Van midlifecrisis naar penopauze: dit staat Willem-Alexander te wachten als vijftiger

Een flitsende nieuwe motor, een affaire met een jong ding, ineens een baard laten staan: we hebben onze koning er de afgelopen jaren niet op kunnen betrappen. En de kans is klein dat dat nog gaat gebeuren. Een midlifecrisis, die vaak gepaard gaat met deze clichés, manifesteert zich meestal tussen het vijfendertigste en vijftigste levensjaar. Het gevaar voor die beruchte fase is voor Willem-Alexander dus wel zo'n beetje geweken.

Gelegenheidsdiagnose

Al betwijfelt psycholoog Jeffrey Wijnberg of de midlifecrisis überhaupt bestaat. "Het wordt vaak als excuus gebruikt voor bepaald gedrag: 'Ik kan er niks aan doen, het komt door die midlifecrisis'. Als een man veel tijd besteedt aan zijn motor of is vreemdgegaan, wordt al gauw gezegd: die zit in een midlifecrisis. Als een soort geruststelling dat het alleen maar een fase is." 

Wijnberg noemt een midlifecrisis daarom 'een gelegenheidsdiagnose'. "Het komt veel mensen gewoon goed uit." Wijnberg zelf is dan ook nooit te beroerd om de diagnose te geven als zijn patiënten daar behoefte aan hebben. "Als ik merk dat zo'n midlifecrisis ze wel aanspreekt, stuur ik ze met die diagnose naar huis."

Onrust voorbij

Elke leeftijdsgroep heeft zijn eigen problematiek, zegt Wijnberg. De is-dit-het-nu-fase zou rond je vijftigste wel voorbij moeten zijn. "Voor je veertigste wil je jezelf bewijzen, je knokt je helemaal te pletter. En dan heb je die vaste baan of aanstelling, die liefde voor het leven en die twee kinderen, en dan zit je midden in de luierdiarree. Dan denk je: wacht eens even, wat was hier nou zo leuk aan?"

Dat kan onrust opleveren: is dit het nu? "Veel mensen - ook vrouwen - krijgen dan een gevoel van 'nu of nooit'. Dat kan twee kanten op: de een gooit zijn leven totaal om en begint een koffietentje in Abu Dhabi, de ander zit alleen maar een beetje te broeden en onderneemt niets, wat weer kan leiden tot een gefrustreerd bestaan."

Penopauze

Na de vijftig verleggen veel mannen de focus naar andere zaken. "Na je vijftigste begint alles toch te kraken en te piepen. Veel vijftigers worstelen met de vraag 'hoe potent ben ik nog?' In de breedste zin van het woord."

Want lichamelijk verandert er in deze levensfase ook veel. Zo ligt de zogenaamde 'penopauze' op de loer. Net als vrouwen krijgen mannen te maken met een andere hormoonbalans. Bij mannen gaat dat wat geleidelijker dan bij vrouwen, zegt Ralph Moorman, schrijver van De Hormoonfactor. "Bij mannen daalt het hormoon testosteron geleidelijk. Dat begint al na je dertigste, maar vanaf een jaar of vijftig begin je het ook te merken." 

Minder zin in seks

Minder testosteron betekent onder andere minder zin in seks. "Testosteron is een belangrijk hormoon voor het libido. Je ziet echt een stijging in hoeveel viagra er besteld wordt vanaf die leeftijd", zegt Moorman.

Ook de spiermassa neemt af bij mannen van middelbare leeftijd. "Doordat testosteron lager wordt, krijgt het vrouwelijke hormoon oestrogeen vrij spel. Bij vrouwen is dat andersom. Daardoor worden vrouwen steeds mannelijker naarmate ze ouder worden en mannen steeds vrouwelijker. Mannen kunnen borstjes krijgen en de buik is wat minder makkelijk in bedwang te houden. Hoe hoger je vetpercentage, hoe hoger je oestrogeengehalte. In vetweefsel wordt testosteron omgezet in oestrogeen."

Daarnaast hebben hormonen invloed op de hersenen. "Door lager testosteron kan een man depressief raken. Ook worden ze vaak voorzichtiger, hebben ze minder lef."

Testosteron boosten

Om meer testosteron aan te maken, werkt krachttraining erg goed. Gezond leven ook. "Mijd alcohol, met name bier - want dat bevat veel oestrogeenachtige stoffen. Wil je je testosteron boosten, dan helpt het om vetrijker te eten. Olijfolie en avocado-olie, met omega-9, worden in verband gebracht met een hoger testosterongehalte." Gelukkig voor de koning en zijn generatiegenoten is het tij dus nog wel enigszins te keren.