Waarom vooral de rijken rijker worden als iedereen erop vooruitgaat
De meeste huishoudens gaan er volgend jaar op vooruit, voorspellen de Prinsjesdagcijfers. Maar het zijn vooral de rijken die daarvan profiteren, blijkt uit een analyse van RTL Nieuws.
De onderzoeksredactie vergeleek daarvoor de inkomens van verschillende inkomensgroepen. Deze worden verzameld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Daarin is te zien dat iedereen erop vooruitgaat, maar ook dat het gat tussen de hoogste en laagste groepen steeds groter wordt.
Dat lijkt gek, maar eigenlijk is het heel logisch: als een rijk gezin twee procent meer te besteden krijgt, gaan die er meer op vooruit dan een arm gezin die er ook twee procent op vooruitgaat. Twee procent van een groot bedrag is tenslotte meer dan twee procent van een klein bedrag.
Door dit effect nemen de verschillen toe. Vooral onder werkenden, zegt Monique Kremer. Zij is onderzoeker bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Kremer: "Brutolonen gaan steeds verder uit elkaar liggen. De minimumlonen stijgen al jaren nauwelijks. Dat wordt maar deels gecompenseerd door belasting en andere overheidsmaatregelen."
Meteen opgeslokt
Volgens armoede-onderzoeker Roeland van Geuns van de Hogeschool van Amsterdam merken armeren er ook veel minder van als zij erop vooruitgaan. "Bij die gezinnen wordt extra inkomen meteen opgeslokt doordat allerlei kosten ook steeds hoger worden. Bij rijkere huishoudens is dat extra geld vrij besteedbaar."
Dat kan eerlijker, zegt Van Geuns. "Bijvoorbeeld door het minimumloon te verhogen, of door het eigen risico lager te maken. Het is uiteindelijk een politieke keuze hoe het geld in de samenleving verdeeld wordt."
Toch is het belangrijk dat dat eerlijk gebeurt, stellen de deskundigen. Kremer: "Geld dat bij armere huishoudens terechtkomt, wordt sneller weer uitgegeven en zo teruggepompt in de economie."
Bovendien, stelt Van Geuns: "Als je steeds nauwelijks meer overhoudt, krijg je het gevoel dat je er niet meer bij hoort. Uiteindelijk leidt dat tot scheuren in de maatschappij. En daar worden we allemaal niet beter van."