Caroline: 'Hoe kom ik aan zwangerschapsdiabetes?'
Je bent in blijde verwachting van een kindje, als op de echo blijkt dat je kindje wel erg groot is. Dat zou kunnen duiden op zwangerschapsdiabetes. Voor Caroline kwam dit nieuws geheel uit het niets, daarom tast ze nu nog steeds in het duister over hoe zij aan haar zwangerschapssuiker is gekomen.
Caroline had tijdens haar eerste zwangerschap last van zwangerschapsdiabetes. Dat ontdekte ze pas bij de bevalling. "Toen ik opnieuw zwanger was, stond ik meteen onder controle, werd ik op een aangepast dieet gezet en ben ik op een gegeven moment begonnen met insuline spuiten. Later, na de bevalling, is de suikerziekte teruggekomen in de vorm van Diabetes type 2."
Vreemd, vindt Caroline dit. Aangezien niemand in haar familie diabetes heeft, zij gezond leeft en zeker niet te zoet eet en een slank figuur heeft, snapt ze niet waarom zij nu uitgerekend suikerziekte heeft gekregen. Daarom wil ze weten: hoe kom je aan zwangerschapsdiabetes en wat zijn over het algemeen de gevolgen na de zwangerschap?
Nieuwe rubriek: Asking for a friend
In deze nieuwe wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, een verloskundige, een diëtist of een psycholoog, mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek snel verschijnen.
"Insuline is een hormoon dat ervoor zorgt dat lichaamscellen glucose (suiker) uit het bloed halen. Tijdens de zwangerschap zijn de lichaamscellen door hormonen minder gevoelig voor insuline. Meestal regelt het lichaam dat zelf door meer insuline aan te maken. Bij iemand met zwangerschapsdiabetes (ook wel Diabetes Gravidarum genoemd) gebeurt dit niet en is er te veel suiker in het bloed", legt verloskundige Selina Hekelbeeke uit.
Soms gewoon pech
Bij één op de vijftig zwangeren is dit laatste het geval, weet Hekelbeeke. Er zijn verschillende factoren waardoor de kans op het krijgen van zwangerschapsdiabetes – ook wel zwangerschapssuiker genoemd – groter is. Bijvoorbeeld als diabetes in je familie zit, als je eerder bent bevallen van een groot kind, als je overgewicht hebt, als je de hormonale aandoening PCOS (veel kleine blaasjes in de eierstokken, red.) hebt en ook kan je voedingspatroon een rol spelen.
"Maar dat laatste is lastig", zegt Hekelbeeke. "De ene zwangere die veel suiker eet, loopt niet per se meer risico, terwijl bij een ander ongezonder eten al al te veel kan zijn. Je kan – hoe vervelend hoe – dus ook gewoon pech hebben."
Ten slotte komt zwangerschapssuiker bij vrouwen uit Noord-Afrika, Arabische landen en Hindoestaanse vrouwen vaker voor, vandaar dat zij ook een indicatie krijgen om getest te worden.
Behoor je tot één of meer van deze risicogroepen, dan moet je als je tussen de 24 en 28 weken zwanger bent, een suikertest doen. Tenzij je tijdens een vorige zwangerschap al suiker hebt gehad, dan word je met 16 weken al aan deze test onderworpen. "Bij deze test moeten zwangeren nuchter bloed prikken en vervolgens een suikerdrankje drinken. Dit suikerdrankje is erg zoet en vinden de meeste vrouwen niet zo lekker. Twee uur na het suikerdrankje wordt het suikergehalte weer gemeten om te kijken hoe de suiker in het lijf wordt verwerkt."
Is de diagnose zwangerschapssuiker eenmaal gesteld, dan krijg je meestal meteen afspraken bij een diabetesverpleegkundige en een diëtiste om met een dieet de suikers onder controle te krijgen. Bij het gros van de vrouwen wordt de suikerwaardes gemeten met een apparaatje en is het volgen van een suikerarm dieet voldoende om de suikers in toom te houden. Voor 5 procent van de vrouwen geldt helaas dat ze insuline moeten spuiten. In dat geval word je definitief overgedragen aan de gynaecoloog.
Niet meer risico's tijdens de bevalling
Voor die laatste groep geldt ook dat ze in het ziekenhuis moeten bevallen. De andere vrouwen zouden wel thuis mogen bevallen, onder begeleiding van hun verloskundige. "Heb je zwangerschapssuiker, dan wil dat niet zeggen dat je dus een groter kindje (dan gemiddeld) gaat krijgen", zegt Hekelbeeke. "Als de suiker op tijd is ontdekt en je een aangepast dieet hebt gevolgd, dan is dat vaak niet het geval. Bovendien zijn er ook niet meer risico’s rondom de bevalling dan bij een bevalling van een vrouw die geen diabetes heeft. Alleen als de verwachting is dat het kindje aan de bovengrens groeit, is het fijn om eventueel in het ziekenhuis te bevallen om ook suiker bij het kindje te kunnen controleren. Bij insulinegebruik moeten sowieso suikers bij het kindje worden gecontroleerd."
De zwangerschapssuiker van Caroline kwam bij haar na de bevalling terug als Diabetes type 2. "Dat is vaker het geval", zegt Hekelbeeke. "De kans dat je diabetes type 2 krijgt na zwangerschapsdiabetes is 30 tot 60 procent. Dat zijn er dus redelijk veel. Daarom wordt aan deze vrouwen gevraagd één keer per jaar een diabetestest te laten doen. Blijkt dan dat je diabetes hebt, dan neemt de huisarts de zorg vervolgens van de verloskundige over."