Beurtbalkjes om dialect te promoten: 'Hier kuj Drèents praoten'
In verschillende Drentse supermarkten liggen momenteel speciale beurtbalkjes bij de kassa. De balkjes – die ervoor zorgen dat je niet de boodschappen van je voorganger afrekent – zijn bedrukt met Drentse zinnen. Zodat het Drents dialect niet verloren gaat.
Het initiatief komt van streektaalvereniging Huus van de Taol. De organisatie wil het gebruik van het Drents stimuleren. "Het is een actie met een beetje een knipoog", zegt Renate Snoeijing van het Huus van de Taol tegen EditieNL.
"Normaal zijn er heel veel vrijwilligers op pad om de Drentse taal zichtbaar te maken maar dat kan door corona niet. Met deze balkjes willen we ervoor zorgen dat het een gespreksonderwerp wordt aan de kassa. Dat we een keer over iets anders dan over corona praten."
Nedersaksisch
Het Nedersaksisch waar het Drents uit voortvloeit is een taal die al langer bestaat dan de Nederlandse taal. Juist om die historie is het volgens Snoeijing belangrijk om het dialect te promoten. "Het wordt onderling nog wel gesproken, en best veel mensen kunnen het ook verstaan en begrijpen. Maar er zijn nu veel meer invloeden van andere talen dan de generatie van onze ouders. Toen was Drents echt de hoofdtaal en dat is nu minder."
Naast de beurtbalkjes zijn er meerdere initiatieven die een dialect moeten promoten. Zo staat er onder veel plaatsnaamborden de naam van de plaats in het dialect zoals hieronder te zien is.
Initiatieven als deze zijn er niet voor niks, denkt Hoogleraar Diversiteit Taal en Cultuur van de Tilburg University Jos Swanenberg. "Het is een natuurlijke ontwikkeling dat een dialect op een gegeven moment verdwijnt", zegt hij tegen EditieNL. "Je ziet dat een lokale taal minder functioneel is geworden. Als het echt gaat om communicatie dan doen we dat over het algemeen in het Nederlands. Het dialect staat flink onder druk."
Initiatieven als de Drentse beurtbalkjes kunnen het verdwijnen van het dialect iets vertragen.
Dialecten
Deskundigen gaan uit van 28 dialecten, die ze grofweg indelen in vijf groepen: het Hollands, het West-Vlaams en Zeeuws, het Oost-Vlaams en Brabants, het Limburgs, het Saksisch, en daar hoort het Drents ook bij. Daarbij komt het Fries, maar dat wordt als een aparte taal beschouwd.
Bron: Taaluniversum