Opgegeven, maar toch levend het hospice weer uit: 'Moeder wilde helemaal niet weg'

Mevrouw Gelderman was 78 toen ze hoorde dat de borstkanker teruggekeerd was waaraan ze eerder had geleden. Behandelen was geen optie meer. "Thuis ging het steeds slechter", zegt haar zoon Walter. "Ze bleek niet goed voor zichzelf te kunnen zorgen. Ze woonde in Enschede, mijn vader was een jaar eerder overleden aan longkanker en ik – haar enige kind – woon en werk in Amsterdam, dus ik kon niet dagelijks bij haar zijn."

Terminaalverklaring

Na enige tijd schreef haar dokter een terminaalverklaring uit, wat betekent dat een arts inschat dat iemand nog maximaal drie maanden te leven heeft. Met zo'n terminaalverklaring kan iemand opgenomen worden in een hospice. "Het was een aflopende zaak, zoveel was wel duidelijk", zegt Walter over de beslissing van de arts om de verklaring uit te schrijven.

Maar in het hospice gebeurde wat niemand had verwacht: door de goede zorg knapte mevrouw Gelderman weer op. "Het was net een privékliniek", zegt Walter. "De verzorging kon niet beter, ze mocht kiezen wat ze wilde eten, er was één vrijwilliger per patiënt, dus ze kreeg veel aandacht, ze mocht haar eigen spulletjes meenemen.... Ze vond het daar fantastisch. Ze werd zo goed verzorgd dat ze weer plezier in het leven kreeg."

'Niet meer stervende'

Na drie maanden verlengde de huisarts de terminaalverklaring met nog eens drie maanden, waardoor ze langer in het hospice kon blijven. Maar toen ook het eind van die tweede periode in zicht kwam en het opvallend goed ging met haar, moest ze het hospice toch verlaten. "Ze leek niet meer stervende, zei de huisarts."

Dat kwam hard aan bij mevrouw Gelderman. "Ze had al afscheid genomen van thuis. Ze had zichzelf erop ingesteld dat ze naar het hospice zou gaan en daar zou overlijden. Ze wilde helemaal niet meer terug. Het idee dat ze weg moest, maakte haar heel emotioneel. Ze ging bijna huilend de ambulance in."

Diep ongelukkig

Eenmaal uit het hospice ging het weer snel bergafwaarts. Walter had vrij genomen om voor haar te zorgen toen hij na een paar dagen een harde bonk hoorde, gevolgd door gehuil en geschreeuw. Zijn moeder was wakker geworden en verward uit bed gevallen. Een ambulance kwam en ze werd naar het ziekenhuis gebracht. Van daaruit ging ze naar een verzorgingstehuis, waar ze diep ongelukkig werd.

"Dat lag zeker niet aan de mensen die daar werken hoor", zegt Walter. "Maar in het verzorgingstehuis stond er bijvoorbeeld één verpleegkundige op vijftien patiënten. En dingen als plantjes mocht ze niet op haar kamer hebben. Eten was er een stuk minder goed dan in het hospice. Mijn moeder voelde zich 's morgens hondsberoerd van de medicijnen die ze kreeg, dat was al maanden zo. Maar 's morgens werden de patiënten gewassen. Als zij dan te beroerd was, dan kon dat de rest van de dag niet meer. Ook al voelde ze zich 's middags altijd een stuk beter."

Mentaal ging het daardoor steeds slechter met zijn moeder. Na aandringen van Walter kreeg ze een nieuwe terminaalverklaring van de huisarts en ging ze terug naar het hospice. Daar overleed ze ongeveer vijf weken later.