Willem de laatste? 'De Oranjes mogen van ons in het museum'
Volgende week is het zover: Koningsdag. Eindelijk weer mét publiek langs de route. Tussen dat publiek staan dit jaar ook demonstranten van 'Republiek'. Zij vinden het een mooi moment om te demonstreren tegen het Koningshuis omdat de populariteit van de Koning afneemt.
Republiek, voorheen het Republikeins Genootschap, gaat volgende week tijdens Koningsdag voor het eerst in een groep demonstreren tegen het koningshuis. "We zijn weliswaar altijd op Koningsdag aanwezig, maar nooit als groep. En eigenlijk altijd op een plek waar mensen ons niet kunnen zien", vertelt Floris Müller van Republiek tegen EditieNL.
"Maar dit jaar krijgen we een plek langs de route toegewezen waar we mogen demonstreren. Het streven is om met een man of vijftig in Maastricht te staan." De demonstranten gaan dan symbolisch 'Willem de laatste' uitzwaaien.
Volgens Müller zijn veel mensen klaar met het koningshuis. Onderzoek onderschrijft dat ook wel een beetje. Uit een peiling van Ipsos in opdracht van de NOS blijkt dat in 2020 nog 74 procent van de ondervraagden tevreden was met de monarchie. Afgelopen jaar was dat nog maar 57 procent.
'Laat ze een baan zoeken'
"Het punt dat we willen maken is dat het echt helemaal nergens over gaat dat er erfelijke troonopvolging is in Nederland. En dat terwijl we gewoon een democratie zeggen te zijn." Hij wil daarom dat het koningshuis opgeheven wordt. "We zijn ook tegen een ceremonieel koningshuis in de plaats. Wat we willen, is dat de Oranjes het museum ingaan. Laat ze gewoon een baan zoeken zoals de rest van Nederland."
Maar is de wens van Müller realistisch? Volgens Sander Paulus, koningshuisverslaggever van het RTL Nieuws, is het wel een goed moment om er actie voor te voeren omdat de populariteit lager is dan ooit. "Maar of Nederlanders echt een republiek willen is weer wat anders. Mensen houden in het algemeen niet van verandering. Dus dat we de koning uitzwaaien zie ik toch niet zo heel snel gebeuren. Maar ze hebben er zeker weleens beter voor gestaan."
Voorstanders
Toch is er nog altijd een meerderheid van de Nederlanders wel voorstander van de monarchie. "Je hebt mensen hebt die het heel erg afkeuren wat Willem-Alexander doet – bijvoorbeeld zo'n vakantie in Griekenland terwijl iedereen thuis moet blijven", gaat Paulus verder. "Maar er zijn ook heel veel mensen enthousiast als bijvoorbeeld Amalia nieuwe kleding draagt. Dat vinden we het toch wel weer leuk met z'n allen."
De kans dat de monarchie wordt afgeschaft is volgens hem dan ook niet heel groot. "Voor de republikeinen is het wellicht de beste tijd om te zeggen dat het koningshuis afgeschaft moet worden, maar of we dat daadwerkelijk gaan doen, dat is echt maar zeer de vraag. Nederlanders blijven het hele ceremoniële toch leuk vinden. En daarnaast vinden mensen de omschakeling naar een republiek ook te veel gedoe."