Alle ABN-klanten worden doorgelicht: hoe gaat de bank dat doen?

Als rekeninghouder van ABN hoef je je nog niet meteen zorgen te maken dat je straks enorme vragenlijsten krijgt of platgebeld wordt door ABN. De grote meerderheid van de klanten gaat hier niets van merken. Maar het zou ook zomaar kunnen dat je de komende maanden de bank aan de lijn krijgt.

Wat is er aan de hand?

Banken zijn verplicht om in de gaten te houden of hun klanten zich niet bezighouden met schimmige zaken. Als banken signalen zien dat er iets niet in de haak is, moeten ze dat melden. Om dat te kunnen doen moeten bank wel systemen hebben om hun klanten in de gaten te houden én ze moeten een risicoprofiel van iedere klant aanleggen.

We weten dat ABN alle klanten moet doorlichten, maar het is niet helemaal duidelijk of dat te maken heeft met de risicoprofielen, de manier waarop ze klanten in de gaten houden of een combinatie van die twee. Toezichthouder DNB en ABN laten over de precieze toedracht weinig los.

De bank zegt wel in ieder geval te checken of de risicoprofielen die eerder aan klanten zijn gehangen, juist zijn. Dat kan voor een groot deel geautomatiseerd gebeuren, maar er zullen ook klanten gebeld moeten worden om te vragen hoe de vork in de steel zit, vertelt een woordvoerder.

Oude profielen

Ook voor Eric Schuiling, manager advies en detachering bij het Nederlands Compliance Instituut, blijft het gissen waarom ABN nu precies aan zo hard aan de bak moet van DNB. Een mogelijkheid is dat de bank voor een grote groep klanten in het verleden tot een risicoprofiel gekomen is, dat niet meer up-to-date is, vertelt hij.

Hij legt uit dat banken bij het klantonderzoek sowieso al te maken hebben met veranderende regelgeving. Bij mensen die al twintig jaar klant zijn heb je als bank niet altijd een idee van het actuele risicoprofiel van een klant, zegt Schuiling. Dat moet wellicht dus helemaal opnieuw gedaan worden.

Ken je klant

Maar hoe werkt dat dan? Allereerst moet een bank weten wie de klant is. Voor particuliere klanten begint dat bij het identificeren van de klant door middel van een geldig legitimatiebewijs. Maar het is ook belangrijk om te weten of iemand een baan heeft en waar zijn geld vandaan komt.

Neemt iemand bijvoorbeeld een enorme som geld mee als hij zich aanmeldt, dan moet de bank ook onderzoeken of de klant een plausibele verklaring voor de herkomst daarvan heeft. Gekoppeld aan het soort diensten dat de klant wil afnemen wordt er dan een risicoprofiel aangelegd. Op basis van dat risicoprofiel houdt de bank daarna toezicht op de klant.

Ook niet onbelangrijk: de bank moet weten of de klant namens zichzelf een rekening opent, of dit eigenlijk doet voor iemand anders. Uiteraard checkt de bank ook of je niet op een zwarte lijst staat, bijvoorbeeld omdat je banden met terroristen of georganiseerde misdaad hebt. Ook als je in het nieuws bent geweest omdat je geassocieerd wordt met financieel-economische criminaliteit heeft dat invloed op je risicoprofiel.

Wat doet je klant?

Daarna moet de bank in de gaten houden of de transacties van de klant wel kloppen met het profiel dat van die klant is aangelegd. Stel bijvoorbeeld dat jij normaal gesproken gewoon iedere maand salaris krijgt van je werkgever, maar opeens komen er grote bedragen op je rekening uit verschillende landen. Dan zou er een alarmbel af moeten gaan bij de bank en die is dan ook verplicht om uit te zoeken wat er aan de hand is.

Ook als jouw geld iedere keer wegstroomt naar iemand anders, zou de bank moeten vermoeden dat jij eigenlijk een stroman bent, die bijvoorbeeld geld witwast voor een crimineel.

Een ander voorbeeld: een klant doet in één keer een grote storting van cash geld, of stort maandelijks een paar duizend euro. Ook dan kan de bank vermoeden dat er geld wordt witgewassen en moet daar mogelijk een stokje voor steken.

Hoge boete

Als een bank die zaakjes niet op orde heeft, kunnen daar hoge straffen op staan. Zo moest ING vorig jaar 775 miljoen euro betalen aan het OM omdat het dit soort zaken niet goed in de gaten hield.

Ook ABN Amro sluit niet uit dat het, ondanks de herstelwerkzaamheden, nog een boete gaat krijgen. Hoe hoog die eventuele boete kan uitpakken, kon de bank nog niet zeggen.