Overal tekorten: waar is het personeel gebleven?
Er rijden deze week minder treinen door het personeelstekort bij de NS en na Schiphol kampt ook Eindhoven Airport met de gevolgen van het gebrek aan personeel. Tot en met de herfstvakantie worden ook in Eindhoven langere wachtrijen verwacht. Voor de coronacrisis waren er ook wel eens wachtrijen, maar niet zo extreem als nu. Waar zijn alle werknemers gebleven?
Bij elke winkel, elke autogarage en elk restaurant zie je een briefje aan de deur hangen: personeel gezocht. Er zijn meer banen dan mensen. De cijfers liegen er niet om: voor elke 133 vacatures zijn er slechts 100 werkzoekenden. Er zijn dan dus 33 banen waar gewoon niemand voor te krijgen is. Volgens het CBS is het personeelstekort sinds de jaren zestig en zeventig niet zo groot geweest. Vóór corona leek dit probleem niet zo groot. Maar nu is het ineens overal zichtbaar.
"In de basis zien we dat er in alle sectoren tekorten zijn", zegt Bart Kock, directeur van uitzendbureau Start People. "In de pandemie hebben we verschuivingen gezien. Denk aan het horecapersoneel dat bijvoorbeeld bij de GGD aan de slag ging. Die zijn niet allemaal teruggekeerd naar de horeca. Ze hebben een andere baan gevonden die ze leuker vinden of die beter betaalt, of ze zijn alsnog aan een studie begonnen waar ze altijd al van droomden."
Volgens Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het Centraal Bureau voor de Statistiek, zijn de oorzaken voor het tekort onder te verdelen in structurele en incidentele redenen.
"Een structureel probleem is de vergrijzing", zegt Mulligen tegen EditieNL. "Veel mensen gaan met pensioen en er is onvoldoende jonge aanwas om al die banen op te vangen. Het is niet zo dat mensen nu thuiszitten of minder willen werken. We maken juist meer uren en de werkloosheid is heel laag."
Flitsbezorgers
Naast het structurele probleem van de vergrijzing is er ook een incidentele oorzaak: de coronacrisis. "Nu de crisis enigszins voorbij is willen mensen weer van alles: uiteten, op vakantie, noem maar op. Maar omdat deze sectoren stillagen tijdens corona zijn veel werknemers vertrokken. En die zijn niet zomaar terug." Het CBS heeft geen cijfers waar de werknemers naartoe zijn gegaan. "Maar we weten wel dat bijvoorbeeld veel mensen als flitsbezorger aan de slag zijn gegaan."
Daarnaast hebben veel bedrijven tijdens de crisis overheidssteun ontvangen om niet failliet te gaan. "En dat is geluk. Maar er zijn ook bedrijven overeind gebleven die niet zo rendabel zijn. Deze bedrijven zouden normaal gesproken failliet zijn gegaan. Ze houden personeel vast dat normaal gesproken op zoek zou zijn gegaan naar een andere baan."
Als werkgever moet je daarom alles uit de kast trekken om aantrekkelijk te zijn voor de werknemer. "Er is écht krapte op de arbeidsmarkt. Maar werkgevers zijn ook te kritisch. Zo zijn er vijftigplussers die aan het werk willen maar geen baan kunnen vinden. Werkgevers willen een schaap met vijf poten in dienst nemen maar dat moet veranderen."
"Vanuit werkgevers werd er altijd gedacht: voor jou tien anderen. Maar nu zijn die rollen omgedraaid. Werkzoekenden kunnen zeggen: voor jou tien anderen."