Is er een roaring twenties 2.0 op komst? 'Verloren tijd inhalen'

Hoe gaan we zorgen dat mensen zich een beetje gaan inhouden zodra alles weer mag? Met die vraag zijn de medewerkers van Jellinek nu al bezig. "Het is natuurlijk koffiedik kijken wat er precies deze zomer gaat gebeuren", zegt Floor van Bakkum van Jellinek. "Maar het zou kunnen mensen de verloren tijd inhalen als de maatregelen losgelaten worden. Dat hoeft niet alleen met drugs te zijn, maar kan ook met alcohol; het zou kunnen dat mensen veel gaan drinken."

Jellinek sluit een herhaling van de roaring twenties van de vorige eeuw niet uit. Dat was een tijd na een economische depressie waarin er heel losbandig werd geleefd en veel drank en drugs werden gebruikt. "Genieten van muziek, menselijk contact en eindelijk weer kunnen feesten heeft een hoop positieve effecten."

Maar het zou ook negatief kunnen uitpakken. "Ook omdat je dan sneller onder invloed bent en er ziek van kunt worden. Het laatset wat je wil is dat je juist dan ziek wordt, vroeg naar huis moet of in het ergste geval zelfs naar de EHBO moet. En je er daarna niks meer van kan herinneren."

Recessie

Maar dat is niet het enige mogelijke scenario. "Het lijkt op dit moment qua economische achteruitgang nog mee te vallen, maar als veel mensen hun baan of bedrijf verliezen, is dat voor ons een indicatie dat verslavingen toenemen. In elke periode van economische recessie gebeurt dat."

Drugsonderzoeker van de Hogeschool van Amsterdam Ton Nabben denkt dat er net als in het verleden na andere crises ook nu een losbandige periode komt. "Je zult ongetwijfeld momenten krijgen dat mensen een soort bevrijdingsdag gaan vieren. Maar er zal ook een groep zijn die schade blijft houden. Als je depressief bent geworden, dan kost het ook hersteltijd. Dus ik moet nog zien of het echt één groot feest wordt."

Summer of love

In het verleden zijn er na diepe dalen wel vaker uitbundige tijden geweest, vertelt Nabben. Zo waren naast de wilde jaren twintig ook de jaren zestig en tachtig vrij tumult. "In de jaren zestig ontstond de 'summer of love'. Jongeren gingen naar The Beatles luisteren en gebruikten verdovende middelen."

Twintig jaar later – na de economische crisis – kreeg je de 'second summer of love'. "Mensen kwamen met acid house, een nieuwe muzieksoort en een compleet nieuw middel: xtc. Dat was ook volledige losbandigheid. Daardoor ontstond een nieuwe vorm uitgaansleven."

Dat verwacht hij nu een stuk minder. "Misschien moet het uitgaansleven weer vanaf nul beginnen. Nieuwe verdovende middelen zullen er denk ik niet komen. We hebben al een heel groot aanbod. Ik denk wel dat de xtc weer herontdekt wordt, dat ligt nu op z'n gat."