Intertoys-koper Alteri liet 3700 banen verloren gaan

Dat is zorgwekkend nieuws voor de ruim 4000 werknemers van Intertoys, die toch al roerige jaren achter de rug hebben. In 2016 besloot eigenaar Blokker Holding de speelgoedwinkels Intertoys, Bart Smit en Toys XL samen te voegen onder één paraplu; Intertoys. Daarbij werden honderden winkels omgebouwd en twee hoofdkantoren samengevoegd.

Sinds de samenvoeging telt Intertoys 402 eigen winkels met 4340 werknemers. Daarnaast zijn er nog eens 112 franchisewinkels. Hoeveel omzet Intertoys boekt en of de speelgoedwinkels winst of verlies maken, is onbekend.

Nieuwe onzekerheid

Afgelopen voorjaar brak er voor de werknemers een nieuwe periode van onzekerheid aan. Na gigantische verliezen zette Blokker Holding in mei namelijk vrijwel alle winkelbedrijven - inclusief Intertoys - in de etalage.

 

Grote vraag was wie de speelgoedketen in handen zou krijgen. En wat de plannen van de nieuwe eigenaar zouden zijn. Op 12 oktober kwam aan die onzekerheid een einde, toen Blokker Holding bekend maakte Intertoys te verkopen aan de Britse investeerder Alteri.

De werknemers van de speelgoedwinkelketen leken opgelucht adem te kunnen halen. Het financieel kwakkelende Blokker maakt als eigenaar plaats voor Alteri, een investeringsfonds dat de beschikking heeft over miljarden.

'Solide koper'

Tijdens de bekendmaking van de overname werd Alteri nadrukkelijk gepresenteerd als een solide koper. Zo zou het bedrijf veel ervaring hebben met het gezond maken van winkelbedrijven en de groei van online verkopen.

Dankzij de overname kan Intertoys volgens Blokker-bestuurder Jeroen Visser zijn positie versterken. "Alteri’s betrokkenheid en investeringen zullen Intertoys in staat stellen verder te bouwen aan het merk, de online mogelijkheden en het winkelnetwerk. Met de ondersteuning van Alteri kan Intertoys haar plannen (…) versneld en effectief uitvoeren."

Het is echter de vraag of Intertoys zo veilig is bij Alteri. Uit onderzoek blijkt dat het Britse fonds zeker niet alleen successen op zijn conto heeft staan.

Britse schoenenwinkels

Zo ging het behoorlijk mis bij de Britse schoenenwinkels Brantano UK en Jones Bootmaker. In oktober 2015 kocht Alteri deze ketens van het beursgenoteerde Nederlandse winkelconcern Macintosh. Alteri betaalde 17 miljoen euro. Een koopje, want de Britse ketens stonden voor 53 miljoen euro méér in de boeken.

Brantano UK was een prijsvechter die destijds 140 grote winkels en 61 kleinere shop-in-shops telde, met ruim 2000 medewerkers. Jones Bootmaker, opgericht in 1857, verkoopt duurdere schoenen. De keten telde destijds 110 winkels en 13 shop-in-shops, met bijna 1500 werknemers.

 

De Britse winkelketens golden destijds als het tafelzilver van het kwakkelende Macintosh, dat zelf niet veel later failliet ging. Volgens het jaarverslag boekte Brantano UK in 2014 'een van de beste jaren uit zijn historie' met een omzetstijging van bijna 12 procent. Bij Jones Bootmaker was de omzet met bijna 7 procent gestegen.

'Very exited'

Alteri-topman Gavin George zei destijds dan ook ‘very excited’ over de overname te zijn. Het Britse fonds leek bovendien alles in huis te hebben om een succes van de overname te maken.

George is afkomstig van GA Europe, waar hij ruim 25 winkelbedrijven saneerde. En net zo belangrijk: zijn fonds werkt met kapitaal van private equitygigant Apollo. "Alteri combineert financiële slagkracht met de concrete ervaring met herstructurering en bedrijfsvoering", stelde het bij de oprichting in 2014.

Wie had gedacht dat Alteri tientallen miljoenen investeerde in de groei van de Britse schoenenketens, kwam echter bedrogen uit. Al drie maanden na de overname vroeg de nieuwe eigenaar uitstel van betaling aan voor Brantano UK.

Sanering Brantano

Volgens het investeringsfonds was de snelle surseance van Brantano UK het gevolg van dramatisch verlopen kerstverkopen. Uit de bijna-failliete boedel kocht Alteri vervolgens 81 winkels en 59 shop-in-shops terug. Alteri presenteerde de harde sanering als redding van 1400 arbeidsplaatsen. Maar 533 werknemers verloren hun baan.

