Helpt botox echt tegen chronische migraine? 'Je wordt te afhankelijk van medicijnen'

Een bonzend hoofd, misselijkheid, stemmingswisselingen, concentratieproblemen: het is slechts een kleine greep uit de vele klachten waarmee migrainepatiënten kunnen kampen. Met name in Noord-Amerika wordt een nieuw soort behandeling steeds populairder: botox. Patiënten worden hiervoor op 31 plekken rondom het hoofd geïnjecteerd. Wetenschappelijk bewijs dat het werkt, is er echter maar in beperkte mate.

Migraineklachten

Marisa Kleinee heeft zelf van jongs af aan veel hoofdpijn. "Migraine, aangezichtspijn, clusterhoofdpijn, aanstellerij… Elke keer was er wel weer een andere naam voor het probleem waar ik last van had", zegt ze tegen EditieNL. Jarenlang slikte ze medicijnen, maar die hielpen niet om de klachten te laten verdwijnen. "Je wilt niet weten hoeveel leuke uitjes ik heb moeten missen vanwege de migraine."

'Enorme vooruitgang'

Tot Marisa twee jaar geleden voor het eerst een botoxbehandeling probeerde. Haar migraine verdween als sneeuw voor de zon. Inmiddels brengt ze elke vier maanden een bezoekje aan de kliniek om de frons in haar voorhoofd te laten injecteren met botox. "Sinds de eerste behandeling heb ik nog maar één aanval gehad. Dat kwam omdat ik één keer mijn afspraak drie weken heb uitgesteld vanwege geldgebrek. Nou, dat is natuurlijk een enorme vooruitgang vergeleken met de twee dagen die ik vroeger per week in het donker lag terwijl ik me hondsberoerd voelde."

Pijnmedicatie

Volgens Gisela Terwindt, neuroloog en hoofdpijnspecialist in het Leiden Universitair Medisch Centrum, is botox echter niet de beste oplossing. "Het probleem is dat migrainepatiënten te veel medicatie nemen, waardoor ze juist hoofdpijn krijgen. Het proces wordt zo in stand gehouden, en je wordt afhankelijk van de medicijnen", vertelt ze aan EditieNL. "Het is alleen heel lastig om patiënten duidelijk te maken dat ze moeten stoppen, omdat dat ook behoorlijke gevolgen heeft. Ze merken de voordelen pas na drie maanden."

Nederlands onderzoek

Samen met andere onderzoekers heeft Gisela onlangs aangetoond dat botoxbehandelingen niet beter werken dan stoppen met pijnmedicatie. Voor het onderzoek liet ze 179 patiënten met chronische migraine twaalf weken stoppen met de overmatige pijnmedicatie. De helft van de groep kreeg vervolgens injecties met botox, de andere helft kreeg injecties met een zoutoplossing en een heel kleine hoeveelheid botox – precies genoeg om voorhoofdrimpels te laten verdwijnen, maar niet genoeg om de migraine te verhelpen. Zo kon de placebogroep niets vermoeden.

Het stoppen met de pijnmedicatie werkte goed: na het afkicken was het aantal hoofdpijndagen met 25% afgenomen, en het aantal migrainedagen met 45%. Botox voegde niks toe aan dit effect.

'Geen misselijke ingreep'

Neuroloog en hoofdpijnspecialist Gisela is niet tegen het gebruik van botox an sich, maar ze vindt dat er minder snel naar gegrepen moet worden. "Het kan nog steeds dat iemand met chronische migraine die geen pijnmedicatie gebruikt, gebaat is bij botox-injecties. Maar stop eerst met de medicatie en haal er een neuroloog bij. Het is ook geen misselijke ingreep, botox op 31 plekken rondom het hoofd."

Judith Eggersman, directeur van Huisartskliniek en IVY Clinics, zet botox niet in bij migraine maar alleen bij spanningshoofdpijn. "In dat laatste geval werkt botox wel. Wat in het Amerikaanse onderzoek wordt beweerd vind ik discutabel."

Geen vergoeding

Volgens Eggersman moeten patiënten met spanningshoofdpijn voor het gewenste effect zo'n twee à drie keer per jaar langskomen voor een behandeling. Deze wordt in Nederland niet vergoed.

Oneerlijk, vindt patiënt Marisa. "Pillen worden je leven lang vergoed, maar voor botox krijg je niks omdat het wordt gezien als iets cosmetisch. Voor mij betekent dat dat ik flink moet sparen. Ik heb het er wel voor over, maar hoop dat het in de toekomst verandert. Het zou mensen een hoop leed kunnen besparen."