'O my god, laat jij je kind alleen naar school fietsen?'
Amerikaanse ouders, neem een voorbeeld aan de Nederlanders, roept een online reclamespotje op. Die laten hun kinderen gewoon alleen naar school fietsen! Maar wacht, klop jezelf niet meteen op de borst, want ook wij worden steeds beschermender, zegt pedagoog Steven Pont.
In Finland doen baby's in hun eentje buiten een dutje, in Denemarken blijft de kinderwagen op de stoep staan als de ouders even winkelen. Volgens het al veel gedeelde Amerikaanse filmpje gaan Europeanen veel losser om met hun kinderen. En wie had dat gedacht: ze horen ook nog eens bij de gelukkigste kinderen op aarde.
De verschillen met Amerika zijn 'schokkend' volgens de video. Daar zijn ouders als de dood dat hun kroost wat overkomt. Ze doen hun kind een tuigje om en krijgen mot met de politie als ze hun kinderen even alleen laten (zie video).
'Doe maar niet', zeggen we
Het geldt natuurlijk lang niet voor alle kinderen, maar overbescherming is ook in Nederland een probleem, zegt ontwikkelingspsycholoog Steven Pont. De groep kinderen die 'opgroeit in een gewatteerde wereld' wordt groter, ziet hij.
"Kinderen leren door te experimenteren. In bomen klimmen, salto's maken op de bank. Wij halen dat bij ze weg. In plaats van 'probeer het maar uit' zeggen we 'doe maar niet'. Dat komt doordat we het zwartste scenario in ons hoofd hebben. Daar handelen we naar."
Angstcultuur
"Het is een beetje uit Amerika komen overwaaien", zegt Pont. "Ter illustratie: daar heb je de verkiezing 'America's worst mom'. De winnares, de slechtste moeder dus, liet haar kind alleen naar gitaarles gaan. Het jongetje moest alleen de metro nemen. Amerika was in rep en roer."
Ook in de VS geldt het natuurlijk niet voor alle kinderen, benadrukt de pedagoog, maar veel kinderen mogen daar niet op straat spelen. Alleen in de achtertuin. "Er heerst een angstcultuur. Dat komt mede doordat vermiste kinderen op de melkpakken verschijnen. Iedereen wordt er steeds aan herinnerd dat je zomaar ontvoerd kunt worden. En gebeurt het een keer, dat is dat al gauw nationaal nieuws."
Kook jij vanavond?
De vele lezingen die Pont op basisscholen geeft, gaan meestal over overbescherming. "We moeten kinderen weer toestaan te leren zoals kinderen leren: door te doen. Door sloten heenlopen. Spelen. Kinderspel is een manier van kinderen om de wereld tot zich te nemen. Een voorbereiding op de rest van het leven."
Wat er gebeurt als je de teugels wat laat vieren? Pont: "Ik kreeg laatst een mailtje van een moeder. Haar dochter van 9 jaar wilde koken. De moeder had de neiging nee te zeggen, maar dacht na mijn lezing: waarom eigenlijk niet? Ze heeft het meisje 10 euro gegeven en gezegd: 'Alsjeblieft, ik ben benieuwd wat we vanavond eten'. Het kind was helemaal verbaasd dat het mocht, maar had uiteindelijk een hele maaltijd in elkaar geflanst. Als ze iets niet begreep of hulp nodig had, vroeg ze het. Een fantastische ervaring die ze zich vast nog weet te herinneren als ze later 25 is."