Aan de grond door zorgkosten: 'Dat dit in Nederland kan'
Nauwelijks kunnen rondkomen doordat de zorgkosten de pan uitrijzen: duizenden Nederlanders hebben hier last van. Stephanie heeft de zenuwziekte MS en leeft van 500 euro per maand, waarvan een groot deel op gaat aan medicijnen en hulpmiddelen. "De kosten houden me elk moment van de dag bezig."
"Elke dag denk ik: kan ik mijn rekeningen betalen?", vertelt Stephanie aan RTL Nieuws. "Door de medicijnen die ik slik, heb ik veel tandbederf. Maar zomaar naar de tandarts gaan, kan ik niet."
'Afhankelijk van anderen'
De ziektekosten worden grotendeels vergoed, maar bepaalde medicijnen niet. Sommigen kosten een paar tientjes, anderen honderden euro's. "Laatst moest ik 130 euro aftikken voor aangepaste schoenen", vertelt Stephanie. "Als er 500 euro per maand binnenkomt, is dat een heel groot deel van je inkomen."
Met het minimumloon van haar vriend erbij redden ze het vaak nét, maar er zijn ook geregeld momenten dat ze hulp van haar ouders of vrienden moet inschakelen. "Dat voelt niet fijn", zegt Stephanie. "Ik probeer juist zo zelfstandig mogelijk te leven, met de hulpmiddelen die ik heb. Maar doordat de zorgkosten zo hoog zijn, ben ik op een andere manier toch afhankelijk van anderen."
Progressieve ziekte
Wat de situatie extra vervelend maakt, is dat MS een progressieve ziekte is. Stephanie wil dus eigenlijk genieten van de tijd die ze nog heeft, maar dat lukt nu niet. "Als mijn vrienden iets leuks gaan doen, moet ik de keuze maken: ga ik mee naar de bios of betaal ik een rekening? Daardoor moet ik mijn vrienden vaak afzeggen. Dat is niet leuk voor mij, en mijn vrienden vinden het ook steeds minder leuk."
"Het is frustrerend, levert veel stress op en maakt me extra wanhopig", zegt ze. "Het voelt niet eerlijk. Ik moet betalen voor kosten waarvan ik dacht dat ze vergoed zouden worden. Als je gezond bent en je je premies kunt betalen, is er niets aan de hand. Zodra je ziek wordt en niet meer kunt werken, komen er zoveel rekeningen bij. Het voelt alsof ik gestraft word, omdat ik ziek ben."
Oneerlijk
Stephanie vindt het oneerlijk dat er partijen, zoals farmaceuten, veel geld verdienen aan mensen als zij. "Het is niet eerlijk de kosten te verhalen bij iemand die het niet heeft. Dat moet anders."
Eigen bijdrage
Ook Cynthia kon moeilijk rondkomen toen haar man een hersenaandoening kreeg. Om de zorgkosten uiteindelijk toch te kunnen betalen, moest ze een drastische keuze maken.
"We hebben samen vier kinderen", vertelt ze aan RTL Nieuws. "Onze vaste lasten waren, door onder meer de kinderopvang, al erg hoog. Toen we ook nog 700 euro eigen bijdrage voor het verzorgingshuis moesten betalen, ging dat niet."
Cynthia en haar man verdienden altijd goed. "De eigen bijdragen voor de kinderopvang en zo'n verzorgingshuis wordt gebaseerd op het inkomen", zegt Cynthia. "Dat begrijp ik goed, alleen kijken de verschillende instanties niet naar wat er verder uitgaat. Die denken niet: hee, we vragen hetzelfde, dat gaat niet. Mijn man ging door zijn ziekte ook minder verdienen en het aantal uren kinderopvang ging omhoog, omdat hij niet meer voor ze kon zorgen. Die kosten namen dus ook toe."
Prikkels
Thuis blijven wonen was geen optie: de zorg was te zwaar voor Cynthia, die ook voor haar vier kinderen moest zorgen. Door zijn hersenaandoening waren er in het drukke huishouden te veel prikkels voor haar man én voor de kinderen was het ook niet meer veilig. Doordat haar partner overprikkeld raakte, kon hij soms agressief worden of gaan gillen en schreeuwen."
Toen de buffer van het gezin op begon te raken, zag Cynthia nog maar een oplossing: een scheiding. "Daardoor werd de eigen bijdrage van de kinderopvang gebaseerd op mijn inkomen en zijn bijdrage op zijn inkomen. Dat is natuurlijk een compleet idiote beslissing. Je bent samen aan het vechten en dan moet je je ineens ook nog met zoiets bezighouden."
In de steek gelaten
Daarnaast kon Cynthia's partner het door zijn hersenaandoening niet begrijpen. "Hij dacht: ik ben ziek, je zet me het huis uit en nu wil je me ook nog eens verlaten. Het was een heel moeilijke beslissing, maar er was geen keus. Je wilt je kinderen ook niet nog verder in de negativiteit storten."
Dat je in Nederland, zelfs met een goed inkomen, zo in de problemen kunt komen vanwege zorgkosten had Cynthia nooit verwacht. "We gingen net op tijd uit elkaar om te voorkomen dat we ons in de schulden zouden werken. Ik snap dat je een eigen bijdrage moet betalen voor een verzorgingshuis, maar bij het bepalen van de hoogte daarvan moet er beter gekeken worden naar iemands specifieke situatie."