'Massale toestroom stedelingen naar platteland is een illusie'
Het platteland is sinds de coronapandemie hot en happening, lijkt het. Meer stedelingen overwegen de stad in te ruilen voor een dorp. Maar overwegen is nog niet hetzelfde als doen, schrijft huizenmarkteconoom Carola de Groot van Rabobank in deze gastcolumn. Een massale exodus naar het platteland is onwaarschijnlijk, laat staan naar de randen van Nederland.
Volgens een recente peiling van Funda kijken woningzoekers door de coronacrisis vaker over de stadsgrenzen heen. Maar liefst 12 procent overweegt de stad in te ruilen voor een dorp. En naarmate de crisis langer duurt, loopt dit aandeel op.
Maar dromen van het platteland is nog wat anders dan daadwerkelijk verkassen. Zo'n tien jaar geleden deed ik onderzoek naar de mate waarin stedelingen hun landelijke verhuiswens realiseren. Of liever gezegd: niet realiseren. Want de meesten verhuisden überhaupt niet binnen de gewenste twee jaar. En van degenen die wel verhuisden, koos bijna 58 procent opnieuw voor een huis in de stad.
Hoge drempel
Mogelijk was de drempel om te verhuizen naar het landelijk gebied, voor veel van hen toch te hoog omdat ze een leuke baan hadden in de stad, of omdat hun kinderen er naar een fijne school gingen. Of omdat ze uiteindelijk toch te veel gehecht waren aan het stedelijke woonklimaat met die buurtwinkel en dat gezellige cafeetje om de hoek.
En laten we ook de kracht van het bestaande sociale netwerk niet uitvlakken. Die is zeker sterk voor al die mensen die geboren en getogen zijn in de stad.
Plattelandswens door corona
Het is goed mogelijk dat de huidige stedelingen met een plattelandswens deze wens vaker gaan verzilveren onder invloed van de coronacrisis én de torenhoge huizenprijzen in de stad.
Want de coronacrisis heeft het belang van werk als bindende factor aan de stad of stedelijke regio verminderd. Veel meer mensen werken vanuit huis en zo'n 40 tot 60 procent van de thuiswerkers verwacht dat zij dit ook na de crisis vaker blijven doen. Ook komt de stad door corona nu minder tot zijn recht als dynamische ontmoetingsplek met een hoge concentratie van faciliteiten.
Niet iedereen verlaat de stad
Maar ook in deze tijd zullen lang niet alle stedelingen hun rurale droom realiseren. Want wat door corona niet verandert, is de afweging: wie verhuist, gaat meestal niet over één nacht ijs en neemt vele factoren in overweging.
Plattelandsgebieden hoeven dus niet te rekenen op een massale toestroom van stedelingen die de drukte van de stad en hun krappe bovenwoning zat zijn. En dat geldt helemaal voor krimpgebieden aan de randen van Nederland; die gebieden moeten het eerder hebben van lagere uitstroom naar de stad.
Want ex-stedelingen komen maar al te vaak terecht onder de rook van 'hun' grote stad, zo blijkt uit studies van het CBS en het PBL. Voor zover stedelingen de stap zetten om landelijker te gaan wonen, winnen vermoedelijk vooral de rurale pareltjes in het ommeland aan populariteit.