Afstand houden en coronataal: wat blijft er straks over van onze nieuwe gewoontes?
De coronacrisis heeft geleid tot nieuwe normen, waarden en maatregelen. Ook hebben we een nieuwe taal erbij gekregen: de afgelopen tijd zijn er veel nieuwe woorden bijgekomen. Wat blijft er straks, na de crisis, van onze nieuwe gewoontes over?
Coronahufter, kuchschot, raamvisite en anderhalvemeterpolitie: het zijn woorden die nog niet lang bestaan, maar waarvan je waarschijnlijk direct de betekenis begrijpt. "Deze tijd levert veel nieuwe taal op", vertelt Vivien Waszink van het Intituut voor de Nederlandse Taal.
Balkonquiz
Waszink werkt op dit moment aan een woordenboek met alle nieuwe creaties. "Je hebt bijvoorbeeld de hoestdab, balkonquiz en gangbingo. Op onze site verkiezen we steeds het nieuwe woord van de week."
Vaak zijn het samenvoegingen van al bestaande woorden. "Dat is wel handig, want dan hebben mensen meteen een idee waar het over gaat", aldus Waszink. "Je ziet nu veel woorden die beginnen met corona."
Hype
Of de woorden blijvend zijn, betwijfelt ze. "Ik kan me goed voorstellen dat ze over anderhalf jaar tot het verleden behoren. Als het virus wegtrekt raken de woorden in onbruik. Dat zie je ook met andere woorden die bijvoorbeeld tijdens de recessie gebruikt werden."
Handen schudden
Hoe zit dat met onze nieuwe sociale gedragsregels? Houden we straks definitief meer afstand dan we gewend waren of schudden we over een tijdje weer massaal handen bij elke begroeting?
Lees verder onder de video.
Arie Dijkstra, hoogleraar gedragswetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen, verwacht dat er een omslag komt als het virus minder actief is. Zodra er geen regels meer zijn over handen schudden of kussen, zullen mensen dat weer gaan doen omdat ze anders 'sociaal gestraft' worden.
"Het stoppen met kussen of handen schudden zal door sommigen als afwijzing worden gezien, omdat er geen objectieve reden meer is om het niet te doen. Mensen denken dan: 'Er is toch geen virus meer? De overheid en het RIVM zeggen toch dat het weer mag? Als je mijn hand niet schudt, dan wil ik weten waarom.'"
Sociale acceptatie
Toch kan het dat er een spoor van de maatregelen achterblijft, afhankelijk van wat er tegen die tijd sociaal geaccepteerd wordt. "Het kan dat in sommige subgroepen de norm ontstaat om elkaar niet meer standaard een hand te geven, en dat bijvoorbeeld nog maar eens per maand te doen."