Dit gaat er vooraf aan een NL-Alert: 'Hoge tijdsdruk is de grootste uitdaging'

Negen op de tien Nederlanders ontvangt NL-Alerts op zijn of haar telefoon, dus de kans is groot dat jij er ook wel eens één (maar waarschijnlijk meer) ontvangen hebt. In dit artikel vertelden we al wat je moet doen wanneer je een NL-Alert ontvangt. Maar wat gaat er eigenlijk allemaal aan zo’n melding vooraf? En wie bepaalt wanneer er een NL-Alert verstuurd wordt?

Brand, storm of vervuild water

“Een NL-Alert wordt uitsluitend verstuurd bij levens- en gezondheidsbedreigende situaties waar mensen voor gewaarschuwd moeten worden,” vertelt Sytske Balt, coördinator crisiscommunicatie bij Veiligheidsregio Fryslân. “Denk bijvoorbeeld aan een storm met hele harde windstoten of vervuild water. Maar de meeste NL-Alerts gaan over branden met veel rook.”

Meldkamer en hulpdiensten

Of er een NL-Alert verstuurd wordt, besluiten de meldkamer en de betrokken hulpdienst in overleg. Balt: “In het geval van een brand is de brandweer de betrokken hulpdienst, maar in andere situaties is er bijvoorbeeld overleg met de politie. In het geval van een mogelijk NL-Alert bekijken meldkamer en hulpdienst samen hoe ernstig de situatie is en hoe de situatie zich verder kan ontwikkelen. Op basis hiervan wordt besloten of er een NL-Alert moet worden verzonden.” De melding zelf wordt vervolgens verstuurd door de meldkamer.

Hoge tijdsdruk

Zo’n besluit wordt onder hoge tijdsdruk genomen: idealiter zit er maar een paar minuten tussen de eerste melding van een incident en het versturen van het NL-Alert. Balt: “Er moet in zo’n korte tijd heel veel gebeuren. In die eerste minuten wordt álle hulpverlening opgestart, niet alleen de communicatie, dus dat is soms best hectisch. Die hoge tijdsdruk en hectiek is denk ik wel de grootste uitdaging bij het verzenden van een NL-Alert.”

Speciale techniek

Het verzenden van NL-Alerts gebeurt via een speciale techniek genaamd cell broadcast. Balt: “Het mooie van deze techniek is dat deze ook werkt wanneer het netwerk overbelast is én dat het anoniem is. We hebben dus geen telefoonnummers nodig om NL-Alerts te kunnen versturen, maar doen dit via de zendmasten in een bepaald gebied. Alle telefoons die met deze zendmasten verbonden zijn op het moment van de melding ontvangen het NL-Alert automatisch.”

Twee keer per jaar testbericht

Hoeveel NL-Alerts er verstuurd worden verschilt enorm per veiligheidsregio. Balt: “Ik weet dit alleen van regio Fryslân en vorig jaar waren het daar in totaal twintig. Dertien hiervan waren voor een brand, één was voor een storm, vier waren afmeldberichten. Die worden verstuurd als het gevaar geweken is. Maar het komt ook voor dat er, bijvoorbeeld door het late tijdstip, geen afmeldbericht gestuurd wordt. De andere twee berichten waren testberichten.” Deze testberichten worden landelijk verstuurd, elke eerste maandag van juni en december. Balt: “Dit doen we om mensen te laten ervaren hoe het is om een NL-Alert te ontvangen en zodat ze zeker weten dat ze NL-Alerts op hun telefoon ontvangen.” Het eerstvolgende testbericht wordt uitgezonden op maandag 4 december 2023 rond 12.00 uur.

Lezen, opvolgen, informeren

Afsluitend wil Balt graag nog eens kort benoemen wat je moet doen wanneer je een NL-Alert ontvangt. Balt: “Het zijn eigenlijk drie stappen: je begint met het goed en aandachtig lezen van de melding. Dat klinkt logisch, maar mensen schrikken vaak toch van het NL-Alert terwijl het juist zo belangrijk is om rustig te blijven.” De volgende stap is het opvolgen van het bericht. “Dus als er staat dat je deuren en ramen moet sluiten, doe dat dan ook. Oók als jij nog niets merkt van de brand of rook in kwestie. Het kan bijvoorbeeld dat rook na een brand overwaait naar de plek waar jij op dat moment bent. Daarom ontvang je in sommige gevallen ook een NL-Alert als een noodsituatie niet bij jou in de buurt is, maar het wel belangrijk is om in actie te komen.” De laatste stap tot slot is het informeren van anderen. ”Denk niet alleen aan jezelf, maar ook aan anderen. Zie je bijvoorbeeld kinderen buitenspelen of ken je oudere mensen die geen mobiele telefoon hebben? Waarschuw hen dan op een andere manier zodat zij ook op de hoogte zijn van de bedreigende situatie.”