Nederland tekent verdrag met Dubai: crimineel kan uitgeleverd worden
Criminelen die naar Dubai zijn gevlucht, zijn daar niet langer veilig. Lange tijd kon er daar weinig met ze gebeuren, maar dat is nu voorbij. Demissionair minister Grapperhaus heeft een uitleveringsverdrag ondertekend, wat betekent dat plaatselijke autoriteiten Nederlandse criminelen in Dubai kunnen opsporen en uitleveren.
De laatste tijd viel al op dat grote criminelen niet meer veilig zijn in het emiraat. Zo werd Ridouan Taghi er opgepakt. Een maand later volgde de Amsterdamse liquidatieverdachte Khalid J. en deze maand werd een van de meest gezochte maffiabazen opgepakt: Raffaele Imperiale. De Italiaan had zakelijke banden met Taghi.
Uitwisseling
Het verdrag tussen Nederland en Dubai is voor de opsporingsdiensten en de samenleving goed nieuws, zegt oud-recherchechef Sander Schaepman. "In een verdrag regel je de samenwerking; dus dat de politiediensten in deze landen informatie kunnen uitwisselen. Ook regel je daarin de justitiële samenwerking", legt hij uit aan EditieNL.
Dubai heeft internationaal al jarenlang de status van safe haven voor criminelen. "Dubai is natuurlijk ook niet blij met die status. In het begin was het niet zo erg, want die mensen geven natuurlijk geld uit in het land. Maar je wilt niet dat die dubieuze figuren in jouw land blijven bivakkeren."
Vluchten naar buitenland
Er zijn zo'n 9000 voortvluchtige veroordeelden. Daarvan is 90 procent naar het buitenland gevlucht. "Het liefst gaan ze naar een land waar je niet snel wordt uitgeleverd. Of een land waar Nederland niet zo'n goede relatie mee heeft. Denk aan Cuba, Iran of Noord-Korea." Ook gaat een fors deel naar Oost-Europa, bijvoorbeeld naar Polen of Roemenië.
Overlevering
Voor landen binnen de EU is niet uitlevering maar overlevering van toepassing. In het Europees Aanhoudingsbevel (EAB) is daarover geregeld dat personen via een eenvoudigere procedure kunnen worden overgeleverd van de ene EU-lidstaat aan het andere.
Met dit soort verdragen verbinden landen zich onderling, legt strafrechtadvocaat Peter Plasman uit. "Er zijn meerdere soorten. Zo zijn er verdragen waar verschillende landen bij betrokken zijn en er zijn verdragen tussen twee landen: dat zijn bilaterale verdragen, zoals nu Nederland en Dubai. Maar er zijn ook verdragen die alleen gaan over uitlevering, of over het bieden van rechtshulp."
Zonder zo'n verdrag zijn landen niet verplicht om mee te werken. "Landen willen ook autonoom blijven. Ze maken een eigen afweging. Sommige landen kijken heel verschillend naar misdaad. Het kan dat het ene land iemand ziet als een terrorist, en het andere land als een vrijheidsstrijder."
Fiscale delicten
Er zijn ook landen die grote problemen hebben met uitleveringsverdragen rondom fiscale delicten, vertelt Plasman. In de zaak Insiya, het meisje dat in 2016 op 2-jarige leeftijd werd ontvoerd, is daar ook sprake van. "India ziet het niet als ontvoering, daar wordt gezegd dat de man de baas is en dat dit het herstel van recht is, en geen ontvoering."
Turkije
Daarnaast zijn er landen die elkaar wantrouwen en daarom niet aan elkaar uitleveren. Of landen die hun eigen onderdanen niet uitleveren. "Bijvoorbeeld Turkije. Dus voor de Turken zelf is het aantrekkelijk om juist daar te blijven."