Deskundigen pleiten voor standaard psychologische autopsie na zelfdoding

Kinder- en jeugdpsychiater Peter Dijkshoorn pleit voor het invoeren van psychologische autopsie na zelfdoding. "Het is toch raar dat er standaard autopsie wordt uitgevoerd als iemand van de trap valt en overlijdt, maar niet bij zelfdoding?", zegt hij tegen EditieNL.

Reconstructie

Psychologische autopsie houdt in dat je met behulp van gesprekken met nabestaanden en eventueel behandelaars een reconstructie maakt van iemands leven: hoe ging het op sociaal gebied, op school en in de opvoeding? "Kortom: wat speelde er psychologisch en wat heeft er mogelijk aan bijgedragen aan dat iemand ongelukkig was en niet meer verder wilde leven?"

Het zijn vragen waar Tamara Baars mee rondliep. Zij bleef in onwetendheid achter nadat haar broer Koen in 2008 op 30-jarige leeftijd een einde maakte aan zijn leven. "Dat kwam voor mij erg plotseling. Ik wist wel dat het even niet zo goed met hem ging, maar gedachten over zelfdoding heeft hij altijd ontkend", vertelt ze aan EditieNL.

Heb jij vragen over zelfdoding?

Neem contact op met Stichting 113 Zelfmoordpreventie: bel 113 of 0800-0113 (gratis), of anoniem via de chat op de website 113.nl. 24 uur per dag bereikbaar, 7 dagen per week.

Hoewel haar broer een afscheidsbrief achtergelaten, had Tamara na zijn dood nog veel onbeantwoorde vragen. "Ik ging daarom zelf op zoek naar antwoorden. Ik praatte met zijn vrienden, ging naar een psychiater en dacht veel na vanuit mijn eigen ervaring."

Antwoorden

Toen vielen langzamerhand de puzzelstukjes op hun plek. "Hij heeft zijn angststoornis waarschijnlijk nooit echt erkend en in combinatie met zijn karakter is dat uitgemond in een depressie."

Dat ze eindelijk antwoorden heeft, bezorgt haar een dubbel gevoel. "Het geeft mij veel rust dat ik eindelijk wist waarom hij het had gedaan. Maar het is ook frustrerend, omdat het misschien had kunnen worden voorkomen met goede psychische hulp."

Steun voor nabestaanden

Ze denkt dat standaard psychologische autopsie een goed idee is. "Het kan ook een grote steun zijn voor nabestaanden. "Zij zitten met zoveel vragen. Pas als ze daar antwoorden op hebben, kunnen ze een soort rust krijgen en starten met het verwerkingsproces. Het kan helpen om er niet in te blijven hangen."

Preventie

Op de lange termijn kan standaard autopsie veel opleveren, denkt psychiater Dijkshoorn. "Met behulp van autopsie kan meer bekend worden over de verschillende oorzaken van zelfdoding per leeftijdsgroep. Vervolgens kan er gerichter ingezet worden op het voorkomen van suïcides, bijvoorbeeld door middel van voorlichting of aanpassingen in de geestelijke gezondheidszorg."

113 Zelfmoordpreventie

Ook Stichting 113 Zelfmoordpreventie pleit voor psychologische autopsie na zelfdoding. "We weten nu heel weinig over de achtergrond van de slachtoffers", laat een woordvoerder weten aan EditieNL.

"Het gaat er niet om dat er een schuldige aangewezen wordt, maar dat we inzicht krijgen in de factoren die meespelen. In 2017 hebben we de ouders gesproken van 35 jongeren die een einde aan hun leven hebben gemaakt, en dat heeft ons veel inzichten opgeleverd."