Zo denken de partijen over de toekomst van jouw pensioen
Hoe gaat ons pensioenstelsel er in de toekomst uitzien? Na jaren onderhandelen ligt er een omvangrijk pensioenakkoord dat 'onze oude dag' ingrijpend gaat veranderen. Details moeten nog wel uitgewerkt worden en dus valt er op dit terrein ook wat te kiezen. De belangrijkste verschillen en overeenkomsten op een rij.
Ten eerste, dat pensioenakkoord. Halverwege vorige zomer werd het pensioenakkoord tussen kabinet, werkgevers en werknemers definitief. In het kort: de aanvullende pensioenuitkeringen worden flexibeler. Doel is om vaker pensioenen te kunnen verhogen, het zogeheten 'indexeren'.
Ons pensioen in het kort
Ons pensioenstelsel bestaat nu uit drie pijlers.
1) De AOW: een vaste uitkering voor iedereen die de AOW-leeftijd bereikt. Nu zo'n 67 jaar.
2) Het aanvullend pensioen: het geld dat mensen in loondienst verplicht met elkaar sparen in een pensioenfonds. Na je pensionering krijg je een maandelijkse uitkering vanuit dit pensioenfonds.
3) Wat je zelf nog regelt: bijvoorbeeld je spaargeld, een lijfrentepolis of inkomsten uit eigen beleggingen.
Want als de prijzen in de winkels stijgen, moeten gepensioneerden ook wat meer geld krijgen om ongeveer hetzelfde te kunnen blijven kopen. Addertje onder het gras: om dat mogelijk te maken, kunnen de uitkeringen ook sneller omlaag.
Draagvlak Pensioenakkoord
De huidige coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie scharen zich achter dat pensioenakkoord. De Partij van de Arbeid doet dat ook. GroenLinks hoort bij de voorstanders in de Tweede Kamer, maar rept in het verkiezingsprogramma met geen woord over het akkoord.
Daarmee lijkt een meerderheid bij het uitwerken van het pensioenakkoord ook na de verkiezingen verzekerd. Kiezers die zich daar niet bij willen neerleggen kunnen partijen als SP, PVV, Partij voor de Dieren en Forum voor Democratie overwegen. Zij wijzen het akkoord af.
Tegenstanders
De Partij voor de Dieren geeft als motivatie dat het akkoord gebaseerd is op het model van economische groei, en daarmee op drijfzand. Want, zo vindt de PvdD, economische groei is schadelijk voor mens, dier en de planeet.
Forum voor Democratie wil liever een heel ander pensioenstelsel. In de eerste plaats wil de partij veel minder toezicht van De Nederlandsche Bank op de financiële huishouding van pensioenfondsen. Deelname aan pensioenfondsen (die geleid moeten worden door 'deskundigen') moet 'vrijwillig' zijn, waarmee de tweede pijler van ons pensioenstelsel in feite wordt afgeschaft.
SP en PVV willen vooral dat de AOW-leeftijd niet meestijgt met de levensverwachting, zoals het akkoord voorschrijft, maar dat deze teruggebracht wordt naar 65 jaar.
50PLUS
Opvallend: het hele woord 'pensioenakkoord' komt in het verkiezingsprogramma van ouderenpartij 50PLUS niet voor. Die partij heeft onder de slagzin 'niet korten, maar storten' wel een omvangrijk eisenlijstje voor de gepensioneerden van nu.
Een dertiende maand AOW en vakantiegeld voor gepensioneerden bijvoorbeeld. En herstelbetalingen voor het missen van de eerder genoemde indexatie tussen 2008 en 2020. Maar, de ouderenpartij doet opvallend weinig concrete voorstellen voor het pensioen van de toekomst.
Lijsttrekker Liane den Haan was in een vorig leven directeur van ouderenbond Anbo en schaarde zich in die rol wel achter het pensioenakkoord. Als 50PLUS-lijsttrekker zegt zij ja te hebben gezegd tegen het 'hoofdlijnenakkoord', maar nu zegt ze nee tegen de uitwerking en de details. Of althans, ze is er 'kritisch' over.
Andere thema's
Dan onderscheiden de partijen zich ook nog op andere thema's. Zo is er aandacht voor eerder stoppen met werken en juist later stoppen met werken.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
PvdA, PVV, PvdD en FvD doen voorstellen om na 40 of 45 jaar werken te mogen stoppen, bijvoorbeeld als je een zwaar beroep had. Het CDA wil 'deeltijdpensioen', vijf jaar voorafgaand aan de AOW-leeftijd. De SGP wil een 'passende regeling' voor deze groep.
(Tekst gaat verder onder video.)
'Leeftijdsontslag'
VVD en D66 komen juist op voor de groep werkenden die daar nog helemaal niet mee wil stoppen. Nu is in veel cao's 'leeftijdsontslag' opgenomen, waarmee je wordt ontslagen als je de AOW-leeftijd bereikt. Deze partijen willen juist dat je langer kunt blijven werken en je AOW kunt uitstellen.
De liberale partijen pleiten ook voor 'premievakantie'. Dat betekent dat je je pensioenopbouw een tijdje kunt pauzeren, zodat je een paar jaar niet spaart, maar dat geld kunt uitgeven op een andere manier. Bijvoorbeeld aan een koophuis. Het gevolg is dan wel dat je pensioenuitkering uiteindelijk lager zal zijn.
Hogere AOW-uitkering
Veel partijen pleiten voor het verhogen van de AOW-uitkering, zoals SP, PvdA, D66, PvdD en GroenLinks.
Gevoelig punt: in het geval van D66 betekent dat wel dat AOW'ers belasting gaan betalen over hun pensioen. Dat is een onderdeel van een omvangrijke herziening van het belastingstelsel, waarin alle toeslagen verdwijnen en belasting meer komt te liggen op vermogen, verbruik en consumptie en minder op arbeid.
Update 10-03: In een eerdere versie werd gesuggereerd dat 50PLUS voor de AOW-leeftijd op 65 jaar is. Dat blijkt anders te liggen, na een toelichting van Liane den Haan.