der Ploeg van het Amsterdam UMC vermoedt dat noordelijke landen in Europa meer kantoorbanen hebben. "Maar waarom Nederland er zo uitspringt, weten we niet."

Niet lui

Toch kan je ook weer niet zeggen dat Nederlanders lui zijn. Uit een ander onderzoek bleek onlangs nog dat Nederlanders ook het meeste sporten in Europa. Maar volgens Van der Ploeg lost dat niet alle problemen op. "Natuurlijk is sporten goed voor je. Maar de rest van de dag zitten, is dat dan weer niet. Je moet heel veel bewegen, wil je dat vele zitten compenseren." 

De oplossing is om meer licht intensief bezig te zijn, denkt hij. De afwas doen, stofzuigen, naar een collega lopen, koffie halen, dat soort dingen. "Ook staan zorgt ook voor een iets hoger energieverbruikt dan zitten, maar we weten nog niet wat de gezondheidswinst daar nu precies van is."

Zes manieren om gemakkelijk meer te bewegen op kantoor:

• Installeer een timer op je computer en zorg dat je ieder uur even een ommetje maakt. Naar de koffie-automaat of het toilet bijvoorbeeld.
• Bellen hoeft niet zittend, doe het eens staand of lopend.
• Parkeer de auto niet pal voor de deur, maar zorg dat je een stukje moet lopen.
• Overleg kan ook wandelend. Een frisse neus halen is altijd een goed idee.
• Doe de prullenbak onder je bureau weg, zodat je iedere keer moet opstaan als je iets weg wilt gooien.

150 minuten bewegen

In 2017 publiceerde de Gezondheidsraad nog een nieuwe beweegrichtlijn: door iedere week minstens 150 minuten actief bezig zijn, zou je stukken gezonder zijn. Volgens cardioloog Menno Baars van de Hartkliniek Nederland wordt het belang van dat bewegen nog steeds onderschat. "We weten het wel, maar het wordt ons makkelijk gemaakt om vooral weinig te bewegen. Auto's, elektrische fietsen, bestellen via internet."

Terwijl het volgens deskundigen zo belangrijk is: als je beweegt zorgt dat voor een betere doorbloeding. Vet en suiker wordt sneller in cellen opgenomen, wat beter is voor de stofwisseling en voor je hart en vaten. Lopen is ook belangrijk omdat je beenspieren tijdens het wandelen je bloedsomloop helpen, zegt Baars. "De beenspieren zijn de 'aderpomp'. Door de spieren in de benen aan te spannen, wordt het bloed in de aders omhoog geduwd en stroomt het makkelijker terug naar hart."

Niet overdrijven

De bewegende mens leeft het langst, vindt Baars. Van der Ploeg is het daarmee eens, maar vindt dat we zitten niet te veel in een kwaad daglicht moeten stellen. "Sommige mensen zeggen dat zitten het nieuwe roken is, maar dat is onzin. Roken is slecht voor je, maar zitten is voor mensen natuurlijk gedrag. Het probleem ontstaat als we teveel zitten, en dat doen we te vaak."