Tot overmaat van ramp wist Alteri van het gesaneerde Brantano UK evenmin een succes te maken. Het aantal winkels werd verder afgebouwd tot 73. En in maart dit jaar ging de winkelketen uiteindelijk toch failliet. Daarbij verloren de resterende 1100 werknemers hun baan.

Ontslagen Jones Bootmaker

Met de tweede keten, Jones Bootmaker, liep het minder dramatisch af. Maar ook daar vielen ontslagen. Begin dit jaar dreigde Alteri ook voor Jones Bootmaker uitstel van betaling aan te vragen. Maar in maart verkocht het fonds 70 winkels voor 10 miljoen pond aan een andere investeringsmaatschappij. Tientallen slecht lopende winkels bleven echter achter.

Alteri presenteerde de deal als een redding van arbeidsplaatsen, in dit geval 800. De andere kant van de medaille was echter dat 700 mensen anderhalf jaar na de overname hun baan kwijt waren.

Kleermaker van Churchill

Brabanto UK en Jones Bootmaker waren niet de enige flops waarbij Alteri recent betrokken was. Ook ging het mis met de gerenommeerde Britse kledingketen Austin Reed. Die keten verkoopt duurdere mode, en kleedde in het verleden onder meer Churchill en de Beatles. Recenter rekende de winkel IMF-topvrouw Christine Lagarde tot zijn clientèle.

 

Begin 2015 werd Austin Reed grondig gesaneerd, waarna 100 winkels en 50 shop-in-shops met bijna 1200 werknemers achterbleven. Na die sanering leende Alteri de kledingketen 6 miljoen pond. Een jaar later nam Alteri het bedrijf volledig over.

Maar de sanering en betrokkenheid van Alteri konden de kledingwinkel niet redden. In april 2016 vroeg ook Austin Reed uitstel van betaling aan. De bewindvoerders wisten niet meer dan het merk en een handvol winkels te verkopen. De rest sloot de deuren, waardoor ruim duizend werknemers hun baan verloren.

'Geen zekerheid'

Volgens Martijn den Heijer van vakbond CNV komen deze voorbeelden niet overeen met het beeld dat bij de overname van Intertoys werd geschetst. "Ons is verteld dat Blokker Holding zorgvuldig een koper heeft gezocht, die in dezelfde geest met Intertoys zou doorgaan. Alteri leek een goede partij."

Zo wijst Den Heijer erop dat er als gevolg van de verkoop geen arbeidsplaatsen verloren gaan, en dat de arbeidsvoorwaarden en het sociaal plan worden gerespecteerd. "Dat geeft echter geen zekerheid dat Alteri nooit zal besluiten om alsnog te gaan reorganiseren. Het is afwachten wat er van de goede voornemens overblijft. De genoemde gevallen geven wel te denken."

Op basis van wat er door Blokker is verteld, verwacht Den Heijer niet dat Alteri het bedrijf fors wil saneren. "Ik hoop dat dit straks ook in de praktijk blijkt, en de overname niet uitmondt in een koude sanering. Dat zou een slechte zaak zijn voor de werknemers. Maar ook voor de naam van Blokker als fatsoenlijk familiebedrijf."

'Turbulente markt'

Blokker Holding zegt zich bewust te zijn van het recente verlies aan arbeidsplaatsen bij de drie Alteri-dochters. "Retail is nu eenmaal een turbulente markt", aldus woordvoerster Sandra Maas. "Maar Alteri is ook betrokken bij succesvolle turn arounds, zoals Versendhaus Walz en Baby Walz. Wij zien meer parallellen tussen Intertoys en die successen."

Volgens Blokker is Intertoys 'niet te vergelijken' met Brantano UK, Jones Bootmaker en Austin Reed. "Intertoys is een stabiel bedrijf, en een marktleider. Wij hebben gezocht naar een partij die het bedrijf een goede toekomst kan geven. Alteri heeft daar een duidelijke commitment voor afgegeven."

Ook woordvoerder Kees Jongsma van Alteri wijst op de moeilijke marktomstandigheden bij winkelbedrijven, en vindt dat het omvallen van Austin Reed niet de schuld van het Britse fonds was. "Alteri trad op als financier, en was niet bij het management betrokken. Het fonds nam de winkelketen pas over vlak voor surseance, om een deel van de leningen veilig te stellen."