Steeds meer teken met TBE-virus: 'Kan leiden tot hersenvliesontsteking'

Teken kunnen niet alleen besmet zijn met het beruchte Borelia-virus, dat leidt tot de ziekte van Lyme. Ze kunnen daarnaast tekenencefalitis, ook bekend als TBE, bij zich dragen. Dat virus komt bij teken in Europa steeds vaker voor, blijkt uit de nieuwste cijfers van het European Center for Disease Control.

Sinds 2016 in Nederland

In Nederland werd de eerste besmetting met het TBE-virus gesignaleerd in 2016. Inmiddels is het virus bij 9 van de 24 GGD-regio's aangetroffen. "Het gaat op dit moment om een paar gevallen per jaar. Maar aangezien het aantal toeneemt in Europa, zou dat ook in Nederland kunnen gebeuren", vertelt Arnold van Vliet, bioloog aan de Wageningen Universiteit, aan EditieNL.

Besmetting hoeft niet ernstig te zijn. "De meeste mensen merken er niets van. Soms leidt het tot een griepje of koorts. Maar in uiterste gevallen kan het hersenvliesontsteking veroorzaken."

Pfizer-vaccin

Het goede nieuws: er is al een TBE-vaccin van Pfizer beschikbaar. "Het is een optie voor mensen die veel in de natuur zitten of die naar landen gaan waar dit virus veel voorkomt", zegt een woordvoerder van Pfizer. "Er wordt ook gewerkt aan een vaccin tegen de ziekte van Lyme."

Volgens bioloog Arnold van Vliet hoeven Nederlanders het TBE-vaccin echter nog niet te overwegen. "In Oostenrijk en Zuid-Duitsland wordt er wel gevaccineerd, maar hier zitten we nog in de onderzoeksfase om erachter te komen hoeveel het virus precies voorkomt." 

De bioloog raadt iedereen aan om vooral goed op te letten. "Overal in het groen kun je teken tegenkomen. De meeste komen voor op de Veluwe, in de bosgebieden en in de duinen. Maar een derde van de tekenbeten wordt opgelopen in de tuin." 

Lars van Driel, EHBO-instructeur van het Rode Kruis, benadrukt om ook in steden alert te zijn. "Ik woon en werk in een bosrijke omgeving. De mensen hier letten er goed op. Maar soms vraag ik me af of mensen in een stad als Amsterdam wel beseffen dat er in het Vondelpark ook teken zitten", zegt hij tegen EditieNL.

Hoe verwijder je een teek? 

Lars van Driel ziet dat veel mensen de teek op de verkeerde manier verwijderen. Daarom een aantal tips:

• Desinfecteer niet van tevoren, maar achteraf. Op het moment dat je de plek desinfecteert terwijl de teek erin zit, kan de teek uitdrogen en dan is-ie moeilijker te verwijderen.
• Gebruik geen pincet.
• Lees goed de verpakking van de tekentang. Ze werken verschillend; bij de een moet je draaien, de ander trekken en weer een ander schuiven.
• Geen hulpmiddel in de buurt? Als de teek niet te diep ingeworteld is, kun je een pleister gebruiken om 'm los te krijgen.
• Hoe eerder de teek eruit is, hoe beter. Leg dus bij voorkeur een tekentang in de EHBO-doos in de auto, of houd er een bij je.
• Na een beet is het verstandig om er een cirkel omheen te zetten en de datum te noteren in je telefoon of agenda. Houd in de gaten of de rode plek groter wordt. Als dat zo is, neem dan meteen contact op met je huisarts.