Plassen over een kwallenbeet en druk door suiker: 'Daar klopt niets van!'

Er doen een heleboel hardnekkige misvattingen de ronde. Bijvoorbeeld dat je planten geen water moet geven in de zon. En grote kans dat jij hebt geleerd je verkouden wordt als je zonder jas naar buiten gaat. Maartje Kouwen en twee medeauteurs van het boek 'Plassen over kwallenbeten' proberen vijftig fabels de wereld uit te helpen. "Het zijn allemaal verzonnen volkswijsheden gebaseerd op niets anders dan lariekoek."

Bioloog Kouwen hoopt dat het boek lezers 'biowijzer' maakt. "We leggen uit hoe deze misvattingen in de wereld zijn gekomen en waarom het niet klopt." Volgens volksverhalenonderzoeker Theo Meder is het niet gek dat ook jij sommige van deze verzonnen verhalen hebt gelooft: "Ze geven ons praktische antwoorden op zaken waar we mee te maken krijgen en die we vervelend vinden. Het is een houvast."

Tips en waarschuwingen

Meestal worden de biologische broodje-aapverhalen ons al op jonge leeftijd verteld. "We vinden het nuttige tips of waarschuwingen", legt Meder uit. "We denken dan 'je weet maar nooit of het echt helpt' en blijven het dus maar doorvertellen."

'Plassen over kwallenbeten' verschijnt ter gelegenheid van de Week van de Biologie die in de eerste week van oktober wordt gehouden. Deze misvattingen staan er onder andere in:

Deze biologische broodje-aapverhalen kloppen dus niet

• Muggen komen op licht af: nee, ze komen op je geur af. Of de mug je lekker vindt, ligt aan je genen en aan wat je eet. In tonijn, linzen en soja zitten stoffen die de stekende beesten lekker vinden.
• Cola helpt tegen diarree: de frisdrank helpt niet om een voedselvergiftiging te voorkomen. Het leek erop dat de light-variant een diarree-veroorzakende bacteriën de nek omdraait, maar daarvoor zou je vijf keer zoveel moeten drinken dan dat je eet.
• Kort rokje zorgt voor blaasontsteking: hier zijn geen aanwijzingen voor, al komen blaasontstekingen meer voor in de zomer. Het wordt alleen veroorzaakt door bacteriën. Veel drinken, goed uitplassen en na een toiletbezoek van voor naar achter vegen is het enige dat helpt.
• Van suiker worden kinderen druk: niets van waar. Tijdens een onderzoek werd tegen de helft van de ouders gezegd dat hun kind net snoep had gehad, terwijl dat niet het geval was. Die helft van de ouders dacht ook echt dat hun kind drukker was dan daarvoor. Het is wel zo dat bij gelegenheden waar veel snoep is, zoals feestjes, vaak ook veel prikkels zijn. Daar worden we wel druk van.
• Plassen over een kwallenbeet: het zou het prikken tegen gaan, maar maakt het juist erger! Harpoenachtige cellen van de kwallententakels die op je huid liggen komen door de urine alsnog in je vel. Azijn helpt wel, omdat het het gif in de cellen neutraliseert.