Mieren inzetten voor proeven: 'Weten niet of ze pijn ervaren'
Ze mogen dan slechts een paar millimeter groot zijn: mieren zijn intelligente dieren. Door hun uitstekende reukvermogen zijn ze zelfs in staat om kankercellen van gezonde cellen te onderscheiden. Dat blijkt uit Frans onderzoek dat is gepubliceerd in het blad iScience. Maar niet iedereen is enthousiast.
Mieren inzetten voor de medische wetenschap is geen verkeerde zet, vindt mierenspecialist Jitte Groothuis. Hij heeft mieren als huisdier en doet al jaren onderzoek naar de insecten. "Het zijn intelligente dieren die efficiënter en goedkoper inzetbaar zijn dan bijvoorbeeld honden", vertelt hij aan EditieNL.
Langetermijngeheugen
Mieren zijn in korte tijd te trainen. Zo zijn ze volgens het onderzoek binnen dertig minuten al in staat om kankercellen van gezonde cellen te onderscheiden. "Ze kunnen een langetermijngeheugen ontwikkelen. Als je het goed doet, is het hartstikke leuk en grappig."
Insecten in de wetenschap
De mier is niet het eerste insect dat zich nuttig maakt in de medische wetenschap. Zo worden honingbijen ingezet om corona te herkennen. Maden kunnen wonden schoonmaken en sluipwespen en muggen worden als inspiratie gebruikt voor het maken van injectienaalden en operatie-apparatuur.
Hoewel er ook tegenstanders zijn, is het inzetten van insecten voor de wetenschap officieel toegestaan. "Ze zijn niet opgenomen in de regels voor dierproeven", legt Groothuis uit. "Er wordt wel steeds meer duidelijkheid over de grote mate van intelligentie bij insecten, maar wanneer gaat dat over in bewustzijn en wanneer ervaren ze pijn? Die antwoorden zijn er nog niet."
De organisatie Proefdiervrij staat niet te springen om het inzetten van mieren voor de wetenschap. "We weten nog niet of insecten pijn ervaren, dus we kunnen er niet zomaar van uitgaan dat ze toch niets voelen", zegt Saskia Aan, adviseur wetenschap & innovatie bij Proefdiervrij.
Morele plicht
Hoewel onderzoeken met mieren officieel niet vallen onder dierproeven, is de organisatie toch tegen. "Elke vorm van proeven is een bepaalde mate van ongerief. Dat we een mier minder schattig vinden, betekent niet dat ze minder rechten hebben. We hebben de morele plicht om eerst uit te zoeken of ze pijn ervaren."