Nederland kan niet zonder arbeidsmigranten, vraag blijft toenemen
We hebben hard mensen nodig die vanuit andere landen komen om in Nederland te werken. Dat gaat de komende jaren alleen maar meer worden, stellen onderzoekers.
Vooral in de land- en tuinbouw, zakelijke dienstverlening, logistiek, groothandel, voedingsindustrie en metaalindustrie staan we te springen om krachten. En die vraag neemt de komende jaren alleen maar verder toe, blijkt uit onderzoek van SEO Economisch Onderzoek, uitgevoerd in opdracht van uitzendbrancheorganisatie ABU.
Zonder arbeidsmigranten - die vooral gehaald worden uit Midden- en Oost-Europa - moeten bedrijven hun productieproces aanpassen, inperken of verplaatsen omdat ze niet genoeg mensen hebben, verwachten ze. Daar komt bij dat de Nederlandse beroepsbevolking naar verwachting gaat krimpen vanaf 2021, door de vergrijzing. Migranten zijn dan 'simpelweg nodig om de beroepsbevolking op peil te houden', aldus ABU-directeur Jurriën Koops.
'Geen verdringing'
In 2016 telde Nederland 371.000 arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa, waarvan de helft als uitzendkracht werkt. Samen vervulden ze 514.000 verschillende banen; dat komt neer op 1 op de 20 banen in Nederland.
De angst die bij sommige mensen leeft dat migranten banen en huizen zouden inpikken, is ongegrond volgens de onderzoekers. Wat de migranten aan werk doen is namelijk 'vrijwel volledig additioneel' ten opzichte van bestaande werknemers, volgens de onderzoekers. De vijf bedrijven met veel arbeidsmigranten in dienst, die voor het onderzoek werden gesproken, bevestigen dat beeld.
Laagbetaald werk
Dat komt grotendeels doordat het werk dat zij doen, vooral simpel en routinematig productiewerk is, waarvoor volgens de bedrijven bijna geen Nederlandse krachten te vinden zijn.
Dat is te zien aan het loon dat ze verdienen. Oost-Europeaanse arbeidsmigranten zijn in totaal goed voor 3 procent van het totaal aantal gewerkte uren in Nederland. Toch krijgen zij maar 1,8 procent van de totale loonsom, omdat ze vooral laagbetaald werk doen.
Te weinig huizen
De uitzendsector doet een klemmend beroep op de politiek om te zorgen voor meer huisvesting voor arbeidsmigranten. Volgens de ABU is er inmiddels een tekort van 100.000 woonplekken voor alle werknemers uit Oost-Europa. Als dat probleem niet wordt opgelost, zal dat in sommige regio's de economische groei gaan remmen, denkt de organisatie.
Sommige regio's zijn namelijk sterk afhankelijk van arbeidsmigranten. In de regio Noordwest-Veluwe wordt zelfs een kwart van de banen vervuld door mensen die van buiten komen om te werken. Die mensen kunnen natuurlijk alleen hun werk doen, als ze ook ergens kunnen wonen.
In 2012 hebben de brancheorganisaties al samen met lokale overheden afgesproken dat er 100.000 extra woonplekken moesten komen, maar daarvan zijn er nog maar 30.000 gerealiseerd, schrijft de ABU.