León deed vier jaar alsof hij studeerde maar was eigenlijk aan het gamen

Afgelopen weekend kwam het treurige verhaal naar buiten over de 26-jarige Dianne Tonies. Zij liet haar omgeving – waaronder haar familie en vriend – geloven dat ze geneeskunde studeerde. Na zes jaar kon ze het geheim niet meer kon volhouden en maakte ze een eind aan haar leven. Haar familie ontdekte pas na haar dood hoe de vork in de steel zat.

Pretend student

Dianne blijkt niet de enige die liegt over haar studie. Er is zelfs een naam voor: de pretend student. Léon Fernando Vlegels heeft er zelf ervaring mee. Zijn omgeving was vier jaar lang in de veronderstelling dat hij de bachelor Europese studies deed aan de Universiteit van Amsterdam, en daarna aan zijn master zou beginnen. Maar in werkelijkheid was hij aan het sporten, keek hij films en speelde hij games.

"Ik vond de studie moeilijk. Het lukte niet om mijn punten te halen. Maar ik durfde dat niet eerlijk te zeggen", zegt hij tegen EditieNL. "Mijn omgeving vond het vanzelfsprekend dat het me gewoon zou lukken. Dat wilde ik waarmaken."

Lichamelijke klachten

Op een gegeven moment zat het hem zo hoog, dat León dagelijks wakker werd met maagkrampen en pijn in zijn kaken. "Ik wilde zelfs een einde aan mijn leven maken. Gelukkig heb ik toen besloten om hulp te vragen. Ik weet niet hoe het anders was afgelopen."

Denk je aan zelfmoord? Of maak je je zorgen om iemand met suïcidale gedachten? Neem dan contact op met de Zelfmoordpreventielijn: 0900-0113

Spookstudenten

Dit soort voorbeelden komt vaker voor, laat studentendecaan Romke Biagioni van de Universiteit Leiden weten. "De Spookstudenten. Het is in ons vakgebied een bekend verschijnsel", zegt ze tegen EditieNL.

"Vaak gaat het als volgt: mensen gaan studeren en liegen een keer dat ze een tentamen hebben gehaald, want anders krijgen ze misschien gezeur van de ouders. Dan denken ze: oké, ik haal het tentamen wel bij de herkansing. Als dat mislukt, kun je al niet makkelijk meer terug. En zo stapelen de leugens langzaam op. Je komt in een schijnwereld terecht."

Biagioni heeft het verschijnsel in haar vijftien jaar als studentendecaan in verschillende vormen gezien. "Soms is het iets kleins, maar ik heb ook meegemaakt dat het groter wordt en dat studenten zich van het leven beroven. Sommige ouders hebben heel hoge verwachtingen. Stel, jouw familieleden stuk voor stuk arts, al generaties lang. Als jou de studie geneeskunde dan niet lukt, voldoe je niet aan dat plaatje."

Gesprekken

Soms kloppen huisgenoten aan als ze doorhebben dat er iets speelt, maar die persoon niet kunnen bereiken. "Ik heb vervolgens weleens gesprekken met zo'n pretend studenten gevoerd. Die waren behoorlijk emotioneel. We hebben toen samen oplossingen gezocht. Uiteindelijk zijn is de student goed terechtgekomen en kon er schoon schip gemaakt worden."

De prestatiedruk waar studenten mee te maken hebben is groot, vindt Biagioni. "Dat is een maatschappelijk probleem. De maatschappij is veranderd. Vroeger was het niet zo gek als je langer over je studie deed, bijvoorbeeld omdat je druk was met je bijbaan of een bestuursactiviteit. Maar nu moet het allemaal tegelijk."

Vroeger meer aandacht

"Ook de bezuinigingen spelen een rol. Het aantal studenten is enorm toegenomen, maar het aantal docenten niet. Mensen verdwijnen daardoor in de massa. Vroeger was er meer maatwerk. Docenten hadden het sneller door als er iets mis was."

Landelijke Studenten Vakbond

Ook Lyle Muns van de Landelijke Studenten Vakbond noemt de prestatiedruk als onderliggend probleem. "Dat is echt iets van deze generatie. Het behalen van een diploma is zo belangrijk geworden. Mensen wringen zich in allerlei bochten terwijl ze de situatie helemaal niet trekken."

Anderen doen een opleiding die ze niet leuk vinden, maar hebben het gevoel dat ze die moeten afmaken. De invoering van het leenstelsel heeft daar volgens Muns aan bijgedragen. "Sindsdien durven studenten minder te switchen."

De Landelijke Studenten Vakbond probeert over te brengen aan studenten dat het hartstikke normaal is als alles niet helemaal soepel loopt. "Laat een tegenslag je niet het gevoel geven dat je gefaald hebt in het leven. Dat is echt een nare gedachte om mee rond te moeten lopen. Je mag falen, je mag fouten maken."

León

Met voormalig pretend student León gaat het inmiddels goed. "Ik ga trouwen, heb een huis gekocht en ik vind mijn werk enorm leuk. Ik ben gelukkig."