Spanningen bij staredown: 'Het is psychologische oorlogsvoering'
Volgende maand mag Rico Verhoeven zijn zwaargewichttitel verdedigen tegen Alistair Overeem. Maar voordat het zover is komen de vechters op dinsdagavond eerst bij elkaar voor een ultieme staredown, waarbij ze elkaar aankijken en elkaar proberen te intimideren. En dat is meestal een intens moment, waar de spanningen soms hoog oplopen. Wat voor nut heeft dat staren eigenlijk?
Een intense staredown: voormalig wereldkampioen kickboksen Remy Bonjasky heeft er veel meegemaakt. "Het spel is eigenlijk: wie kan het langste boos kijken en het publiek een beetje ophypen", vertelt hij aan EditieNL.
Het staren wordt al lang gedaan in de vechtsport. "De wedstrijd begint daar eigenlijk al. Het is die psychologische oorlogsvoering en je laat daar zien of je de wedstrijd aankunt. Je moet vooral laten zien wat je in huis hebt."
Dominantie
Een flinke dosis zelfvertrouwen is onmisbaar tijdens een goede staredown. "Dat slaat aan. Als je daar vol zelfvertrouwen staat, dan gaan de weddenschappen ook omhoog. Mensen wedden meer op jou als je goed bent in de staredown."
Je kunt tijdens het staren ook mensen misleiden. "Je wil de tegenstander bespelen. Dus als je daar een beetje om je heen gaat kijken en doet alsof je er niet helemaal klaar voor bent, dan breng je de tegenstander op een dwaalspoor."
Respect
Toch zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt doen tijdens een staredown. "Je gaat niet elkaar in het gezicht spugen. Elkaar intimideren, aanraken en uitschelden is prima, maar spugen en praten over andermans vrouw en kinderen, dat kan echt niet."
Alsnog deze grens overschrijden, raadt Bonjasky daarom ook ten zeerste af. "Dan krijg je het publiek ook tegen je. Het is een ongeschreven regel dat je dat gewoon niet doet."
Respect is een belangrijk element tijdens het staren. "Dat iemand tegenover je durft te staan, daar moet je respect voor hebben. Je tegenstander heeft daar ook hard voor gewerkt, die heeft ook die trainingsperiodes gehad en heeft ook de hel gezien", legt Bonjasky uit.
Leren staren
Een vechter die goed is in de staredown, kan goed zijn tegenstander bespelen. "Als je goed je emoties onder controle kunt houden, en dat geldt ook voor tijdens de wedstrijd, dan ben je ook al meester."
Maar hier goed in worden leer je niet zomaar. "Er is niet een soort cursus of een stappenplan dat je kunt volgen. Het is iets dat je jezelf aanleert met ervaring."
Geweld voorkomen
Het staren komt voort uit de dierenwereld. "Het komt vooral van de aapachtigen die op die manier dominantie aantonen. Het is een reflexmatig gedrag, dus mensen doen het ook", legt Elly Posthumus, wetenschapsjournalist bij Quest, uit aan EditieNL.
Wanneer mensen zich dominant voelen, dan staren ze automatisch terug. "Mensen die wat meer verlegen zijn, die kijken weg." Staren is een manier om gevechten te voorkomen. "Daarom doen dieren het ook. Met staren creëer je een hiërarchie zonder dat er gevochten hoeft te worden."
In het dagelijks leven gebruiken we dit ook. "Als iemand in de kroeg een biertje omstoot en de eigenaar van het biertje staart je boos aan, dan is dat om te voorkomen dat het uit de hand loopt. Als degene die het biertje omstootte zich machtig voelt, dan is hij eerder geneigd om terug te staren en dan kan je wel hebben dat het uit de hand loopt."